اسدی طوسی

(وفات 456 هـ)

ابونصر علی بن احمد طوسی شاعر قصیده گو و حماسه‌سرا و لغوی قرن پنجم هجری است. دوره بلوغ اسدی طوسی مصادف بود با انقلابات خراسان و غلبه سلجوقیان بر آن دیار و بر افتادن حكومت غزنویان، اسدی به علت وجود ناامنی‌ها راهی آذربایجان شد و در آنجا به  مدح امرای محلّی آن سامان پرداخت.

از آثار وی "لغت فرس" است كه در حل مشكلات لغات دری كه از قدیمترین كتاب‌ها در لغت فارسی محسوب می‌شود. از دیگر آثارش گرشاسب‌نامه است كه بعد از شاهنامه فردوسی بهترین منظومه حماسی به زبان فارسی است. اسدی قصائد مناظره و اشعار دیگری نیز دارد.

در نعمت نبی اكرم

پی‌نوشت‌ها

1- در آیات زیادی نام رسول اكرم صلی الله علیه وآله به دنبال نام خداوند متعال آمده است از جمله در این آیه: یا اَیُّها الذین آمَنوا اَطیعُوا اللهَ وَ اطَیعُوا الرَسولَ وَ اولو الاَمرِ مِنكُم و نیز آیه: اِنّما وَلیُكُم اللهُ وَ رَسولُهُ ... و آیاتی نظیر اینها.

2- اشاره است به معجزه كنده شدن درخت از ریشه و آمدن در پیش رسول خدا صلی الله علیه وآله كه اشراف قریش از آن حضرت خواستند (رك: منتهی الامال، ص 36).

3- اشاره است به شقّ‌القمر كه در تفاسیر در ذیل این آیات مبارك: اقْتَرَبَتِ السَّاعَةُ وَانشَقَّ الْقَمَرُ  * وَإِن یَرَوْا آیَةً یُعْرِضُوا وَیَقُولُوا سِحْرٌ مُّسْتَمِرٌّ: «نزدیك شد قیامت و به دو نیم شدن ماه و اگر ببینند آیتی و معجزه‌ای روی برمی‌گردانند و می‌گویند سحری است پیوسته.» روایت كرده‌اند كه این آیات وقتی نازل شد كه قریش در مكّه از آن حضرت معجزه طلب كردند و آن حضرت صلی الله علیه وآله به ماه اشاره فرمود و ماه به اذن حق تعالی به دو نیم  شد و این در شب 14ذیحجّه بوده است(رك: منتهی‌الامال، ص 34).

4- اشاره است به معراج رسول اكرم صلی الله علیه وآله و رفتن به مقام قرب‌الهی و سدره المنتهی و عرش.

5- اشاره است به حدیث: ما من نبی من ولد آدم الی محمّد الاّ و هم تحت لواء محمد صلی الله علیه وآله (سفینة‌البحار) و نیز: ولد آدم كلهم تحت لوائی یوم القیامة و انا اوّل من یفتح له باب الجنة(احادیث مثنوی).

6- برای این حدیث كه از مكتوب بودن نام‌های خمسه طیّبه (محمد صلی الله علیه وآله – علی - فاطمه زهرا- حسنو حسین علیهم السلام بر عرش الهی دلالت دارد؛ مراجعه كنید به معانی الاخبار صدوق صفحه21 و جلد 15 بحارالانوار از صفحات 14و 15 به بعد).

7- نُبی: از قرآن كریم.