6 مشکل شایع پا در کودکان

کودکان از بدو تولد تا دوران بلوغ، ممکن است با تعدادی از مشکلات در ناحیه پای خود مواجه شوند. خوشبختانه باید گفت که بسیاری از مشکلات پا در کودکان، قابل درمان هستند و نگرانی از بابت دائمی بودن این مشکلات در کودکان وجود ندارد.

عکس نویسنده

نویسنده : زهره لطیفی

بازدید :

تاریخ : پنج شنبه 1392/03/30

روش‌های درمانی که در این زمینه استفاده می‌شود بنا به شدت مشکل کودک، از درمان‌های ساده تا جراحی می‌باشد.

معمولا درمان‌های اولیه به دلیل اینکه کودک در حال رشد است، به تنهایی جواب نمی‌دهند و باید با روش‌های درمانی دیگر ترکیب شوند.

اصلاح دائمی ناهنجاری‌های پا و انجام تمرینات اصلاحی، می‌تواند شرایط کودک را بهبود بخشد و او را از خطراتی مانند در رفتگی استخوان نجات دهد.

مشکلات شایع در پای کودکان عبارتند از:

1- صافی کف پا

اکثر بچه‌ها موقع به دنیا آمدن، کف پایشان صاف است و کم‌کم کف پایشان قوس پیدا می‌کند. اما در بعضی از بچه‌ها این قوس هیچ‌ وقت ایجاد نمی‌شود.

اولین نکته در صافی کف پای کودک، ضعیف بودن مچ پا است. در این وضعیت، مچ پا ‌به‌دلیل طرز قرارگرفتن کف پا، به سمت داخل متمایل است.

بسیاری از ناهنجاری‌های پا در هنگام تولد نوزاد، زمینه ژنتیکی ندارند، بلکه به دلیل فشارهای موجود در رحم، شکل پا از حالت طبیعی خارج می‌شود

کف پای صاف معمولا نشانه مشکل یا نقص خاصی نیست و پزشک فقط در مواردی که این مشکل باعث درد شود، به درمان آن می‌پردازند.

همچنین پوشیدن برخی کفش‌ ها مثل کفش‌ های پاشنه بلند، برای این افراد مضر است.

والدینی که فرزندشان کف پای صاف دارد، معمولا بیان می‌کنند که فرزندشان زمخت‌تر از بقیه بچه‌ها راه می‌رود. اما پزشکان می‌گویند هیچ نگرانی متوجه کف پای صاف نیست و نباید مانع ورزش کردن شود.

گاهی‌ اوقات پزشک از کفی‌های مخصوص کفش برای کاهش درد پا در این افراد استفاده می‌کند.

2- پا چنبری (Club foot)

این اختلال پا در نوزادان و کودکان شایع است. در این اختلال، مچ پا به سمت داخل خم می‌شود. این بیماری می‌تواند موقع تولد نوزاد وجود داشته باشد و یا در هنگام رشد کودک بروز کند.

پزشکان معتقدند که مشکل پا چنبری یا پا چماقی می‌تواند نشانه ای از بیماری‌های مادرزادی باشد، مانند بیماری اسپینا بیفیدا و سندروم لارسن.

معمولا روش‌های غیر جراحی برای درمان این مشکل به کار می رود، مثل استفاده از آتل و قالب و نیز کشش پا در امتداد آن تا به رشد صحیح پا کمک کند و پای کودک از حالت خمیدگی درآید.

3- پای کالکانئووالگوس (Calcaneovalgus Foot)

این بیماری در اثر قرارگرفتن نادرست استخوان‌ها در پا ایجاد می‌شود و به راحتی توسط اطرافیان تشخیص داده می‌شود، زیرا پا شکل غیر طبیعی دارد. این بیماری می‌تواند ارثی باشد.

خوشبختانه مشاهده شده که استخوان‌های کودک در این بیماری انعطاف پذیر می‌باشند و پزشک معالج می‌تواند با استفاده از روش‌های درمانی مانند قرار دادن آتل و قالب های مخصوص، شکل استخوان‌های پای کودک را تصحیح کند و آنها را طبق الگوی طبیعی تنظیم کند.

4- عمودی بودن استخوان تالوس (Vertical Talus)

این بیماری هم مانند مشکل قبلی، شامل قرارگیری ناصحیح استخوان‌ها در پاها می‌باشد. تنها تفاوت این مشکل با بیماری قبلی در روش درمانی آن می‌باشد.

در مشکل تالوس عمودی، استخوان‌ها به صورت عمده جابجا شده اند و به دلیل عدم انعطاف‌پذیری و سختی که در استخوان‌ها مشاهده می‌شود، معمولا روش جراحی، روشی مناسب و شایع برای درمان می‌باشد.

5- آنته ورژن ران(Femoral Anteversion)

کودکانی که این مشکل را دارند، اغلب با شست پای خود که به سمت داخل خم شده است، راه می‌روند.

این مشکل هیچ گونه درد و ناراحتی برای کودک ایجاد نمی‌کند و به مرور زمان و با رشد کودک، بهبود پیدا می‌کند.

عمل جراحی فقط زمانی توصیه می‌شود که این مشکل بسیار شدید بوده و راه رفتن کودک را تا حد زیادی دچار اختلال کند.

پزشکان معمولا از سن 8 سالگی به بعد این عمل جراحی را برای کودک انجام می‌دهند و قبل از این سن را توصیه نمی‌کنند، زیرا ممکن است انگشتان پای کودک باز هم تغییر شکل بدهد.

6- متاتارسوس اداکتوس (Metatarsus Adductus)

در این مشکل، پای کودک دارای قوس زیاد و غیر طبیعی می‌باشد و انگشت شست پای کودک نیز بزرگ می‌باشد، طوری که هماهنگی بین اندازه شست پا و انگشتان دیگر وجود ندارد.

این مشکل معمولا تا سن دو سالگی کودک بهبود پیدا می‌کند.

اگر احیانا در مواردی کودک بهبود پیدا نکرد، روش‌های درمانی مانند استفاده از قالب و آتل برای او تجویز می‌شود.

حتی ممکن است در موارد شدید، امکان بهبودی با استفاده از قالب و اتل وجود نداشته باشد و عمل جراحی در دستور کار پزشک قرار گیرد.

علل بروز مشکلات پا

بسیاری از ناهنجاری‌های پا در هنگام تولد نوزاد، زمینه ژنتیکی ندارند، بلکه به دلیل فشارهای موجود در رحم، شکل پا از حالت طبیعی خارج می‌شود.

لذا شکل پا به مرور زمان به حالت طبیعی خود باز می‌گردد و یا ممکن است به درمان های پزشکی از جمله آتل و قالب نیاز پیدا کند.

درمان مشکلات پا

مشکلات پا می‌تواند با روش‌های ساده ای مانند بستن اتل و قالب درمان شود. استفاده از کفش‌های مخصوص جهت اصلاح ناهنجاری‌های پا نیز در برخی موارد تجویز می‌شود.

ممکن است تمرینات ورزشی و کششی مخصوصی هم از طرف پزشک تجویز و توسط فیزیوتراپ انجام گیرد.

پیشرفته‌ترین و آخرین روش درمانی برای مشکلات شایع پا، استفاده از روش جراحی می‌باشد.

پس از آنکه پزشک شدت ناهنجاری کودک را مشخص کرد و پاسخ مناسبی از روش‌های درمانی ذکر شده در بالا نگرفت، جراحی را پیشنهاد می‌کند. جراحی توسط متخصص ارتوپد اطفال انجام می‌گیرد .