هاری نوعی بیماری ویروسی است که ویروس آن از طریق بزاق حیوان هار و محل گازگرفتگی وارد بدن شده و به سمت اعصاب انتهایی در ماهیچه‌ها می‌رود و شروع به تکثیر می‌نماید. این ویروس در انسان و سایر پستانداران خونگرم قابلیت رشد و تکثیر دارد.

متاسفانه باید گفت در صورت ابتلای فرد به ویروس هاری، مرگ او طی چند روز پس از شروع اولین علایم آن قطعی می‌باشد.

خوشبختانه امروزه با پیشرفت علم و ساخت واکسن بیماری های مختلف، هاری قابل پیشگیری می‌باشد.

اگر فردی به ویروس هاری آلوده شد، باید فورا به مراکز درمانی برود و واکسن هاری تزریق کند. در این صورت امکان نجات از مرگ افزایش پیدا می‌کند.

در اکثر کشورها، انسان ها در اثر گازگرفتگی توسط حیوانات وحشی آلوده به ویروس هاری، به این بیماری مبتلا می‌شوند و بیشترین حیوانی که در انتقال این ویروس خطرناک، نقش ایفا می‌کند، سگ می‌باشد.

اصلی‌ترین راه انتقال این ویروس، از راه گاز گرفتگی است، اما از طریق راه‌هایی مانند دستگاه گوارش، مخاط و پوست  نیز انتقال پیدا می‌کند.

علایم بیماری هاری

علایم اولیه آن عبارت است از :

- سرفه

- خستگی

- تب

- سردرد

- بدن درد

- سوزش در محل گاز گرفتگی

- کاهش اشتها

- احساس تهوع

- درد عضلانی

- گلو درد

تحقیقات نشان داده است که این علایم حتی پس از چند روز و یا چند هفته پس از آلودگی فرد به ویروس هاری نیز می‌تواند ایجاد شود. بنابراین نباید فردی که مورد حمله و گاز گرفتن سگ قرار گرفته است، علایم ذکر شده را دست کم بگیرد.

فردی که مورد گاز گرفتگی سگ قرار گرفته، در طول این دوره ممکن است به صدا و نور بسیار حساس شود.

مرحله نهایی بیماری هاری، دوره حاد عصبی نام دارد. در طول این دوره، ویروس هاری سیستم عصبی مرکزی فرد را آلوده می‌کند. علایم نهایی هاری عبارت است از :

- اضطراب

- رفتارهای خشونت آمیز

- توهم و افسردگی

- ترس از آب ( ترس از آب به دلیل بیرون آمدن کف از دهان فرد بیمار)

- مشکل در صحبت کردن و تکلم

- ناتوانی در بلع

- فلج شدن فک

- حرکت غیر طبیعی عضله دیافراگم

- دو بینی

- ایست قلبی

- مشکلات تنفسی

- در نهایت مرگ بیمار

پیشگیری از بیماری هاری

در مرحله اول برای پیشگیری از ابتلای انسان به بیماری هاری، شناخت علایم این هاری در حیوانات بسیار مهم می‌باشد.

حیواناتی که به هاری مبتلا می‌شوند، رفتارشان تغییر می‌کند. حیوانات هار بیمار به نظر می‌رسند و به نوعی دچار فلج می‌شوند. این حیوانات خشمگین به نظر می رسند و علاقه به گاز گرفتن همه چیز دارند. علاوه بر آن، میزان ترشحات بزاق از دهانشان زیاد می‌باشد.

در مرحله  پیشرفته‌تر هاری، حیوانات مبتلا، گنگ و منگ به نظر می‌رسند و از فلج فک پایین خود رنج می‌برند.

اگر با حیواناتی که مشکوک به هاری هستند مواجه شدید، حتما از آنها دوری کنید و به سازمان مربوطه اطلاع دهید تا نسبت به جمع آوری آنها اقدام کنند.

به کسانی که حیواناتی مانند سگ را در محل زندگی خود نگهداری می‌کنند باید این هشدار را داد که بسیار مراقب سلامتی خود باشند و تمامی واکسن‌های پیشگیری از انواع بیماری‌ها را به سگ خود تزریق کنند و علایم هاری را حتما بشناسند و نسبت به بروز علایم  آن بسیار حساس و دقیق باشند و به محض مشاهده کوچک ترین علایمی از هاری، آن را نزد دامپزشک ببرند.

تشخیص بیماری هاری

بزاق، پوست و بافت مغز فردی که مشکوک به هاری می‌باشد، آزمایش می‌شوند تا میزان پیشرفت بیماری را مشخص کند.

راحت ترین راه تشخیص فرد مبتلا به هاری، آزمایش حیوانی است که فرد را گاز گرفته است، اما اگر امکان دسترسی به آن حیوان میسر نباشد، در اولین گام تشخیص، پزشک تمام اطلاعات ظاهری حیوانی را که فرد با آن تماس داشته می‌پرسد.

تا زمانی که اولین علایم بیماری هاری در انسان ظاهر نشود ، نمی‌توان وجود قطعی آن را تشخیص داد.

درمان بیماری هاری

برای درمان باید برای اولین بار یک دوز ایمونوگلوبولین هاری انسانی با آنتی بادی به فرد تزریق شود شود.

سپس بیمار باید 3 تا 5 سری واکسن هاری را دریافت کند. این مقدار به میزان پیشرفت بیماری فرد بستگی دارد.

ممکن است بیمار به دارو، یا احیای تنفسی قلبی و مراقبت‌های ویژه نیاز پیدا کند که پزشک متخصص بنا به شرایط بیمار، آن را تجویز می‌کند.

هشدار

هر کسی که توسط یک حیوان وحشی گاز گرفته می‌شود، باید برای احتیاط، واکسن هاری را دریافت کند.

اگر این کار به سرعت انجام گیرد، مناسب است، زیرا در صورت بروز علایم هاری در فرد، امکان درمان بسیار کاهش و امکان مرگ بسیار افزایش می‌یابد.

به عبارت دیگر باید گفت، پس از بروز علائم هاری، بیماری دیگر درمان‌پذیر نیست و بیمار با وجود مراقبت‌های کامل، طی یک یا دو هفته جان خود را از دست خواهد داد.

برای مبارزه با بیماری، می‌توان واکسیناسیون ضد هاری برای پیشگیری از بیماری انجام داد.

مطالب مرتبط:

انتقال بیماری ها از سگ به انسان

درد مشترک

مهم ترین‌ بیماری‌های قابل‌ انتقال‌ از‌ حیوان‌ به انسان‌