آزمون پاپ چیست ؟
اكتشافات تصادفی در پزشكی ( قسمت ششم )
" بیست و پنج سال پیش سرطان رحم عمده ترین قاتل زنان آمریكا بود؛ امروزه طبق آمار انجمن سرطان آمریكا، 180000 زن تا پنج سال پس از درمان در درجه اول به سبب كاربرد آزمون گستره" سالم، زنده و سرحال" هستند. این جمله از گزارشی است كه در سال 1962 به مناسبت درگذشت دكتر جورج نیكولاس پاپانیكولائو در اخبار جهان پزشكی به چاپ رسید.
دكتر پاپانیكولائو، آزمون گستره پاپ را پس از مشاهده تصادفی كه در سال 1823 انجام داد، ابداع كرد. او این مشاهده را برای نخستین بار در مقاله مختصری با عنوان" تشخیص نوین سرطان" كه در كنفرانسی در بتل كریك میشیگان ارائه كرد، گزارش داد. این مقاله متعاقباً در مجله ای به نام رشد به چاپ رسید اما جامعه پزشكی عنایت زیادی به این گزارش نكرد، تا سرانجام توجه دكتر جوزف. س. هینسی را، كه در سال 1940 رئیس دانشكده پزشكی دانشگاه كورنل بود، به خود جلب كرد. دكتر هینسی" دكترپاپ" را تشویق كرد تا در آزمایشگاهی كه در كورنل در اختیارش قرار می گرفت پژوهش های خود را در زمینه سرطان رحم از سرگیرد. بالاخره در سال 1943 مقاله ای با همكاری كتر هربرت ف. تراوت با عنوان" تشخیص سرطان رحم با استفاده از گستره مهبلی" علاقه جامعه پزشكی را برانگیخت. در سال 1948 دكتر چارلز س. كامرون، سرپرست پزشكی وعلمی انجمن سرطان آمریكا، كنفرانسی در بوستون برگزار كرد. از آن پس آزمون پاپ به تدریج در سراسر جهان رواج یافت.
زندگی تحسین برانگیز جورج پاپانیكولائو در سال 1883 در دهكده كوچك كومی در یونان آغاز شد. او فرزند یك پزشك بود، و خود دانشنامه طب را از دانشگاه آتن گرفت. وی كه تصمیم گرفته بود عمر خود را به جای كار به عنوان پزشك خانواده ، صرف پژوهش كند، به آلمان رفت و در ینا، فرایبورگ و مونیخ ادامه تحصیل داد؛ او در سال 1910 از دانشگاه مونیخ دكترای علوم گرفت. زندگی حرفه ای اش با خدمت در ارتش یونان در جنگ بالكان موقتاً قطع شد، اما در آنجا با آمریكاییان یونانی الاصلی آشنا شد كه توصیف آنها از آمریكا به عنوان سرزمین فرصت ها باعث شد آینده خود را در آنجا جست و جو كند. بی آنكه برای رسیدن به هدف های پژوهشی خود در زیست شناسی و پزشكی برنامه ای قطعی داشته باشد، با همسرش، كه پس از اتمام تحصیلاتش در مونیخ و بازگشت به یونان با او ازدواج كرده بود، به آمریكا رفت.
مدتی را به عنوان قالیچه فروش در یكی از فروشگاه های بزرگ نیویورك گذراند. به توصیه دكتر توماس مورگان، استاد جانورشناسی دانشگاه كلمبیا كه با پژوهش هایش در مونیخ آشنایی داشت، شغل نیمه وقتی در بخش آسیب شناسی یكی از بیمارستان های نیویورك ( وابسته به دانشكده پزشكی ) دانشگاه كورنل بود ، به او داده شد . چندی نگذشت كه به بخش كالبد شناسی دانشكده ی پزشكی منتقل شد و در آنجا از استادیاری به استادی، استادی افتخاری، سرپرستی آزمایشگاه پژوهشی پاپانیكولائو و مشاور آزمایشگاه یاخته شناسی پاپانیكولائو، ارتقا یافت.
همكاری اش با كورنل حدود نیم قرن به درازا كشید. شش روز و نیم در هفته ، روزی 14 ساعت در آزمایشگاه های خود در كورنل و در منزل، و عمدتاً با كمك همسرش، كار می كرد. در 41 سال كار، تنها یك بار مرخصی گرفت، و وقتی از او علت این امر را پرسیدند، پاسخ داد:" كار بیش از اینجا جالب است، و امور زیادی است كه باید انجام داد!".
شهرت و موفقیتی كه دكتر پاپانیكولائو به دست آورد نتیجه مشاهده ای بود كه خود او" عمدتاً ناشی از بخت" می دانست. درسال 1917، پروفسور چارلز ر. استوكارد ، سرپرست بخش كالبدشناسی دانشكده پزشكی دانشگاه كورنل، از دكتر پاپ دعوت كرد تا در پژوهش در زمینه ژنتیك تجربی به او ملحق شود. در این هنگام به نقش كروموزوم ها در تعیین جنسیت توجه زیادی می شد. دكتر پاپ كار خود را با خوكچه هندی شروع كرد؛ نتیجه این پژوهش مقاله ای بود كه با همكاری دكتر استوكارد در سال 1917 منتشر شد و در آن تغییرات یاخته ای قابل مشاهده بافت مهبلی در مراحل مختلف چرخه قاعدگی خوكچه هندی شرح داده شده بود. دكتر پاپ در سال 1923 بررسی اصولی یاخته شناسی ( زیست شناسی یاخته ای) مایع مهبلی انسان را آغاز كرد تا دریابد آیا تغییرات یاخته ای مشابهی در چرخه قاعدگی زن دیده می شود یا نه؛ این تحقیق روی بیماران بیمارستان زنان نیویورك انجام گرفت.
یك نمونه از زنی گرفته شده بود كه سرطان رحم داشت. چون دكتر پاپ استعداد مشاهده دقیق و تشخیص اهمیت مسائل را داشت، متوجه ناهنجاری های ساختاری یاخته های سرطانی در گستره های مایع مهبلی شد. بعدها گفت:" نخستین مشاهده یاخته های سرطانی در گستره گردن رحم یكی از هیجان انگیزترین اتفاقاتی بود كه در زندگی علمی ام تجربه كردم". در انتهای مقاله ای كه در سال 1928 منتشر كرد، پس از شرح آزمون نوظهور تشخیص سرطان های رحمی كه هنوز گسترش پیدا نكرده باشند، پیش بینی كرد:" شناخت دقیق تر و تحلیل صحیح تر مشكل سرطان نتیجه استفاده از این روش خواهد بود. امكان دارد روش های مشابهی برای تشخیص سرطان در دیگر اعضای بدن ابداع شود. احساس می كنم امكان آنكه چنین روش هایی ابداع شوند وجود دارد، و این روش ها ابداع خواهند شد". خود دكتر پاپ دید كه پیش بینی اش تحقق یافت. با گذشت زمان، روش او برای روده بزرگ، كلیه، مثانه، پروستات، ریه، معده، پستان، سینوس ها و حتی مغز به كار گرفته شد.
پسنوشت
افتخاراتی كه نصیب دكتر پاپانیكولائو شد بیش از آنی هستند كه بتوان در اینجا فهرست كرد. از جمله آنها یك انستیتوی پژوهشی سرطان است كه به نام اوست، چندین جایزه از انجمن های سرطان و انجمن های زنان، سه دانشنامه افتخاری از دانشگاه های مختلف و دو جایزه از طرف دولت یونان.تشخیص سرطان های منتشرنشده گردن رحم با استفاده از آزمون پاپ، به منزله یكی از بزرگترین موفقیت های حیاتبخش شناخته شده است. درسال 1959، سرپرست انستیتو سرطان شناسی مسكو گزارش داد كه هشت میلیون زن با آزمون پاپ بیماریابی شده اند. در سوئد، كه تقریباً كامل ترین مدارك پزشكی دنیا در آنجا نگهداری می شوند، 207455 زن در یك دوره ده ساله مورد آزمایش قرار گرفتند، و مدارك آنان به كامپیوتر داده شد. نتایج نشان داد كه بروز سرطان گردن رحم در بین زنانی كه در این مدت ده ساله از آنان دست كم یك بار گستره تهیه شده بود، 75% كاهش داشت. پزشكان دانشگاه اوپسالا تخمین می زنند در نظامی كه در آن زنان هر سه سال یك بار آزمون گستره پاپ را انجام دهند، میزان بروز سرطان انتشار یابنده گردن رحم ، سالیانه به حدود یك تا پنج مورد در هر 100000 زن كاهش خواهد یافت.
آلرژی، آنافیلاكسی و آنتی هیستامین ها