خردل نیتروژن و شیمی درمانی سرطان

اكتشافات تصادفی در پزشكی ( قسمت سوم )

قرارگیری تصادفی سربازان در معرض گاز خردل در جنگ جهانی دوم نشانگر نقطه شروعی در تلاش برای شیمی درمانی سرطان بود. گاز خردل در واقع مایع است. طرفین درگیر هرگز به طور عمده از آن در جنگ جهانی دوم استفاده نكردند، اما هر دو طرف آن را در خط مقدم داشتند تا در صورتی كه طرف مقابل از آن استفاده كرد، تلافی كنند. بدین سبب آن را گاز می خواندند كه در صورت استفاده از آن ، بر اثر انفجار توپ كه آن را بخار می كرد پراكنده و روی همه چیز پخش می شد.

یكی از كشتی های متفقین كه حامل گاز خردل بود در یكی از بندرهای ایتالیا مورد بمباران قرار گرفت و پس از آنكه گاز سمی بر سطح آب پراكنده شد، بعضی از سربازان به آب پرتاب شدند. پس از نجات، آنها را برای مقابله با آثار گاز خردل تحت مداوا قرار دادند. بسیاری از این بیماران به نوعی اختلال خونی مبتلا شدند كه با كاهش خطرناك گلبول های سفید خون مشخص می شد. چون ممكن بود كاهش شمار گلبول های سفید در بیماران مبتلا به انواع لوسمی ها كه در آن گلبول های سفید در بافت سرطانی مغز استخوان بیش از حد تولید می شوند، درمانی به حساب آید، بعدها گاز خردل را در مبتلایان به لوسمی امتحان كردند. خاصیت سمی شدید این ماده باعث محدودیت مصرف آن می شد، اما به دلیل شباهت ساختار مولكولی خردل های نیتروژن به خردل های گوگرد، آنها را برای مقابله با سرطان های خون امتحان كردند. خردل نیتروژن تركیبی است كه به رایج ترین نوع گاز خردل( نوع گوگردی) شباهت دارد، اما در خردل نیتروژن اتم نیتروژن جای اتم گوگرد را در مولكول خردل گوگرد می گیرد.

انواع مختلفی از خردل های نیتروژن و گوگرد به عنوان گازهای جنگی بالقوه تهیه شدند. پس از بمبارانی كه موجب مسمومیت تصادفی سربازان شد، صدها خردل نیتروژن همشكل و انواع دیگر تركیبات مشابه به عنوان داروهای ضد سرطان احتمالی مورد آزمایش قرار گرفتند. اگر چه هیچ یك از آنها هیچ نوعی از سرطان انسان را درمان نكردند، اما آثار مهاری شان بر تومورها این امیدواری را به وجود آورد كه در دراز مدت تركیبات درمانگری یافت شوند.