دستاورد برتر مدرسه راهنمایی نورا

در هشتمین جشنواره پروژه های دانش آموزی تبیان

پژوهشگران جوان مدرسه راهنمایی نورا به مدیریت سرکار خانم زهرا عدالت جو در هشتمین دوره جشنواره پروژه‌های دانش آموزی تبیان حضور داشتند. پروژه ی کرم زباله خوار از این مدرسه جزء برترین غرفه های این دوره از جشنواره شد. درسا پرینچی، ساجده یوسف زاده، نگار کرمی و لیلی توسلی، پژوهشگران عزیزی هستند که این پروژه را با راهنمایی سرکار خانم لیدا صلاحی انجام دادند. در زیر خلاصه ای از این پژوهش ارائه می گردد.

مقدمه

ورمی‌کمپوست، فناوری استفاده از انواع خاص از کرم های (ایزینیافوتیدا) است که به دلیل توان رشد و تکثیر بسیار سریع و قدرت قابل توجه برای مصرف انواع مواد آلی زائد، مواد غالباً مزاحم و آلوده کننده محیط به یک کود خاک‌پرور آلی، با کیفیت ممتاز تبدیل می‌کنند. فرآورده‌ای که ورمی‌کمپوست خوانده می‌شود از لحاظ کیفی، ماده آلی یا تنظیم شده، سرشار از ماده هومیک و عناصر غذایی به شکل قابل جذب برای گیاه، دارای انواع ویتامین‌ها، هورمون‌های محرک رشد گیاه و آنزیم‌های مختلف است.

این فرآورده از لحاظ ظاهری، به صورت دانه‌ای شکل با رنگ تیره و بوی مطبوع است.

سوالات تحقیق

• ورمی کمپوست چیست؟

چگونه می توانیم آن را پرورش دهیم؟

مزایای ورمی کمپوست چیست؟

خواص ورمی کمپوست چیست؟

مشخصات کرم ها و انتخاب گونه مناسب چگونه است؟

ترکیب بستر و میزان تغذیه کرم ها چگونه است؟

پرورش ورمی کمپوست در مدرسه چگونه انجام می شود؟

محصولات جانبی فرآیند تولید ورمی کمپوست چیست؟

چای کمپوست چیست؟

کرم درمانی چیست؟

جفت گیری و تولید مثل کرم خاکی چگونه است؟

ورمی کمپوست چیست؟

كمپوست كرمی ، عبارت است از كود آلی ( Vermicompost ) ورمی كمپوست بیولوژیكی كه در اثر عبور مداوم و آرام مواد آلی درحال پوسیدگی از دستگاه گوارش گونه ایی از كرم های خاكی و دفع این مواد از بدن كرم حاصل می گردد. این مواد هنگام عبور از بدن كرم آغشته به مخاط دستگاه گوارش ( موكوس )، ویتامین ها و آنزیم ها شده كه در نهایت به عنوان یک كود آلی غنی شده و بسیار مفید برای ساختمان و بهبود عناصر غذایی خاک تولید و مورد مصرف واقع می گردد. بنابراین ورمی كمپوست عبارت خواهد بود از فضولات کرم به همراه درصدی از مواد آلی و غذایی بستر و لاشه كرم ها.

مشخصات كرم ها و انتخاب گونه مناسب

به طور كلی گونه های مختلفی  از این كرم ها یافت می گردند كه بسته به موضوع كار و هدف، گونه انتخابی متفاوت خواهد بود.

مناسب ترین گونه برای تولید ورمی كمپوست ، گونه foetida Eisenia  بوده كه به رنگ قهوه  ای مایل به قرمز و كوچكتر از كرم های خاكی معمولی می باشد.

این كرم دارای دو جنس نر و ماده بوده كه كرم های ماده در محل حلقه جنسی وسط بدن خود و پس از جفت گیری، تخم  یا كوكون را تشكیل می دهند . كوكون ها به رنگ زرد كهربایی و در داخل آن حدود 7 نوزاد لارو وجود دارد.

پرورش کرم ورمی کمپوست

جعبه پلاستیکی به ابعاد 40 در60 در30 جعبه ای تهیه کردیم و پایین جعبه را به منظور خروج شیرابه به قطر دو سانتیمتر سوراخ کردیم و ظرفی را زیر آن گذاشتیم تا شیرابه ها درون آن بریزد.

مقدار 20 کیلو گرم کود گاوی نیمه پوسیده را داخل جعبه ریختیم. به منظور شستشوی کود (به منظور خروج اوره آن و کاهش  ph) جعبه را دو بار با آب پر نموده و گذاشتیم آب از آن خارج شد. 500 عدد کرم خاکی از گونه ایزینیا فوئیتیدا را با بستر قبلی مخلوط کردیم و در جعبه ریختیم. بعد از یک ماه و نیم که بیش از 30% کود گاوی ما تبدیل به ورمی کمپوست می شد و کرم ها نیز به طور کامل استقرار یافتند، به آن ها ضایعات تره باری و یا پسماند خانگی باید میدادیم ولی آن ها نمی توانند پلاسیک، شیشه، سنگ، میوه های تازه، کپک زده، گلخانه ای و گوشت و مواد پروتئینی بخورند.

البته  بجز این موارد سایر مواد را به راحتی می خوردند. همچنین به برخی از خوردنی ها علاقه کمتر و به برخی از مواد از جمله پوست خربزه، هندوانهُ و پوست موز علاقه وافری داشتند. پوست مرکبات کم استفاده می کردیم زیرا علاوه بر این که استفاده زیاد از آن محیط زیست کرم ها را اسیدی می کرد باعث ترش شدن و جذب حشرات نیز می شد. زباله ی بیش از حد نیاز کرم ها باعث کپک زدن و یا ترشیده شدن مواد غذایی می شد و علاوه بر بوی نامطبوع  باعث جمع شدن سایر حشرات در اطراف جعبه شده بود.

روزانه یک بار با اسپری آب پاش به میزان یک لیتر به آن آب می دادیم تا رطوبت پوست شان از بین نرود و موجب خشک شدن پوست شان نشود. روی جعبه را با هدف جلوگیری از ورود نور به روی بستر با پارچه ای تیره و ضخیم می پوشاندیم. بعد از گذشت سه ماه تمام مواد داخل جعبه به ورمی کمپوست تبدیل شد و ما می بایست 2 کار را انجام می دادیم.

1- کرم ها را جدا کرده و جعبه جدیدی درست کنیم و کرم های داخل جعبه قبلی را به حداقل 2 جعبه با همان مشخصات افزایش دهیم.

2- جعبه فاقد مواد غذایی برای کرم ها می باشد و محیط مناسبی برای ادامه زندگی آن ها نیست. لذا بایستی مرتبا به  آن ها غذا بدهیم. در غیر این صورت رشد و تکثیر آن ها کاهش یافته و کرم ها لاغر و کوچک کاهش می یابد.

نتیجه گیری

این کرم ها که تولید کننده ی نوعی کود بیولوژی اند، دارای استفاده ی مفید و زیادی در صنعت هستند. تولید این کرم باعث جلو گیری بیش از اندازه از کود های شیمیایی( گاوی ،اسبی و ... ) می شود. این کرم ها که دارای پروتئین بسیاری در بدنشان هستند برای خوردن نیز مناسبند امّا مجوّز آن هنوز صادر نشده است

با مطالعه کامل مقاله این عزیزان به جواب تمام سوالات این پژوهش می رسید برای مطالعه مقاله اینجا کلیک کنید.

بخش پزوهش تبیان - تهیه و تنظیم: فاطمه گودرزی