روش رسم خط مماس به منحنی
در زیر روش رسم خط مماس بر منحنی و محاسبه شیب را مرور می‌كنیم.
نقطه‌ای دلخواه (P) را از نمودار انتخاب كنید.
خط صافی (موازی منحنی) در آن نقطه رسم كنید طوری كه منحنی را فقط در یك نقطه (p) قطع كند.
سپس مثلثی بر روی خط مماس بنا نمایید.
سرانجام نسبت ضلع مقابل (صعودی) بر مجاور (افقی) را محاسبه كنید.
مثلاً در شكل فوق داریم:
اكنون بخش نهایی مسیر حركت ترن هوایی یعنی ناحیه C را بررسی می‌كنیم. در اینجا فرض می‌كنیم كه ترن وارد ناحیه آبی شده و به تدریج از تندی آن كاسته می‌شود.
یكسری اندازه گیری برای جا به جایی و زمان انجام می‌دهیم. به دقت به زمان سنج شكل زیر و مقادیر متناظر مكانی آن توجّه كنید.
نمودار حركت در تصویر زیر رسم شده است.
با رسم مماس بر منحنی (در نقاط نشان داده شده) مشاهده می‌كنیم كه شیب كاهش می‌یابد. بنابراین سرعت در حال كاهش است و واگن در حال ایستادن می‌باشد. محلی كه واگن می‌ایستد جایی است كه شیب نمودار (در آن نقطه) صفر است و خط مماس افقی است. به این حركت نیز شتابدار می‌گویند زیرا سرعت در حال كاهش و تغییر است.
حال شیب نمودار را در B , A به دست می‌آوریم.
در نقطه C خط مماس افقی است پس سرعت در آن صفر است.
از نمودار 
می‌توان مقادیر سرعت را به دست آورد كه حاصل آن در جدول مقابل آمده است.
روش كلی كه برای تحلیل نمودار به كار برده می‌شود در شكل زیر آمده است.
مرکز یادگیری سایت تبیان - تهیه: محسنی
تنظیم: مریم فروزان کیا
