ماجرای عکس مناظره چه بود؟
در مناظره اقتصادی تلویزیونی عکسی از یک معدن مس در آمریکا پخش شد که 8 کاندیدا نظرات عجیب غریبی درباره آن دادند. کاندیداها به ترتیب درباره این عکس نظرات متفاوتی دادند که در زیر می آید:
عارف:
رضایی : این معدن است...یک معدن مال سنگ آهن یا مس است که اتفاقا نزدیک یزد و کرمان است که اتفاقا خاکبرداری شده و خاک را بردهاند و درونش فلز تولید کنند و نشان میدهد که ما باید خام فروشی را باید در کشور تمام کنیم. اینکه خاک به این مهمی را برمیدارند و همینجوری میفروشند آسیب جدی میرساند و ما باید به خام فروشی در کشور پایان بدهیم.
روحانی: این قاعدتا یک معدن است، آن هم یک معدن ارزان. چون معمولا در دنیا بسیاری از معادن در عمق بسیار زیاد برای استخراج تلاش میکنند ولی معدن روی زمین ارزان است و خیلی شبیه به معدن مسی است که من چند جا بازدید کردهام.
غرضی: معدن متروکه... صاحبش حتما فراری شده، خانهها هم رها شده، تورم پوست آن آدم را کنده و حتما صاحبش الان زندان است.
قالیباف: من فکر میکنم این یک نمونه از تخریب محیط زیست است. حتما باطلهبرداری از یک معدن بوده که کارشناسی غیرمنطقی انجام شده چون معلوم است رها شده و بعد هم در آینده اگر نزدیک شهر باشد، میشود محل انبوه زباله و معضلات بعدی. این نتیجه یک اقدام غیرکارشناسی است.
معدن "بینگام کانیون" در سالت لیک ستی واقع در ایالت یوتای آمریکا که چند روز پیش نمایش تصویر آن در جریان مناظره کاندیداهای انتخابات ریاست جمهوری ایران سر و صدای زیادی به پا کرد، بزرگترین حفاری انجام شده بدست بشر در سراسر جهان محسوب میشود و عظمت آن به حدی است که حتی از فضا نیز با چشم غیرمسلح قابل مشاهده است
ولایتی: این یک کار عمرانی رها شده است و غیر فنی و غیر منصفانه بهره برداری شده است که بسیار آموزنده است. ممکن است برخی از عللی که باعث شده این نیمه کاره رها شده باشد، به خاطر فقدان بودجه عمرانی باشد.
جلیلی: بخشی از یک ظرفیت کشور است که احتیاج به یک مدیریت صحیحی برای یک استفاده حداکثری دارد.
حداد عادل: این عکس یادآور ثروت کشور عظیم ماست از حیث منابع زیرزمینی و معدن و به ما ایرانیها یادآوری میکند که اگر در شمال جنگل داریم، در کویر معدن داریم و همه جای ایران صاحب ثروتهای خدادای است و منتظر عزم و اراده ما ملت با دولت خوب است تا این ثروتهای بالقوه به فعلیت برسد.
ماجرای عکس
اما ماجرای این عکس چه بود؟
معدن "بینگام کانیون" در سالت لیک ستی واقع در ایالت یوتای آمریکا که چند روز پیش نمایش تصویر آن در جریان مناظره کاندیداهای انتخابات ریاست جمهوری ایران سر و صدای زیادی به پا کرد، بزرگترین حفاری انجام شده بدست بشر در سراسر جهان محسوب میشود و عظمت آن به حدی است که حتی از فضا نیز با چشم غیرمسلح قابل مشاهده است. اصلا معلوم نیست چرا دست اندرکاران برنامه مناظره از بین این همه معدن در کشور عکس این معدن را از دل آمریکا انتخاب کردند.
معدن بینگام کانیون دومین معدن بزرگ مس در آمریکا است که حدود 18 درصد از مس مورد نیاز این کشور را تامین میکند.
این معدن یکی از بزرگترین معادن مس جهان نیز به شمار میرود و از زمان شروع به کار آن تاکنون بیش از 18 میلیون تن مس تولید کرده است.معدن بینگام کانیون علاوه بر مس، دیگر فلزات و مواد معدنی ارزشمند معدنی شامل طلا، نقره و مولیبدن را نیز تولید میکند که البته حجم تولید آنها کمتر از محصول اصلی است. اسید سولفوریک نیز به عنوان یک محصول جانبی در فرآیند ذوب از دیگر تولیدات این معدن است.شرکت انگلیسی - استرالیایی ریوتینتو که سابقه حضور در معدن طلای ساری گونی ایران را دارد در سال 1989 معدن بینگام کانیون را خریداری کرد و تاکنون دو میلیارد دلار روی نوسازی و بازسازی این معدن سرمایه گذاری کرده است. همچنین تاکنون بیش از 450 میلیون دلار به منظور پاکسازی باطلهها و زبالههای این معدن صرف شده است.طبق برنامهریزیهای انجام شده فعالیتهای استخراجی در این معدن تا سال 2019 به پایان خواهد رسید.
اگرچه ریوتینتو در حال مطالعه برای انجام فعالیتهای معدنی در جنوب این منطقه و در عمق 305 متری است. در صورت موفقیت این مطالعات عمر معدن بینگام کانیون تا سال 2032 نیز ادامه پیدا خواهد کرد.این برنامه از سوی هیئت مدیره شرکت ریوتینتو به تائید رسیده و برای اجرای آن باید حدود 25 مجوز محیط زیستی دریافت شود.در این معدن هم اکنون 1800 نفر به علاوه صدها پیمانکار مشغول به کار هستند. ارزش مواد معدنی تولید شده در این معدن در سال 2006 به بیش از 1.8 میلیارد دلار رسید.معدن بینگام کانیون که با نام معدن مس "کنه کات" هم شناخته میشود، دارای یک کارخانه تولید شمش، ذوب و پالایش است. این معدن تولید خود را از سال 1906 آغاز کرد و هم اکنون عمق آن به بیش از 1200 کیلومتر رسیده است. همچنین پهنای معدن نیز چهار کیلومتر است. ضمن اینکه این معدن مساحتی معادل 1900 هکتار را میپوشاند.
البته سابقه قدیمیتر این معدن به سال 1848 برمیگردد، زمانی که دو برادر به نامهای "توماس" و "استانفورد بینگام" نخستین پایههای تولید مس را در این معدن و اطراف آن بنا نهادند.
بد نیست بدانیم همین چندی پیش یعنی در آوریل سال 2013 معدن مس بینگام کانیون دچار ریزش شدیدی شد که در پی آن 165 میلیون تن سنگ به داخل محوطه معدن ریزش کرد که هیچکس در این حادثه آسیب ندید.در حال حاضر تولید در این معدن پس از ریزش شدید دوباره از سر گرفته شده و پیشبینی میشود مدت زیادی طول بکشد تا تولید این معدن دوباره به حالت طبیعی آن بازگردد. البته به نظر میرسد در سال 2013 تولید این معدن نسبت به سال گذشته با کاهش 50 درصدی مواجه شود.
در سال 2012 این معدن 163 هزار و 200 تن مس پالایش شده، 9.4 تن مولیبدن و 279 هزار اونس طلا تولید کرد.
سهم این معدن در تولید جهانی مس نیز بین یک تا دو درصد است. این معدن به صورت دقیق در حدود 20 مایلی جنوب غربی سالت لیک سیتی در یوتای آمریکا واقع شده است. منطقه ای که جمعیت آن به حدود یک میلیون نفر میرسد.در سال 2007 فضانوردان ایستگاه های فضایی بینالمللی با دوربین دیجیتال و یک لنز 800 میلیمتری اقدام به عکسبرداری از معدن مس بینگام کانیون کردند.
بد نیست بدانیم از سال 1992 میلادی تاکنون بیش از 2.6 میلیون نفر از مردم به صورت توریستی از این معدن بازدید کردهاند که در این بین بیش از دو میلیون دلار نیز برای خیریههای محلی و سازمانهای غیردولتی جمعآوری شده است. البته به دلیل ریزش رخ داده فعلا تا چند ماه امکان بازدید از معدن وجود نخواهد داشت. این معدن و منطقه واقع شده آن در حال حاضر به عنوان یک منطقه تاریخی به ثبت رسیده است.
فرآوری: محسن جندقی
بخش اقتصاد تبیان
منابع: ایسنا، فارس