ملاک های انتخاب رئیس جمهور از دیدگاه امام خمینی

امام خمینی در بیاناتی به ویژگی های رئیس جمهور خوب اشاره فرمودند:

شما جوان ها و همه قشرهاى ملت باید با بیدارى به پیش بروید. وقتى بناست كه سرنوشت یك ملتى به دست خودش باشد كه بحمداللَّه به اینجا رسیدید و امروز كسى به شما تحمیل نمى‏كند چیزى را و شما آزادید در اینكه سرنوشت خودتان را تعیین كنید، در این مرحله هم من امیدوارم كه با روشن بینى، با تفكر، با مآل اندیشى این مراحل را طى كنید. و من امیدوارم كه اشخاصى كه كاندیدا شدند براى ریاست جمهورى شما توجه كنید و كسى كه از همه متعهدتر به اسلام، سوابقْ سوابقِ خوب، پیوسته به هیچ طرفى نه شرقى باشد، نه غربى باشد، نه غربزده باشد، نه شرقزده باشد، مسلمان باشد، پیرو احكام اسلام‏ باشد، ملى باشد، دلسوز به ملت باشد، خدمتگزار به ملت باشد، سوابقش خوب باشد، در رژیم سابق هیچ گاه وارد نشده باشد و با اجانب پیوند نداشته باشد، از خودتان باشد و براى خودتان. اختیار دست شماست.

من بنا ندارم كه كسى را تعیین كنم. ما همین اوصاف رییس جمهور را و اوصاف وكلایى كه بعد مى‏خواهید ان شاء اللَّه تعیین كنید باید بگوییم و شما خودتان انتخاب كنید و از تفرقه و تفرق پرهیز كنید. اشخاص را هم ملاحظه سوابقشان را بكنید كه قبل از انقلاب چه بوده‏اند، در حال انقلاب چه بوده‏اند، و بعد از پیروزى نسبى چه كردند و چه بودند. و پس از این كه همه اوصافش را به دست آوردید و او را شخصى دانستید كه لیاقت دارد براى یك همچو مسندى و می تواند این مملكت را به طورى كه خدا می ّخواهد اداره كند تا آن حدودى كه در اختیار اوست، و شخصى است كه تعهد به اسلام دارد، اعتقاد به قوانین اسلام دارد، در مقابل قانون اساسى خاضع است و اصل صد و دهم ظاهراً كه راجع به ولایت فقیه است، معتقد است و وفادار است نسبت به آن، یك همچو شخصى را شماها خودتان انتخاب كنید و گروه هاى مردم را هم وادار كنید كه یك همچو شخصى را انتخاب كنند و از تفرقه بپرهیزند.

مهمترین ویژگیها  در کلام امام خمینی(ره)

1- صالح و دیندار: یك رئیس جمهور باید «صد در صد مسلمان و معتقد به احكام اسلامی و معتقد به اجرای احكام اسلام و مخالف با مكتب‏های انحرافی و معتقد به جمهوری اسلامی باشد». علت چنین شرطی این است كه با این مقدمه، بسیاری از مشكلات یا پیش نمی‏آید یا اگر پیش بیاید، نماینده در صدد رفع آن برمی‏آید: «اگرشایسته و متعهد به اسلام و دلسوز برای كشور و ملت باشد، بسیاری از مشكلات پیش نمی‏آید و مشكلاتی اگر باشد، رفع می‏شود».

2-مدیریت و توانمندی در اجرای امور :ضرورت داشتن ویژگی مدیر و مدبر بودن رئیس جمهور بدان جهت است که رئیس جمهور عهده دار مدیریت عالی اجرایی است و به تبع این عنوان در انجام وظایف خود فرآیندی را دنبال می کند که شامل اجرایی چون برنامه ریزی، سازماندهی، نظارت و کنترل، انگیزش، ارتباطات، هدایت و تصمیم گیری است در واقع جایگاهی است که مرکز ثقل اندیشه ها، طرحها و پیشنهادهاست و در حقیقت آخرین مرجع برای تجزیه و تحلیل، جمع بندی و اتخاذ تصمیم برای عمل است.

3-اخلاص در عمل:مراد از اخلاص آن است كه كارها به انگیزه الهی و برای رضای خداوند باشد. از نظر رهبری انقلاب اسلامی، كار یك مسئول باید نه فقط رضای مردم، بلكه كسب رضای خداوند باشد. كار مسئول امور و صاحب منصب در نظام اسلامی، فقط مواجهه با مردم نیست، اگر با خدا متصل نباشد، كار برای مردم و خدمت به آنها، یعنی همان مسئولیت اصلی‏ای كه دارد، معطّل خواهد ماند. ایشان معتقد است «هنر مردم شهرهای مختلف كشور این است كه از میان این نامزدها، بهترین افراد را از لحاظ ایمان، اخلاص، ‌امانت، دینداری و آمادگی برای حضور در میدانهای انقلاب انتخاب كنند و به كسانی رأی دهند كه نسبت به نیازهای مردم دردشناس‌ترین و دردمندترین افراد باشند.»

4-جدایی از جریان نفاق: بر طبق اندیشه رهبران ما، یك رئیس جمهور واقعاً باید به اسلام معتقد باشند؛ نه فقط در ظاهر به آن اظهار نمایند. امام خمینی در این باره می‏فرماید: «همه چیز ما باید روی موازین اسلامی‌باشد. افرادی كه تعیین می‏شوند، باید كسانی باشند كه به درد اسلام و جمهوری اسلامی بخورند و عقیده‏شان هم این باشد كه اسلام خوب است، نه فقط اظهار كنند، ولی عقیده نداشته باشند، كما اینكه در اول انقلاب، خیلی‏ها اظهار اسلام می‏كردند».

5- ساده زیستی و دوری از اشرافی گری:یکی دیگر از اموری که همواره امام راحل مورد توجه قرار داده و احساس نگرانی و خطر کرده اند، رسوخ روحیه رفاه طلبی در مسئولین است، زیرا روحیه رفاه طلبی و راحت طلبی به صورت اصولی و محوری بر تصمیمات انسان تاثیر دارد و او را وارد صحنه دیگری از حیات سیاسی و اجتماعی می کند. 6-حسن سابقه :حسن سابقه یکی دیگر از معیارهایی است که باید انتخاب نماینده اصلح مدنظر قرار داده و ملاحظه گردد که آیا سابقه و عملکرد خوب و انقلابی در گذشته و  همچنین از سابقه مثبت و خوب در حمایت از انقلاب و دستاوردهای آن برخوردار بوده است. در این خصوص امام عظیم الشان می فرمایند: « مردم با بصیرت و درایت و تحقیق کاندیداها را شناسایی کرده و  به سوابق و روحیات و خصوصیات دینی و سیاسی نامزدهای انتخابات توجه نمایند.»

« اشخاصی که انتخاب می کنید سوابقشان را مطالعه کنید، در زمان سابق چه جور بودند » یكى وظیفه‌اش این است كه بیاید صلاحیتهاى خودش را در معرض انتخاب مردم قرار دهد.

كسى كه در خود صلاحیتى احساس میكندو كار اجرائى بلد است، مى‌آید و خود را در معرض انتخاب مردم میگذارد.

اداره‌ى مملكت و كار اجرائى، كار كوچكى نیست.

كارهاى بزرگ و بارهاى سنگینى بر دوش مجریان سطوح بالاست. ممكن است كسانى كه در سطوح دیگرى كار میكنند، ابعاد این سنگینى را هم بعضاً تشخیص ندهند كه چقدر این بار سنگین است

آن كسانى كه وارد میدان میشوند، باید كسانى باشند كه در خود توانائىِ كشیدن این بار را بیابند؛ صلاحیتهائى را هم كه در قانون اساسى است و شوراى محترم نگهبان بر روى آنها تكیه خواهد كرد، در خودشان ملاحظه كنند و واقعاً وابسته و دلبسته‌ى به نظام و قانون اساسى باشند؛ بخواهند قانون اساسى را اجرا كنند؛ چون رئیس جمهور سوگند میخورد كه قانون اساسى را اجرا كند؛ قسم دروغ كه نمیشود خورد.كسانى كه این را احساس میكنند، در آن میدان مى‌آیند.

منابع : 1- صحیفه نور / 2- جام نیوز / 3- وبلاگ ولایت پایدار