مفهوم نظام اقتصادی(٢)

تعلیمات اجتماعی / اول دبیرستان /فصل چهارم/ درس اول - بخش دوم/مفهوم نظام اقتصادی

اهداف درس:

آشنایی دانش آموزان با مفهوم رابطه ی اقتصادی

شرح ضرورت ایجاد قاعدة مالکیت و تشریح آن توسط دانش آموزان

توانایی دانش آموزان در تشریح و تبیین نظام اقتصادی

مدت:

45 دقیقه

وسایل لازم:

گچ و تخته

جهت دانلود برگه کار در منزل کلیک کنید.

طرح درس:

با عنایت به آموخته های درس پیش مبنی بر فعالیت اقتصادی، قصد این درس آموزش مفهوم رابطه اقتصادی، قاعده ی مالکیت و نظام اقتصادی است.

رابطة اقتصادی

فعالیت های اقتصادی در محیط اجتماعی و در ارتباط با دیگران انجام می شود و موجب برقراری رابطه میان فرد و دیگران می گردد که به آن رابطه ی اقتصادی می گویند.

درس را با مرور تعاریف درس قبل از طریق دانش آموزان آغاز نمایید. در این مرور مفهوم فعالیت اقتصادی حتماً  باید برای دانش آموزان مرور شود.

منابعی که در این فعالیت اقتصادی وجود دارد چیست؟

این منابع چگونه تامین می شوند؟

برای نمونه در تولید محصولات کشاورزی توسط کشاورز، منابع عبارتند از بذز، کود، پول و ... و هر کدام از آن ها توسط فروشندگان بذر و مواد اولیه کشاورزی و یا شرکای مالی و بانک تامین می شود.

در این فعالیت اقتصادی فرد از چه کسانی کمک می گیرد؟

مثلاً در فعالیت تولید محصولات کشاورزی کشاورز از کارگرانی برای برداشت محصول کمک می گیرد.

در این فعالیت اقتصادی فرد محصول یا خدمت خود را به چه کسانی عرضه می نماید؟

مثلاً در فرآیند تولید محصولات کشاورزی، کشاورز محصولات خود را به عمده فروشان می فروشد-

پس از این مرحله، با توجه به ستون تکمیل شده توسط دانش آموزان در قسمت 1 کار در کلاس دبیر می تواند مفهوم رابطه اقتصادی را برای دانش آموزان تبیین کند.

فعالیت اقتصادی در محیط اجتماعی و در ارتباط با دیگران انجام می شود و موجب برقراری رابطه میان فرد و دیگران می گردد که به آن رابطه اقتصادی می گویند.

پس از تبیین رابطه اقتصادی، دبیر می تواند با مشارکت همه گروه ها بحثی پیرامون اهداف این روابط اقتصادی در کلاس ترتیب دهد و خروجی بگیرد این است که هدف کلیه روابط اقتصادی کسب سود و منفعت است و دانش آموزان بتوانند روابط اقتصادی را از سایر روابط تفکیک نمایند.

قاعده مالکیت

از نتیجه بحث اخیر می توان برای تشریح و توضیح قاعدة مالکیت بهره جست. برای این منظور از دانش آموزان بخواهید قسمت 2 برگه کار در کلاس را انجام دهند.

در این قسمت از دانش آموزان خواسته شده است تا درباره ی فعالیت اقتصادی و روابط استخراج شده در قسمت قبل به سوالاتی هدفمند پاسخ دهند تا به ضرورت قاعده ی مالکیت برسند.

در این قسمت ابتدا از دانش آموزان خواسته شده است تا طرفین روابط اقتصادی قسمت قبل را مشخص نمایند، سپس هدف هر یک از طرفین را تبیین نموده و بعد از آن تعیین کنند که چگونه ممکن است بین دو طرف این رابطه اختلاف و درگیری به وجود آید. – برای مثال فروشنده بذر، بذر نامرغوب به کشاورز بدهد یا کشاورز نتواند به تعهدات مالی خود به موقع عمل نماید و ...–

پس از انجام فعالیت های 2 تا 4 از برگه کار در کلاس و تکمیل جدول مربوطه دبیر می تواند مفهوم قاعده ی مالکیت را به عنوان وسیله ای برای جلوگیری از این اختلافات و درگیری ها بیان نماید.

در رابطه اقتصادی، تمایل به کسب سود موجب تضاد و درگیری میان افراد می شود. در نتیجه، جامعه برای حفظ یکپارچگی خود قواعدی را تعیین می نماید که از آن ها به عنوان قاعده ی مالکیت یاد می شود.

حدود منافع مردم را مشخص می کنند.

جامعه را از گسستگی و درگیری در امان نگاه می داند.

از جامعه تا جامعه دیگر و از زمانی تا زمان دیگر تغییر می کند.

به بیان دیگر قاعده مالکیت حدود استفاده افراد از امکانات جامعه (طبیعی و غیر طبیعی) را مشخص می کند و از منافع افراد، در مقابل دیگران حراست می کند.

نظام اقتصادی

با تشریح فعالیت اقتصادی-رابطه ی اقتصادی و قاعده ی مالکیت مفهوم نظام اقتصادی برای دانش آموزان قابل فهم و پذیرش است.

تمرین

برگه کار در منزل را به عنوان تمرین به دانش آموزان ارایه نمایید.

مرکز یادگیری سایت تبیان - تهیه: محمد ضیائیان

تنظیم: مریم فروزان کیا