چرا اون آقا اینطوری راه می‌ره؟

فرض کنید کودکتان به دخترک ناتوانی خیره شده، سعی کنید راهنمایی اش کنید. مثلا بگوئید" دیدم داری اون دختر کوچولویی رو که کمی سخت راه می رفت، نگاه می کنی. اون دختر دچار فلج مغزی شده و نمی تونه راحت راه بره اما مطمئنم اونم مثل تو از کارتون خوشش می آد. چه کیف عروسکی قشنگی هم داره.

اگر کودکتان با فرد ناتوانی مواجه شد، به جای خیره شدن ، اجازه دهید از والدین کودکی که ناتوانی خاص دارد یا از خود او سوال کند یا خودتان این کار را بکنید. بگذارید فرزندتان مهربانی شما با آن کودک را ببیند.

مراقب کلماتی که انتخاب می کنید، باشید:

حواستان باشد افراد ناتوان را با چه ویژگی هایی توصیف می کنید. از بکار بردن واژه هایی مثل " چلاق، عقب مانده و یا معلول خودداری کنید.

روی خود فرد تاکید داشته باشید نه ناتوانی اش. افراد ناتوان را با واژه " طبیعی" خطاب نکنید، چون در ذهن کودک، افراد ناتوان به صورت غیرطبیعی یا ناقص شکل می گیرند.

وقتی با فرد ناتوانی برخورد کردید به کودک نگویید " زل نزن" یا " راه خودت رو برو". چون فرد ناتوان ممکن است حس کند به او بی حرمتی شده و کودک هم به این نتیجه برسد که نمی تواند سوال کند.

روی تشابه ها تاکید کنید:

یک کودک شاید ناتوانی خاصی داشته باشد اما هنوز یک بچه است. با فرزند خود در باره موارد مشترکی که بین او و همکلاسیهایش و دوست ناتوانش وجود دارد صحبت کنید، سرگرمیها، ورزش، کتاب، مدرسه و سایر مواردی که ممکن است هر بچه ای به آن علاقه داشته باشد.

اجازه ندهید کودک کسی را مسخره کند یا آزار دهد:

افراد با نیازهای خاص معمولا هدفهای ساده ای برای قلدری و مردم آزاری هستند اگر متوجه شدید کودک شما یا دوستانش فردی با شرایط خاص را اذیت کردند به او توضیح دهید که چقدر رفتارش زشت و آزار دهنده بوده و یادش بدهید که به خاطر برخورد نامناسبش عذرخواهی کند.

سوال پرسیدن بچه ها درباره آدمهای متفاوت طبیعی است اما نگرش مادر در پاسخی که به فرزندش می دهد اهمیت بسیار زیادی دارد. هر نوع رفتاری که خود مادر در قبال یک معلول انجام می دهد فرزندش هم یاد می گیرد. به طور مثال:" آخی پسرک بیچاره نمی تواند راه برود". چنین جمله ترحم آمیزی حسی از ترحم را در کودک شما نسبت به فرد معلول برمی انگیزد که اصلا نگرش درستی نیست. افراد معلول متوجه این ترحم می شوند و به خصوص اگر کودک باشند این نوع رفتار بر روحیه او تاثیر بسیار منفی دارد. ممکن است کودک شما بپرسد چرا دلت برایش سوخت؟ یا چرا اون کودک این شکلی بود؟ برای پاسخ دادن به کودک به هیچ وجه به خرافات و دروغ روی نیاورید گاهی والدین برای تربیت فرزندشان به دروغ گفتن در چنین شرایطی متوسل می شوند. "این بچه که بوده به حرف مامانش گوش نداده این شکلی شده" یا " این به برق دست زده به همین خاطر این بلا سرش اومده" یا "بخاطر درست غذانخوردن این اتفاق براش افتاده".

با این پاسخهای دروغ و خرافاتی فقط فرزند خود را از دانستن واقعیت محروم کرده اید. ضمن این که در وجود او ترس و اضطراب هم ایجاد می شود او همیشه نگران این است که اگر دست از پا خطا کند مثلا ممکن است عقلش را از دست بدهد.

بهترین جواب درست ترین جواب است. یعنی این که " این کودک توی یک تصادف پای خودش را از دست داده، یا به طور مادرزادی دچار این بیماری شده."

به فرزندتان کمک کنید تا با فرد معلول ارتباط برقرار کند این ارتباط برقرار کردن موجب می شود که او بفهمد این فرد چه تفاوتها و حتی  چه شباهت هایی با خودش دارد در این صورت کمتر دچار بهت می شود.

برای پاسخ دادن به کودک به هیچ وجه از واقع بینی دور نشوید به علاوه این که به آینده ارجاع ندهید. "الان کوچک هستی بعدا خودت می فهمی چرا این جوری شده" .این پاسخ اشتباهی است که کنجکاوی کودک را نه تنها برطرف نمی کند بلکه ابهام او را بیشتر می کند. کودک در عمل از والدین خود یاد می گیرد. نوع رفتار شما با فرد معلول نشان دهنده رفتار فرزندتان با آنهاست. اگر شما افراد معلول را منطقی و بدون قید و شرط و ترحم می پذیرید و با آنها ارتباط برقرار می کنید فرزندتان هم این گونه رفتار می کند.

باید این را بپذیرید که این کودک معلول هم مثل همه بچه های دیگر ممکن است پرخاش گری کند فریاد بزند یا کتک کاری کند. او هم مانند دیگران توانایی ها و ضعفهایی دارد فقط ضعفهای او نمود ظاهری دارد و دیگران خیلی زود متوجه می شوند. بهترین راه آموزش رفتار والدین است. رفتار آنهاست که تعیین می کند که کودکشان در مواجهه با چنین فردی چه واکنشی نشان می دهد. همین نگرش باعث می شود کودک شما ارتباط سالم و درستی با فرد یا کودک معلول برقرار کند.

منبع: نشریه سلامت و تندرستی. دکتر زهرا رمضان خانی

مطالب مرتبط:

شما تاثیر گذارترینید

زیر آبی‌های شخصیت بخشی به کودک

ذخایر ارزی کودکانه

لحظات غیرقابل‌ تحمل ‌ یک عزیز