تبیان، دستیار زندگی
انتخابات و چالش حضور نظامیان در عرصه تبلیغات و حمایت برخی نظامیان از نامزدی خاص، نقل بسیاری از محافل شده است. البته بارها شایعه حضور و فعالیت نظامیان در انتخابات از سوی فرماندهان نظامی رد شده است. براساس قوانین حضور و فعالیت انتخاباتی نیروهای مسلح منع شده
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

مجازات قانونی حضور نظامیان در انتخابات


انتخابات و چالش حضور نظامیان در عرصه تبلیغات و حمایت برخی نظامیان از نامزدی خاص، نقل بسیاری از محافل شده است. البته بارها شایعه حضور و فعالیت نظامیان در انتخابات از سوی فرماندهان نظامی رد شده است. براساس قوانین حضور و فعالیت انتخاباتی نیروهای مسلح منع شده و این اقدام جزو جرائم نیروهای مسلح به شمار می‌آید ومجازات سنگین حبس در انتظار خاطیان خواهد بود.

انتخابات

براساس اصول 143و 150 قانون اساسی جمهوری‌اسلامی، پاسداری از استقلال و تمامیت ارضی و نظام جمهوری‌اسلامی کشور، نگهبانی از انقلاب و دستاوردهای آن، تنها وظایفی است که بر عهده نیروهای مسلح اعم از ارتش، سپاه، بسیج و... گذاشته شده و براساس اصل 148، هر نوع بهره‏برداری شخصی از وسایل و امکانات نیروهای مسلح ممنوع اعلام شده است. از این‌رو هیچ جریان سیاسی و... حق ندارد از امکانات و توانایی‌های نیروهای مسلح در راستای اهداف سیاسی و... خود استفاده کند. بر اساس قانون، پرسنل نیروهای مسلح جمهوری اسلامی حق هیچ‌گونه فعالیتی در برنامه‌ها و تبلیغات انتخاباتی ندارند و متخلفان برابر قانون به حبس محکوم می شوند.

6 ماه‏ تا سه سال حبس برای نظامیان متخلف

‌همچنین ماده 40 قانون مجازات جرائم نیروهای مسلح عضویت کارکنان نیروهای‏ مسلح در سازمان‌ها، احزاب و جمعیت‌های‏ سیاسی و مداخله، شرکت یا فعالیت آن‌ها در دسته ‏بندی‌ها و مناقشه‏‌های سیاسی و تبلیغات‏ انتخاباتی ممنوع است و مرتکبان به 6 ماه‏ تا سه سال حبس محکوم می‏‌شوند. البته برابر ماده 49 آیین ‏نامه انضباطی‏ نیروهای مسلح، پرسنل‏ نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران از عضویت‏ یا وابستگی به احزاب و گروه‌های سیاسی ممنوع‏ بوده و حق فعالیت در جهت برنامه‌ها و تبلیغات‏ آن‌ها را ندارند.

سپاه پاسداران نباید در جامعه شخصیت حزبی پیدا کند

در ماده‌‌29 قانون ارتش و ماده‌16 قانون استخدامی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و ماده‌16 قانون استخدام نیروی انتظامی جمهوری‌اسلامی ایران آمده است : اعضا و کارکنان ارتش، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و نیروی انتظامی، حق عضویت یا وابستگی به گروه‌های سیاسی را ندارند. ماده 47 اساسنامه سپاه پاسداران انقلاب اسلامی نیز اشاره دارد بر اینكه سپاه پاسداران انقلاب اسلامی از نظر سیاسی و عقیدتی تابع ولایت‌فقیه بوده و از تمامی احزاب و گروه‌های سیاسی مستقل است و خود نیز هرگز نباید در جامعه شخصیت حزبی پیدا کرده و به‌صورت یک حزب یا سازمان سیاسی عمل کند.

وظیفه نیروهای مسلح‏ صرفاً ایجاد نظم و حفاظت از صندوق‏‌هاست

ماده(24) قانون انتخابات ریاست جمهوری ایران‏ به صراحت اعلام کرده که نیروهای نظامی و انتظامی حق‏ دخالت در امور اجرایی و نظارت در انتخابات مجلس‏ شورای اسلامی را ندارند و برابر قانون وظیفه نیروهای نظامی و انتظامی‏ صرفاً ایجاد نظم و حفاظت از صندوق‏‌ها در جریان انتخابات است، همچنین قانون آن‌ها را از دخالت در امور اجرایی و نظارت منع کرده است. بر اساس ماده واحده قانون «حضور نمایندگان نامزدهای ریاست جمهوری در شعب اخذ رأی»، جرم بوده و پرسنل نیروهای نظامی، انتظامی و اطلاعاتی نمی توانند از طرف هیچ نامزدی، نمایندگی یا نظارت داشته باشند. همچنین در ماده 61 آیین‏ نامه‏ انضباطی آمده است: «فرماندهان، رۆسا و مدیران‏ موظفند در کشف و شناسایی فعالیت‏‌های سیاسی‏ ممنوعه پرسنل و نفوذ جریانات و تشکل‏‌های‏ سیاسی در یگان، سازمان و قسمت خود با حفاظت‏ اطلاعات مربوط همکاری‏‌های لازم را داشته باشند».

بر اساس قانون لازم نیست عضویت افراد در سازمان‌ها، احزاب و جمعیت‏های سیاسی رسمی یا ثبت‏ شده باشد، بلکه کافی است که ارتباط فرد با تشکل‏‌های مزبور به نحوی باشد که عضو تلقی‏ شود.

عضویت افتخاری نظامیان در احزاب خلاف قانون است

برای بیان مفاد قانونی در خصوص ممنوعیت مداخله نیروهای مسلح در فعالیت‌های سیاسی و تبلیغات انتخاباتی باید توضیح دهیم كه بر اساس قانون دریافت پاداش یا دستمزد یا حقوق‏ تأثیری در تحقق جرم ندارد؛ عضویت ممکن است‏ افتخاری باشد یا حتی عضو سازمان یا جمعیت‏ یا حزب، کمک مالی کند اما در این حالت هم نقش نظامیان غیر قانونی است. ازدیگر موارد ممنوعیت مداخله نظامیان در انتخابات باید گفت كه عضویت به شیوه‌های مختلف مانند ثبت‏ نام‏ در حزب، سازمان یا جمعیت، دریافت کارت‏ عضویت یا کارت شناسایی، پرداخت حق عضویت‏ یا بخشی از هزینه ‏های تشکل و مانند آن احراز می‏شود، خلاف قانون است.البته هواداری یا طرفداری صرف، مشمول مقررات ماده نمی‌شود مگر آن که به صورت مداخله‏، شرکت یا فعالیت در دسته‏ بندی‏‌ها و مناقشه‏‌های‏ سیاسی کرده و تجلی پیدا کند. همچنین تشکل‏‌های سازمان‏، حزب، جمعیت،‏ گروه، جبهه، انجمن و غیره که نوع فعالیت آن‏ سیاسی باشد مشمول توصیف کیفری ماده 40 قانون مجازات جرائم نیروهای مسلح می‏شود. تشکل‏هایی که فعالیت آنها سیاسی بوده و در چارچوب مقررات فعالیت احزاب، جمعیت‏ ها و... پروانه نگرفته‏‌اند نیز مشمول‏ مقررات ماده 40 قانون مجازات جرائم نیروهای مسلح می‏ شوند.

عنصر مادی جرائم نیروهای مسلح در رابطه با انتخابات

در توضیح «عنصر مادی جرائم نیروهای مسلح در رابطه با حضور در انتخابات» باید گفت كه عضویت در سازمان‏‌ها،احزاب و جمعیت‏‌های‏ سیاسی، و مداخله، شرکت یا فعالیت در دسته‏‌بندی‌ها و مناقشه‏‌های سیاسی و تبلیغات‏ انتخاباتی عنصر مادی جرم محسوب می‌شوند.

در پایان در توضیح نیروهای مسلح و اینكه چه كسانی شامل تعریف قانون از نیروهای مسلح می‌شوند باید تاكید كرد كه کارکنان نیروهای‏ مسلح برابر مقررات، عبارتند از: کادر ثابت، سربازان وظیفه، کارکنان پیمانی و محصلان مراکز آموزش نظامی ارتش، سپاه، نیروی انتظامی، ‏وزارت دفاع، ستاد کل نیروهای مسلح و اعضای بسیج، بر این اساس از لحاظ رکن مادی، عضویت فرد نظامی در سازمان‏‌ها، احزاب و جمعیت‏‌های سیاسی جرم‏ مستمر است و تا زمانی که رابطه عضویت قطع‏ نشود عنوان مجرمانه در حال استمرار است.

بخش حقوق تبیان

منبع : روزنامه قانون