تبیان، دستیار زندگی
‌یرما‌ یکی از مشهورترین آثار فدریکو گارسیا لورکا است‌. یرما شخصیتی فرا واقعی یا سورئالیستی دارد‌، گفتار و رفتارش با وجود ریشه داشتن در واقعیت‌، گویی در رویا و خواب اتفاق می‌افتد
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

یرما روی صحنه


"‌یرما‌" یکی از مشهورترین آثار "فدریکو گارسیا لورکا"  است‌. یرما شخصیتی فرا واقعی یا سورئالیستی دارد‌، گفتار و رفتارش با وجود ریشه داشتن در واقعیت‌، گویی در رویا و خواب اتفاق می‌افتد، با خویش حرف می‌زند و در برابر سرنوشت محتومش‌، ایستادگی می‌کند و این شاید یکی از دلایل جذابیت یرما است که تاکنون بارها توسط کارگردانان گوناگون بر صحنه تئاتر کشور اجرا شده و رقابتی شدید را درکارگردانی اثر به وجود آورده است‌.

نمایش یرما

شامگاه امروز زنگ آغاز نمایش «یرما» به کارگردانی دکتر علی رفیعی در تماشاخانه ایرانشهر نواخته می‌شود تا پایانی بر سرگردانی 11‌ماهه این نمایش باشد.

اجرای نمایش یرما توسط شورای نظارت و شورای حمایت چنان پیچیده شد که به‌نظر می‌رسید این گره کور هرگز باز نخواهد شد تا دی‌ماه سال گذشته که مجید سرسنگی در مقام مدیرعامل باغ‌هنر از این کارگردان پیشکسوت دعوت کرد که نمایش خود در مجموعه تماشاخانه اجرا کند.

حمیدپورآذری، کارگردان تئاتر که در نمایش یرما به‌عنوان مشاور کارگردان حضور دارد روند اجرایی این نمایش را در تالار استاد سمندریان بدون مشکل ارزیابی می‌کند؛ «مجموعه ایرانشهر با ما همکاری خوبی داشته‌است البته این حمایت‌ها بیشتر جنبه معنوی دارد، چرا که تماشاخانه ایرانشهر تولید‌کننده تئاتر نیست و ما این تئاتر را بدون حمایت مرکز هنرهای نمایشی و شورای حمایت روی صحنه می‌بریم.»

دی‌ماه سال90 علی رفیعی کارگاه بازیگری خود را در سالن تمرین تالار وحدت با حضور هنرجویان تئاتر آغاز کرد، آن زمان اعلام کرد که نمایش «آشپزخانه» را بازی هنرجویان این کارگاه روی صحنه می‌برد. البته او همزمان از اجرای نمایش «یک روز خاطره‌انگیز برای دانشمند بزرگ وو» که در اسفند76 در تالار‌ وحدت روی صحنه برده بود از برنامه‌های آتی این کارگاه نام برد. کارگاهی که قرار بود از تابستان سال91 کار خود را شروع کند. کمی بعدتر یعنی اسفندماه همان سال او تصمیم گرفت نمایش یرما را با هنرجویان کارگاه خود روی صحنه ببرد. اما مسائل و مشکلاتی که ابتدا بنیاد رودکی و سپس شورا‌های نظارت و حمایت برای اجرای این نمایش پیش آوردند چنان پیچیده شد که بارها دکتر علی رفیعی از اجرای این کار انصراف داد.

یرما شخصیتی فرا واقعی یا سورئالیستی دارد‌، گفتار و رفتارش با وجود ریشه داشتن در واقعیت‌، گویی در رویا و خواب اتفاق می‌افتد، با خویش حرف می‌زند و در برابر سرنوشت محتومش‌، ایستادگی می‌کند و این شاید یکی از دلایل جذابیت یرما است

کارگردان نمایش‌ «شکار روباه»، «در مصر برف نمی‌بارد»، «کلفت‌ها» و «شاهزاده احتجاب» یک‌بار از ممیزی اخلاقی برای مشکلاتی که برای اجرای نمایش یرما پیش آمد یاد کرد و زمانی که شایعه مخالفت شورای نظارت و ارزشیابی با هرگونه سرمایه‌گذاری برای این نمایش مطرح شد او از ممیزی اقتصادی سخن گفت.

هرچند که هربار انصراف او با پادرمیانی مدیران بالاتر حل می‌شد اما مشکلات جدیدی مانع از اجرای نمایش هنرجویان جوان می‌شد. مشکلاتی که رفیعی از آن اینگونه یاد کرد؛ «متأسفم که یک گروه 40نفره را اینگونه در وضعیت بیم و امید قرار می‌دهند.»

با این حال این گروه جوان کارگردان 75ساله تئاتری را تا انتها همراهی کردند. پورآذری درباره تغییرات گروه اجرا می‌گوید: «گروه از ابتدا تا انتها تغییری نکرد و در واقع بچه‌ها از کارگاه انتخاب شدند و از ابتدا تا انتها بدون تغییر به تمرین مشغول بودند.»

نمایش یرما

با اینکه مدیران تئاتری ازجمله قادر آشنا که در آن زمان به تازگی بر صندلی مدیرکل هنرهای نمایشی تکیه زده بود، قول حل مشکلات را داد، این وعده‌ها هرگز تحقق پیدا نکرد. پور‌آذری در این‌باره می‌گوید: «پیش از این قول‌هایی درباره حمایت به گروه نمایشی داده شد اما هرگز تحقق پیدا نکرد. البته تهیه‌کننده‌ای در کنار گروه قرارگرفته و کمک‌های مالی به گروه نیز کرده‌است اما این کمک‌ها به تنهایی کافی نیست، چرا که هزینه‌های تولید تئاتر بالاست. به همین دلیل این کار به شکل مستقل روی صحنه می‌رود.» مشاور کارگردان به نکته دیگری اشاره می‌کند؛ «نهادها و سازمان‌های دولتی باید از تئاتر و حتی تهیه‌کننده‌هایی که حاضر به سرمایه‌گذاری در تئاتر می‌شوند، حمایت کنند، چرا که تئاتر یک کار فرهنگی است اما معمولا این مراکز این مواقع سکوت می‌کنند.»

سه‌شنبه 31اردیبهشت، با حضور پیشکسوتان و هنرمندان تئاتر، زنگ آیین افتتاحیه نمایش یرما در ساعت 20نواخته می‌شود. پیش از این بزرگانی چون زنده‌یاد حمید سمندریان، استاد عزت‌الله انتظامی، علی نصیریان، دکتر علی رفیعی، هما روستا، شهلا ریاحی، اسماعیل شنگله، حمیدرضا افشار، ولی‌الله شیراندامی، پرویز پورحسینی، هادی مرزبان، منیژه محامدی، مجید جعفری، داریوش مودبیان و... زنگ آیین آغازین بسیاری از نمایش‌ها را در تماشاخانه ایرانشهر به صدا درآورده‌اند. آنطور که پور‌آذری می‌گوید در آیین آغازین این نمایش بازیگران قدیمی و پیشکسوت که در نمایش‌های قبلی دکتر علی رفیعی بازی کرده‌اند در این آیین هم حضور خواهند داشت، هنرمندانی همچون سهیلا رضوی، مریم سعادت، حسن معجونی، ستاره اسکندری،‌ رۆیا تیموریان، مهراد ضیایی و دیگران.

نمایش یرما نوشته فدریکوگارسیا لورکا و با طراحی و کارگردانی علی رفیعی از اول خرداد ساعت 20 با قیمت بلیت 20هزار تومان در تالار استاد سمندریان در تماشاخانه ایرانشهر میزبان علاقه‌مندان تئاتر است.

بخش سینما و تلویزیون تبیان


منبع: همشهری