برداشت های قرآنی از کلام رهبری

دیداری كه جمعی از فرهیختگان  حوزوی و دانشگاهی با مقام معظم رهبری داشند ،مقام معظم رهبری طی سخنان ارزشمندی به نكات زیبا و قرآنی اشاره كردند با توجه به اهمیت و ارزش سخنان رهبری به چند برداشت قرآنی از این سخنان می پردازم.

نكته اول: نگاه یکسان اسلام به زن و مرد

ایشان با اشاره به نگاه یکسان اسلام به زن و مرد از لحاظ انسانی فرمودند: از دیدگاه اسلام هریک از زن و مرد به لحاظ خلقت، ویژگی های خاصی دارند اما از لحاظ حقوق انسانی و اجتماعی و ارزش های معنوی و سیر تکامل معنوی، هیچ تفاوتی ندارند. [1]

دیدگاه قرآن

«مَنْ عَمِلَ صَالِحًا مِّن ذَكَرٍ أَوْ أُنثَى وَهُوَ مُۆْمِنٌ فَلَنُحْیِیَنَّهُ حَیَاةً طَیِّبَةً وَلَنَجْزِیَنَّهُمْ أَجْرَهُم بِأَحْسَنِ مَا كَانُواْ یَعْمَلُونَ ؛ هر كس از مرد یا زن كار شایسته كند و مۆمن باشد قطعا او را با زندگى پاكیزه‏اى حیات [حقیقى] بخشیم و مسلما به آنان بهتر از آنچه انجام مى‏دادند پاداش خواهیم داد .»[نحل /97]

در این آیه به زیبایی بیان شده كه جایگاه و ارزش و مقام و منزلت انسان با اعمال و رفتار او مشخص می شود، به طوری كه هر گاه زن یا مرد كار خیر و عمل صالحی انجام دهند، بدون هیچ گونه تبعیض و برتری عمل خیر او مورد قبول درگاه ایزدی قرار می گیرد، در واقع در این آیه خداوند متعال بیان داشته كه در سنجش و قبولی اعمال اصلاً توجهی به جنسیت مرد و یا زن بودن نمی شود، بلكه ملاك و معیار سنجش اعمال  پاكی و درستی اعمال می باشد.

نكته دوم: توجه وپژه به مادر در نهاد خانواده

حضرت آیت الله خامنه ای افزودند: باید همواره همه اعضای خانواده، با زنان با دیده تکریم و احترام رفتار کنند و باید فضای خانواده به گونه ای باشد که فرزندان دست مادران خود را ببوسند.

برداشت قرآنی

قرآن در آیات مختلف احترام به والدین را مورد تاكید و سفارش موكد خود قرار داده به طوری كه در مواردی بعد از سفارش به توحید و یكتا پرستی ، سفارش به احترام به والدین شده است .

« لاَ تَعْبُدُونَ إِلاَّ اللّهَ وَبِالْوَالِدَیْنِ إِحْسَانًا ... ؛[بقره / 83] جز خدا را نپرستید و به پدر و مادر احسان كنید ....»

«وَاعْبُدُواْ اللّهَ وَلاَ تُشْرِكُواْ بِهِ شَیْئًا وَبِالْوَالِدَیْنِ إِحْسَانًا ؛ [نساء /36]

و خدا را بپرستید و چیزى را با او شریك مگردانید و به پدر و مادر احسان كنید ... .»

«... أَلاَّ تُشْرِكُواْ بِهِ شَیْئًا وَبِالْوَالِدَیْنِ إِحْسَانًا... ؛ [انعام آیه 151] چیزى را با او شریك قرار مدهید و به پدر و مادر احسان كنید .»

نكته سوم: تربیت دینی فرزندان در قرآن

(ضرورت اهتمام به ابعاد مختلف مسائل تربیتی کودکان در چارچوب روشهای تربیتی اسلام به دور از چارچوب های غیردینی کنوانسیون حقوق کودک)

یكی از زیباترین سفارشات مورد تاكید در قرآن كریم اهمیت دادن به مقوله تربیت زیر دستان می باشد، با توجه و تامل در بعضی از آیات به اهمیت موضوع پی می بریم.

قرآن به صراحت بیان می فرماید كه یكی از عواملی كه باعث شقاوت انسان شده بی توجهی به این وظیفه بزرگ می باشد .

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله) فرمودند: «اکرموا اولادکم و احسنوا آدابهم؛(2) فرزندان خود را گرامی دارید، و آنها را نیکو تربیت کنید.»

تربیت دینی فرزندان در قرآن

سفارش به نماز، امر به معروف و نهی از منکر و صبر

« یَا بُنَیَّ أَقِمِ الصَّلَاةَ وَأْمُرْ بِالْمَعْرُوفِ وَانْهَ عَنِ الْمُنكَرِ وَاصْبِرْ عَلَى مَا أَصَابَكَ إِنَّ ذَلِكَ مِنْ عَزْمِ الْأُمُورِ ؛ [لقمان/17] اى پسرك من نماز را برپا دار و به كار پسندیده وادار و از كار ناپسند باز دار و بر آسیبى كه بر تو وارد آمده است‏شكیبا باش این [حاكى] از عزم [و اراده تو در] امور است .»

سفارش به خوش رفتاری با مردم، نهی از غرور و تکبر و اعتدال در امور

«وَلَا تُصَعِّرْ خَدَّكَ لِلنَّاسِ وَلَا تَمْشِ فِی الْأَرْضِ مَرَحًا إِنَّ اللَّهَ لَا یُحِبُّ كُلَّ مُخْتَالٍ فَخُورٍ

وَاقْصِدْ فِی مَشْیِكَ وَاغْضُضْ مِن صَوْتِكَ إِنَّ أَنكَرَ الْأَصْوَاتِ لَصَوْتُ الْحَمِیرِ [لقمان/18و19] ؛

و از مردم [به نخوت] رخ برمتاب و در زمین خرامان راه مرو كه خدا خودپسند لافزن را دوست نمى‏دارد.

و در راه‏رفتن خود میانه‏رو باش و صدایت را آهسته‏ساز كه بدترین آوازها بانگ خران است .

« یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا قُوا أَنفُسَكُمْ وَأَهْلِیكُمْ نَارًا وَقُودُهَا النَّاسُ وَالْحِجَارَةُ عَلَیْهَا مَلَائِكَةٌ غِلَاظٌ شِدَادٌ لَا یَعْصُونَ اللَّهَ مَا أَمَرَهُمْ وَیَفْعَلُونَ مَا یُۆْمَرُونَ ؛ [تحریم /6 ] اى كسانى كه ایمان آورده‏اید خودتان و كسانتان را از آتشى كه سوخت آن مردم و نگهاست‏حفظ كنید بر آن [آتش] فرشتگانى خشن [و] سختگیر [گمارده شده] اند از آنچه خدا به آنان دستور داده سرپیچى نمى‏كنند و آنچه را كه مامورند انجام مى‏دهند.

بی توجهی به تربیت باعث خسران بزرگ

در بعضی از آیات قرآن كریم خداوند متعال كسانی را كه به امر تربیت اهمیت نداده و باعث گمراهی خود و دیگران شده اند را با شدیدترین آیات مورد تهدید قرار می دهد.

«... قُلْ إِنَّ الْخَاسِرِینَ الَّذِینَ خَسِرُوا أَنفُسَهُمْ وَأَهْلِیهِمْ یَوْمَ الْقِیَامَةِ أَلَا ذَلِكَ هُوَ الْخُسْرَانُ الْمُبِینُ ؛ [زمر /15 ] بگو زیانكاران در حقیقت كسانى‏اند كه به خود و كسانشان در روز قیامت زیان رسانده‏اند آرى این همان خسران آشكار است !»

خلاصه مطلب:

برداشت قرآنی كه می توان از سخنان مقام معظم رهبری در دیدار با جمعی از بانوان فرهیخته ی حوزوی و دانشگاهی داشتند، این شد كه اولاً اسلام و قرآن نگاه یكسان و بدون تبعیض به جایگاه و ارزش زن دارد در ثانی می بایست توجه و اهتمام هر چه بیشتر به تكریم زن و همچنین تربیت فرزند در نهاد خانواده مورد عمل قرار بگیرد .

پی نوشت:

1)سایت آیت الله خامنه ای

2)کنزالعمّال، حدیث 45409

بخش قرآن تبیان

منبع :

سایت آیت الله خامنه ای