سه راهی شورای نگهبان؟

1  تایید ، 2رد  3  عدم احراز صلاحیت

هرچند برخی چیزی جز دوراهی رد صلاحیت و تأیید صلاحیت را طرح و بحث نمی كنند اما حقیقت عقلی و قانونی این است كه شورای محترم نگهبان كه یگانه مفسر قانونی برای تفسیر بالاترین متن قانونی ما  یعنی قانون اساسی است اصلا و ابدا خود را با دوراهی مواجه نمی بیند بلكه راه سومی را آنهم به وسعت یك عالم مدنظر داشته و دارد.

راه سوم كه سخن گوی محترم شورای نگهبان نیز بارها بر آن اذعان داشته و  تأكید كرده  این است:   نه تأئید و نه رد صلاحیت  فقط  عدم احراز صلاحیت .

عدم احراز صلاحیت  نه تأئید و نه رد صلاحیت است   بلكه برزخ و حد وسطی میان تأئید صلاحیت و رد صلاحیت نامزدهای ریاست جمهوری است. .  اما اثر حقوقی این عنوان( عدم احراز صلاحیت) چیست؟

این عنوان دارای دو اثر حقوقی مهم است :

اولا :  شخص نمی تواند ادعا كند كه چرا من را رد صلاحیت كرده اند

ثانیا : شورای محترم نگهبان متهم نمی شود كه چه دلیلی برای رد داشته است.

راه سوم یعنی راهی مطمئن و  قانونی ،  راه سوم یعنی اعلام عدم احراز صلاحیت ، هیچ  دلیلی نیاز ندارد چون شورای محترم نگهبان معتقد است كه صلاحیت را برای تصدی ریاست جمهوری احراز نكرده  نه اینكه احراز عدم صلاحیت كرده  است ؛ راه سوم اعلام عدم  احراز صلاحیت ( نه رد صلاحیت) است  كه  نیازمند دلیل    نیست و  موضوعی كاملا عقلی است چون اصولاً برای امر عدمی دلیل نیازی نیست و كسی كه می خواهد چیزی را اثبات كند باید دلیل ارائه كند نه برعكس.  بدین ترتیب  شورای محترم نگهبان  نیازی به ارائه دلیل نخواهد داشت هرچند اگر اقامه دلیل كن از باب  نه از جهت وظیفه شرعی و قانونی پذیرفته است.

باید توجه نمود كه كسی كه عدم تأئید صلاحیت (= عدم احراز صلاحیت) وی اعلام شده نباید مدعی و خواهان آن باشد تا شورای محترم نگهبان او را  اقناع كند یا حتی ادله عدم احراز را بخواهد. لذا نباید بگوید    چرا من را رد صلاحیت كرده اید چون شورا رد صلاحیت نكرده بلكه فقط احراز نكرده است.

بدین ترتیب از منظر حقوقی  شورای محترم نگهبان می تواند حتی  بدون دغدغه پاسخگویی به كسانی كه تأیید صلاحیت نمی شوند (یا همان عدم احراز صلاحیت ) با آرامش و قدرت و با كمال شجاعت صرفاً كسانی كه صد در صد صلاحیت اولیه شان برای نامزدی  در انتخابات ریاست جمهوری و نه حتی رئیس جمهور شدن محرز است، اعلام تأئید صلاحیت كند و صد البته شورا می تواند  حتی كسانی را كه عدم صلاحیت شان  محرز شده است به عنوان عدم احراز صلاحیت اعلام نماید زیرا كسی هم كه صلاحیتش رد شده است می تواند مصداق   اشخاصی باشد كه عدم احراز صلاحیت در خصوص آنها عرفا  منطقا و شرعا صادق و صحیح است   .