چگونه یک دستگاه تست رسانندگی مایعات بسازیم؟

مواد لازم برای ساخت دستگاه تست رسانندگی:

• آداپتور 12 ولتی متناوب،

دقت کنید که حتماً از آداپتور متناوب استفاده کنید زیرا آداپتورها با جریان مستقیم در این مدار کار نمی‌کنند.

• یک لامپ 12 ولتی،

• یک قطعه سیم محکم دو شاخه‌ای که سر آن مطابق شکل دارای یک میله باشد،

• یک عدد کلید متصل کننده و

• قطع کننده جریان،

• یک قطعه چوب،

• سیم چین.

شکل 1: تصویر یک دستگاه تست رسانندگی مایعات

ابتدا لامپ و کلید را به فاصله مناسب از هم در صفحه چوبی قرار دهید.

سپس سیم آداپتور را به اندازه 8 سانتی متر دو شاخه کنید و با سیم چین روکش انتهای هر شاخه را از سیم جدا کنید، حال یک سر آن را به لامپ و سر دیگر آن را به کلید متصل کنید.

سیمی را که در انتهای آن یک میله فلزی قرار دارد دو شاخه کنید و یک سر آن را به قسمت آزاد لامپ و سر دیگر آن را به صفحه کلید وصل کنید.

در هنگام متصل کردن سیم‌ها به لامپ و کلید توجه داشته باشید که فقط قسمتی از سیم که در نقطه اتصال قرار دارد، فاقد روکش باشد و روکش قسمت‌های دیگر سیم باقی بماند.

حال دستگاه تست رسانندگی مایعات و محلول‌ها آماده است.

شکل 2: نحوه اتصال سیم‌ها به لامپ و کلید.

تست دستگاه

اتصال آداپتور به برق شهر و قرار دادن انتهای فلزی سیم در مایعات و با مقایسه میزان نور لامپ، می‌توان رسانندگی مایعات را اندازه گرفت.

اگر لامپ خاموش باشد، مایع مد نظر نارسانا و اگر لامپ روشن شود، مایع رساناست. شدت روشنایی لامپ نشان دهنده‌ی میزان رسانندگی مایع است.

 آب در دسترس ترین مایع برای تست رسانندگی است.  آب خالص یک رساننده الکتریسیته نیست. با این حال اگر ماده‌ی مشخصی در آب حل شود، آن را تبدیل به یک رساننده الکتریکی تبدیل می‌کند. مقداری آب در لیوانی ریخته و انتهای فلزی سیم را مطابق شکل درون لیوان قرار دهید. متناسب با این که آب درون لیوان چقدر ناخالص باشد، جریان از خود عبور داده و لامپ روشن می‌شود.

اگر آب مقطر در لیوان بریزید، به دلیل خالص بودن و بنابراین نارسانا بودن آب مقطر، جریانی از آن عبور نمی‌کند و لامپ خاموش می‌ماند. اگر آب خانگی در لیوان بریزید به دلیل وجود کمی ناخالصی در آن لامپ با نور بسیار ضعیفی روشن می‌شود و در واقع نشانگر این است که آبی که در منازل استفاده می‌کنیم شامل ناخالصی‌هایی است که کمی جریان را از خود عبور داده و رسانای ضعیفی است.

سۆال: اگر در لیوان پر از آب منزل مقداری نمک ریخته و حل کنیم و سپس رسانندگی آن را تست کنیم، مشاهده می‌شود که نمک رسانندگی آب را افزایش داده و جریان را به نسبت خوبی از خود عبور می‌دهد. بنابراین در این حالت لامپ با نور بیشتری روشن می‌شود.

شکل 3: نحوه تست رسانندگی آب.

بخش پژوهش های دانش آموزی تبیان، تهیه: سارا قیصری

تنظیم: نسرین صادقی