پلاسما و ذرات آن

خون اھمیت زیادی دارد. خون مواد لازم را به سلول ھا می رساند و مواد زاید را از آن ھا دور می كند. خون نوعی بافت است كه از سلول و مایع بین سلولی تشكیل شده است. مایع خون پلاسما نام دارد و ذرات شناور آن شامل گلبول ھای قرمز، سفید و پلاكت ھاست.

بخش اعظم پلاسما ، آب است. آب پلاسما دارای دو منشا غذایی است و آب متابولیک حاصل از آب میان بافتی سلول هاست. میزان آب به وسیله دستگاه های تنفس و دفع به دقت تنظیم می‌شود.

خون به دو بخش تقسیم می شود: پلاسما که 55 درصد خون را شامل می شود و ذرات شناور پلاسما که 45 درصد باقیمانده خون است.

ذرات شناور پلاسما شامل گلبول قرمز، گلبول سفید و پلاکت می شود.

خصوصیات ذرات شناور پلاسمای به صورت مجزا در زیر آورده ایم.

خصوصیات گلبول قرمز

1- تولید در مغز استخوان

2- شكل مقعر طرفین

3- ھسته ندارد

4- طول عمل حدود 4 ماه

5- پروتئین ھموگلوبین دارد

6- با پلاسما انتقال می یاید

7- در حدود 5 میلیون در ھر میلی متر مكعب خون

خصوصیات گلبول سفید

1- تولید در مغز قرمز استخوان

2- كروی شكل

3- ھسته بزرگ یک قسمتی و چند قسمتی دارند

4- خودشان فعال و جابه جا می شوند

5- در ھر میلی متر مكعب حدود 6 تا 7 ھزار

خصوصیات پلاکت

1- تولید در مغز قرمز استخوان

2- اندازه بسیار كوچک

3- جابه جایی توسط پلاسما

4- بدون ھسته اند

5- تعداد در میلی متر مكعب برابر با 250 ھزار

كار خون

خون مایعی است كه مواد جدید را برای سلول، تأمین و مواد زاید را از آن دور می كند و در واقع خون محیط داخلی بدن را یكنواخت می كند.

کار خون: انتقال مواد، تنظیم دما و وظایف دفاعی است.

انعقاد خون

یكی از ویژگی ھای مھم خون آن است كه خود جلوی خون ریزی را می گیرد. وقتی جایی از بدن زخم شود، پلاكت ھا در محل زخم تجمع پیدا می كنند و رشته ھایی تور مانند به وجود می آورند و در نتیجه گلبول ھا به آن چسبیده و لخته خون به وجود می آید.

رشته ھای تور مانند پروتئینی، فیبرین نام دارند. فیبرین، پروتئین نامحلولی است كه از پروتئین دیگری به نام فیبرینوژن درست می شود كه در پلاسما محلول است.

چگونگی انعقاد خون در محل زخم

گروه خونی

خون ھمه انسان ھا یكسان نیست. به طوری كه اگر خون دو شخص كه با ھم ناسازگار است با یكدیگر مخلوط شوند منعقد شده و لخته می شود. بنابراین لازم است برای انتقال خون از خون سازگار استفاده شود.

گروه خونی افراد به چھار گروه اصلی، O، AB، B، A تقسیم بندی می شود.

برای تعیین گروه خونی ھر فرد از آنتی كورھای معین شده، AB ^- RH^-  آن از آنتی D استفاده می کنند.

با مخلوط كردن یک قطره خون با آنتی A یا آنتی B و ^–D  با تولید یا عدم تولید رسوب به نوع گروه خونی پی می برند.

مرکز یادگیری تبیان - تهیه و تنظیم: فاطمه گودرزی