سنتهای ازدواج در کلام حضرت رضا (ع)
خداوندا، امانت خویش را دریافت كردم، به مقتضاى پیمان زناشویى او را حلال كردهام، خدایا فرزند مبارك و تمامعیار از او نصیبم فرما و شیطان را از اولادم بىنصیب گردان.
زمان ازدواج
عن ابى الحسن الرضا (علیه السلام): من السنة التزویج باللیل، لان الله جعل اللیل سكنا، و النساء انماهن سكن. (1)
امام رضا (علیه السلام) فرمود: سنت اسلامىدر برنامه ازدواج آن است كه شبانه صورت گیرد، زیرا خداوند شب را مایه آرامش قرار داده و زنان نیز عامل آرامش مىباشند.
عن ابى الحسن الرضا (علیه السلام):
ان الله جعل اللیل سكنا، وجعل النساء سكنا، ومن السنة، التزویج باللیل واطعام الطعام. (2)
همچنین فرموده است:
خداوند متعال شب را براى استراحت و آرامش قرار داده است و زن نیز مایه آرامش مرد است و از سنت پیامبر است كه همسر (عروس) را شب به خانه شوهر ببرند و ولیمهاى ترتیب دهند.
ولیمه، آداب پیامبران امام رضا (علیه السلام) فرموده است:
من السنة، اطعام الطعام، عند التزویج. (3)
از جمله سنتهاى اسلامىبه هنگام ازدواج اطعام طعام است.
عن ابى الحسن الرضا (علیه السلام): ((ان النجاشى لما خطب لرسول الله (صلى الله علیه و آله و سلم): ((امنة))، بنت ابى سفیان فزوجه ودعا بطعام وقال: ((ان من سنن المرسلین الاطعام عند التزویج)). (4)
امام رضا (علیه السلام) فرموده است:
هنگامىكه پادشاه حبشه (نجاشى) از طرف پیامبر خدا از دختر ((ابوسفیان)) بنام ((آمنه، رمله، ام حبیبه)) خواستگارى نموده و به ازدواج آن حضرت در آورد، طعامىرا براى ولیمه فراهم كرد و گفت: از آداب پیامبران در هنگام تزویج ولیمه است.
رعایت اخلاق پس از ازدواج
با توجه به اینكه مرد رئیس خانواده است و باید مدیریت آنرا به عهده گیرد، یكى از سرمایههاى لازم و اساسى براى اداره این واحد كوچك، آن است كه وى از نفوذ و محبوبیت خاصى برخوردار باشد و این بدون (اتخاذ شیوه) عفو و گذشت حاصل نمىشود.
قال على بن موسى الرضا (علیه السلام):
اذا ادخلت علیك فخذ بناصیتها واستقبل القبلة وقال: ((اللهم امانتى اخذتها، وبمیثاقى استحللت فرجها، اللهم فارزقنى منها ولدا مباركا سویا، ولا تجعل للشیطان فیه شركا ولا نصیبا. (5)
حضرت رضا (علیه السلام) فرمود: هرگاه عروس را آوردند، موى پیشانى او را بگیر و رو به قبله بگو:
خداوندا، امانت خویش را دریافت كردم، به مقتضاى پیمان زناشویى او را حلال كردهام، خدایا فرزند مبارك و تمامعیار از او نصیبم فرما و شیطان را از اولادم بىنصیب گردان.
قال الرضا (علیه السلام): فى قول الله عزوجل ((فاصفح الصفح الجمیل)). (6)قال : العفو من غیر عتاب. (7)
امام رضا (علیه السلام) در تفسیر آیه كریمه: ((از گناهان آنها صرفنظر كن و آنها را ببخش، بخششى زیبا كه حتى توام با سرزنش نباشد)).
قال على بن موسى الرضا (علیه السلام): حدثنى ابى عن جدى عن ابائه (علیهم السلام) قال : قال امیر المۆمنین (علیه السلام): من رضى بالعافیة ممن رزق السلامة ممن فوقه. (8)
هر كس با گذشت از زیردستان خوشنود گردد، از اذیت و آزار مافوق خود در آرامش و سلامتى خواهد بود.
1- فروع كافى، جلد 5، ص 366 - مستدرك الوسائل، جلد 2، ص 539 - وسائل الشیعه، جلد 14، ص 62
2- سنن النبى ((علامه طباطبایى))، ص 147 - تفسیر عیاشى، جلد 1، ص 370
3- تحف العقول، ص 523
4- شرح من لا یحضره الفقیه، جلد 8، ص 190 - وسائل الشیعه، جلد 14، ص 65 - كافى، جلد 5، ص 367
5- بحارالانوار، جلد 103، ص 277
6- سوره حجر / آیه 85
7- تفسیر نور الثقلین، جلد 3، ص 27
8- مسندالامام الرضا (علیه السلام)، جلد 1، ص 293
بخش حریم رضوی