رعایت حقوق ارحام در کلام امام هشتم
هر كه امور و حقوق لازم مومنین را به انجام رساند، خداوند و فرشتگان به او مباهات می‌كنند.
قال: قلت له: لاى علة اغرق الله عزوجل الدنیا كلها فى زمن نوح (علیه السلام) وفیهم الاطفال، وفیهم من لاذنب له؟
فقال (علیه السلام): ما كان فیهم الاطفال، لان الله عزوجل اعقم اصلاب قوم نوح (علیه السلام) وارحام نسائهم اربعین عاما فانقطع نسلهم فغرقوا ولاطفل فیهم، وما كان الله عزوجل لیهلك بعذابه من لا ذنب له، واما الباقون من قوم نوح فاغرقوا لتكذیبهم لنبى الله نوح (علیه السلام) وسائرهم اغرقوا برضاهم بتكذیب المكذبین، ومن غاب عن امر فرضى به كان كمن شهده واتاه. (1)
راوى گوید: از حضرت امام رضا (علیه السلام) پرسیدم، خداى عزوجل چرا همه دنیا را در زمان نوح (علیه السلام) غرق كرد، در حالى كه كودكان و مردم بى‌گناه نیز در میان بودند. حضرت فرمود: كودكان و اطفال وجود نداشتند، زیرا خداى عزوجل ارحام زمان و اصلاب قوم نوح (علیه السلام) را تا چهل سال عقیم و نازا ساخت و نسل آنها منقطع گردید. قوم غرق شدند، در حالى كه اطفال و خردسالان با ایشان نبودند و خداى عزوجل مردم بى‌گناه را عذاب نكرد، ولى باقى قوم غرق شدند زیرا تكذیب پیامبر خدا می‌كردند و دیگران هم چون راضى به تكذیب آنها بودند، غرق شدند و آن كس كه از كارى غایب باشد ولى رضایت به آن كار بدهد، همانند كسى خواهد بود كه حاضر بوده و آن كار را انجام داده است.
همچنین از آن همام نقل شده است که فرمودند:
یا عبدالعظیم! اءبلغ عنى اولیائى السلام، وقل لهم: ان لا تجعلوا للشیطان على انفسهم سبیلا، ومرهم بالصدق فى الحدیث واداء الامانة، ومرهم بالسكوت وترك الجدال فیما لا یعنیهم واقبال بعضهم على بعض والمزاورة، فان ذلك قربة الى ولا یشغلوا انفسهم بتمزیق بعضهم بعضا فانى الیت على نفسى، انه من فعل ذلك، واسخط ولیا من اولیائى دعوت الله لیعذبه فى الدنیا اشد العذاب وكان فى الاخرة من الخاسرین، وعرفهم ان الله قد غفرلمحسنهم، وتجاوز عن مسیئهم الا من اشرك او اذى ولیا من اولیائى، او اضمر له سوا، فان الله لا یغفر له حتى یرجع عنه فان رجع والا نزع روح الایمان عن قلبه وخرج عن ولایتى، ولم یكن له نصیب فى ولایتنا، واعوذ بالله من ذلك. (2)
امام رضا (علیه السلام) خطاب به عبدالعظیم حسنى فرمود: اى عبدالعظیم، سلام مرا به دوستانم برسان و به آنان بگو كه شیطان را بر خود مسلط نسازند، همچنین ایشان را به راستگویى در گفتار، امانتدارى و سكوت و ترك جدال و مشاجره در امور غیر مهم و نیز روى آوردن و ملاقات و زیارت یكدیگر امر نما كه رعایت این امور، موجب تقرب جستن به سوى ماست. مبادا كه پیروانم به پرده درى و هتك حرمت یكدیگر سرگرم شوند زیرا من با خویشتن پیمان بسته ام كه هر كسى مرتكب اینگونه كارها شود و یا یكى از دوستانم را به خشم آورد، از خدا بخواهم تا او را به شدیدترین عذاب دنیوى مجازات نماید و در آخرت از زیانكاران باشد. پیروانم را آگاه ساز كه خداوند افراد نیكوكار را مورد آمرزش قرار می‌دهد و از خطاى بدكارانشان می‌گذرد، مگر كسانى كه به آفت شرك گرفتار باشند و یا دوستى از دوستانم را آزار رسانند و یا نسبت به هر كدام از آنها نیت سویى در دل پنهان كرده باشند. همانا خداوند این چنین كسان را نمی‌بخشد مگر آنكه از مسیر انحرافى برگردند، هرگاه از این مسیر برگشتند، مشمول غفران الهى قرار می‌گیرند، ولى اگر تغییر رویه ندادند و به همان حالت باقى ماندند، روح ایمان از دل‌شان رخت بر می‌بندد و از ولایت من بیرون می‌روند و از پرتو ولایت ما بهره‌اى نبرند و من به خداوند از این لغزش‌ها پناه می‌برم.
قال على بن موسى الرضا (علیه السلام): صلوا فى عشائركم، وصلوا ارحامكم، وعودوا مرضاكم، واحضروا جنائزكم كونوا زینا ولا تكونوا شینا، حببونا الى الناس، ولا تبغضونا، جروا الینا كل مودة، وادفعوا عناكل قبیح، وما قیل فینا من خیر فنحن اهله، وما قیل من شر فما نحن كذلك، والحمدلله رب العالمین. (3)
در نزدیكان و خویشاوندان خود صله رحم به جاى آورید و از بیماران خود عیادت كنید و در تشییع جنازه‌ها حاضر شوید. براى ما زینت و آرایش باشید و مایه عیب و ننگ ما نشوید. كارى كنید كه مردم ما را دوست بدارند و كارى نكنید كه مردم ما را دشمن بدارند، هر محبت و دوستى را به سوى ما بكشانید و هر زشتى را از ما دفع نمایید، هرگونه خیرى كه درباره ما گفته شود، ما سزاوار آن هستیم و هر بدى كه دشمنان درباره ما بگویند، آنچنان نیستیم الحمدلله رب العالمین.
قال على بن موسى الرضا (علیه السلام): من فعل ما لزمه من امر المومنین، باهى الله تعالى به وملائكته. (4)
هر كه امور و حقوق لازم مومنین را به انجام رساند، خداوند و فرشتگان به او مباهات می‌كنند.
پی نوشت ها
1- بحارالانوار، جلد 11، ص 320
2- الاختصاص، جلد 1، ص 247
3- بحارالانوار، جلد 75، ص 348
4- مستدرك الوسائل، جلد 2، ص 413
بخش حریم رضوی
