آرتروز: بهترین‌های غذایی

تغذیه در بیماری آرتروز مانند همه‌ی بیماری‌های دیگر اهمیت زیادی دارد و نمی‌توان این اصل را کتمان کرد. برای این که بتوانید مفاصل‌تان را تقویت کنید، قدرت دفاعی بدنتان را بالا ببرید و با التهاب‌ها مقابله کنید باید چند اصل تغذیه ای درست را رعایت کنید.

اگر مفاصل‌تان ساز مخالف می‌زنند و یا اگر نمی‌خواهید چند سال بعد دچار آرتروز و دردهایی از این قبیل شوید مطالعه‌ی این مطلب را از دست ندهید.

ویتامین‌ها و مواد معدنی ضروری را دریابید

آرتروز بیماری مفاصل است و یا اگر بخواهیم دقیق‌تر بگوییم مشکل غضروف‌هاست. در واقع این بیماری متابولیسم استخوانی را به هم می‌زند. برای همین هم باید هر آنچه باعث تقویت استخوان‌ها می‌شود را عزیز دانست. برای کسی که با مشکل آرتروز مواجه است کلسیم ارزش بالایی دارد. زمانی که کلسیم با ویتامین C همراه می‌شود می‌تواند دردهای آرتروز زانو و پا را تسکین دهد. برای این کار می‌توانید مکمل مصرف کنید. البته با مشورت با پزشکتان.

توجه داشته باشید برای جذب حداکثری کلسیم حتماً لازم نیست که به میزان زیادی شیر و محصولات لبنی پر چرب میل کنید. بدون شک ماست و پنیر به خصوص پنیر تهیه شده از شیر بز می‌تواند کمک کننده باشد. اما با این حال ماهی ساردین، بادام، کشمش، خانواده‌ی کلم‌ها مانند کلم بروکسل، بروکلی، کلم چینی، کلم برگ و غیره و برخی از آب‌های معدنی نیز منبع کلسیم هستند. نکته‌ی قوت این مواد غذایی در این است که بر خلاف شیر علاوه بر کلسیم حاوی مواد مغذی دیگری هستند که برای بدن مفید است. به عنوان مثال باید بدانید که 100 گرم کلم چینی به اندازه‌ی یک لیوان شیر کلسیم دارد. اما همین 100 گرم کلم حاوی آنتی‌اکسیدان‌ نیز می‌باشد.

برای تسکین درد مفاصل باید علاوه بر جذب کلسیم و ویتامین C به فکر تأمین پتاسیم مورد نیاز بدنتان نیز باشید. پتاسیم به میزان قابل توجهی در میوه‌ها و سبزیجات وجود دارد. باید بدانید که این ماده‌ی معدنی جلوی از بین رفتن کلسیم را می‌گیرد و حالت اسیدی بدن را خنثی می‌کند.

ویتامین D و ویتامین K نیز به جذب و حفظ کلسیم در استخوان‌ها کمک زیادی می‌کند.

درد مفاصل: پیش به سوی میوه‌ها و سبزیجات

سبزیجات و میوه‌ها ویتامین‌ها و مواد معدنی لازم برای سلامت استخوان‌ها را تأمین می‌کنند. اما مصرف میوه و سبزیجات یک خاصیت خوب دیگری هم دارد: وجود آنتی‌اکسیدان‌ها. آنتی‌اکسیدان‌ها باعث خنثی شدن رادیکال‌های آزاد می‌شود. این مولکول‌های موذی به سلول‌ها آسیب می‌رساند و باعث بروز پیری زودهنگام آن‌ها می‌شود.

به عقیده‌ی متخصصان زمانی که مفاصل دردناک می‌شود تعداد رادیکال‌های آزاد زیاد شده است. برای خنثی کردن این رادیکال‌های آزاد باید آنتی‌اکسیدان‌های زیادی جذب کنید. یعنی باید ویتامین C،  ویتامین E، کاروتنوئیدها و پولی فنول‌های زیادی دریافت کنید. این آنتی‌اکسیدان‌ها در میوه‌ها، سبزیجات، حبوبات، دانه‌ها و مغزهای روغنی وجود دارد. برای جذب آنتی‌اکسیدان‌ میوه‌ها، میوه‌های ریز و قرمز مانند توت فرنگی، مورد صحرایی، تمشک، شاه توت، گیلاس و انگور فرنگی سیاه، مرکبات، آلو، کیوی، آناناس و خرما را دریابید.

برای بهره‌مند شدن از آنتی‌اکسیدان‌های سبزیجات، خانواده‌ی سخاوتمند کلم‌ها مانند گل کلم، کلم قرمز، کلم برگ، بروکسل، بروکلی، ترب سیاه، شلغم و ترب کوهی را دریابید که سرشار از ویتامین C و ویتامین K نیز هستند.

شما می‌توانید یک دوره‌ی درمانی را با کلم شروع کنید. برای این کار روزانه 400 گرم کلم میل کنید: 200 گرم خام و 200 گرم پخته. یک لیوان بزرگ آب کلم قرمز در روز نیز درد مفاصل‌تان را تسکین خواهد داد.

توصیه می‌کنیم از مصرف فلفل دلمه ای، آرتیشو، کرفس، اسفناج، سیر و گوجه فرنگی نیز غافل نشوید به خاطر این که این مواد غذایی خوشمزه سرشار از آنتی‌اکسیدان‌ هستند.

چربی‌های خوب برای التهاب‌های بد

با وجود این که برخی از چربی‌ها مسئول اصلی بروز التهاب در بدن هستند اما با این چربی‌های مفید دیگری هم هستند که به چنگ التهاب‌ها می‌روند. برای این کار باید یک تعادل درست بین امگا 6 ها و امگا 3 بدنتان ایجاد کنید. کار چندان سختی نیست. برای آشپزی از روغن زیتون استفاده کنید و برای  چاشنی زدن به غذاها از روغن کلزا.

تا جایی که می‌توانید مصرف چربی‌های اشباع شده مانند کره، محصولات لبنی پرچرب، گوشت‌های چرب را کاهش داده و ماهی‌های چرب سرشار از امگا 3 میل کنید. امگا 3 ها در ماهی‌هایی مانند ماهی ساردین، تن، ماهی آزاد، ماکرو و غیره وجود دارد. توصیه می‌کنیم هر هفته دو تا سه مرتبه ماهی میل کنید و از مصرف آجیل، تخم کتان هم غافل نباشید. در عوض مصرف روغن آفتابگردان، روغن ذرت و روغن هسته‌ی انگور را محدود کنید.

آرتروز: امان از اضافه وزن

مفاصل و به ویژه پاها و زانوها بیشترین آسیب را از اضافه وزن و چاقی می‌بینند. باید بدانید که با هر یک کیلو وزن اضافه پاهای ما 5 کیلو وزن بیشتری تحمل می‌کنند. این بار اضافی نیز باعث سرعت گرفتن تخریب غضروف‌ها می‌شوند و این‌گونه می‌شود که هنگام راه رفتن احساس درد می‌کنید. اگر اضافه وزن دارید حتماً به فکر کاهش وزن باشید. توصیه می‌کنیم مصرف مواد غذایی حاوی آرد و شیرین مانند نان بدون سبوس، غلات آماده‌ی صبحانه، سیب زمینی و شیرینی‌جات را کاهش دهید. در عوض میوه و سبزیجات و پروتئین‌های گیاهی (سویا، حبوبات) بیشتری میل کنید. یادتان باشد روزانه یک و نیم لیتر آب بنوشید.

فاطمه مهدی پور

بخش تغذیه و آشپزی تبیان

مطالب مرتبط:

کمبود ویتامین D باعث تشدید آرتروز می‌شود

رژیم غذایی در بیماری آرتروز

کاهش وزن برای بهبود درد آرتروز

تغذیه و التهاب مفاصل (1)

تغذیه و التهاب مفاصل (2)