اگر یک نفر به دست تو هدایت شود

اگر یک لحظه خورشید جهان افروز آفرینش در روی زمین نباشد، نشانی از زمین و زمان باقی نمی ماند ولی یك عمل است كه ارزشش از خورشید بالاتر است:رسول گرامی اسلام صلی الله علیه و آله می فرماید:

ای علی، با هیچ كس جنگ نكن تا این كه او را  به اسلام دعوت كنی و به خدا سوگند اگر یك نفر به دست تو هدایت شود، برای تو بهتر از آن چیزی است كه خورشید برآن می تابد، در حالی كه ولایت تو را پذیرفته باشد.(1)

شرایط امر به معروف و نهی از منكر:

- خودش عامل به معروف و ترك كننده منكر باشد:

شخصی فرزندش را نزد رسول خدا صلی الله علیه وآله آورده و عرض کرد: این کودک، زیاد خرما می خورد، و برای او ضرر دارد و گفته ما هم در او اثری ندارد، شما به او بفرمایید ترک کند. حضرت فرمود:

من امروز خودم خرما خورده ام. او را فردا بیاور تا من خودم خرما نخورده باشم و گفته ام در او اثر داشته باشد .

ذات نایافته هستی بخش/کی تواند که شود هستی بخش

البته این به معنای ترک امر به معروف و نهی از منكر نیسب بلكه به این معنا است كه ما در ضمن این كه خودمان به خوبی ها عمل می كنیم دیگران را هم به خوبی ها توصیه كنیم.

- معروف و منكر را بشناسد:

کسی که بدون علم و آگاهی به کاری می پردازد مثل کسی است که به بیراهه می رود، که هرچه راه می رود از مسیر و هدف اصلی دورتر می شود. اما کسی که با علم و دانش عمل می کند همچون رهروی است که در راهی مشخص و واضح حرکت می کند. كسی هم كه می خواهد امر به معروف كند باید در مرحله اول حلال و حرام را به خوبی بشناسد همان گونه كه از امام صادق علیه السلام نقل شده است كه حضرت فرمودند:

- کسی که امر به معروف می کند احتیاج دارد به این که:

حرام و حلال را بشناسد، گرفتار نفس خود نباشد، خیرخواه مردم باشد، با مردم مهربان و رفیق باشد، گفتارش نیکو باشد، به تفاوت اخلاق مردم شناخت داشته باشد «بداند هر کس خلق و خویی دارد و با هر کس باید به طور خاص سخن گفت»، از مکر نفس آگاه باشد «مبادا در قالب امر به معروف و نهی از منکر به اهداف شومی کشیده شود»، صابر باشد «اگر از مردم آزاری دید» انتقام نگیرد و شکایت نکند، با تعصب عمل نکند، برای نفسش غضب نکند «غضب او برای نفس خودش نباشد بلکه برای خدا باشد.» (3)

ارزش هدایت کردن دیگران در روایات

عن النبی صلى الله علیه و آله : مَن یَشفَعْ شَفاعَةً حَسَنَةً ، أو أمَرَ بمَعروفٍ ، أو نَهى عَن مُنكَرٍ ، أو دَلَّ على خَیرٍ ، أو أشارَ بهِ، فهُو شَریكٌ . و مَن أمَرَ بسُوءٍ ، أو دَلَّ علَیهِ ، أو أشارَ بهِ ، فهُو شَریكٌ . (بحار الأنوار : 2 / 24 / 76)

پیامبر خدا صلى الله علیه و آله : هر كس براى كارى نیك وساطت كند یا به كارى نیك فرمان دهد یا از كارى زشت باز دارد یا به كارى نیك راهنمایى كند و یا در هنگام مشورت آن را نشان دهد، چنین كسى [در انجام آن كار ]شریك است و هر كه به كارى بد و زشت فرا خواند یا به آن راهنمایى كند و یا در هنگام مشورت آن را توصیه كند، او در آن كار شریك است.

روایت شده است كه داوود علیه السلام تنها به صحرا رفت. پس خداوند به او وحى فرمود: اى داوود! چه شده است كه تو را تنها مى بینم؟ عرض كرد: معبودا! شوق دیدار تو در جانم شدّت گرفته و میان من و خلق تو حائل گشته است. خداوند به او وحى فرمود: به میان آنان برگرد؛ زیرا اگر تو یك بنده گریز پا را نزد من بیاورى نام تو را در لوح، با صفت ستوده ثبت مى‌كنم. (بحارالأنوار : 14 / 40 / 26)

پی نوشت ها :

1: قَالَ قَالَ أَمِیرُ الْمُۆْمِنِینَ علیه السلام بَعَثَنِی رَسُولُ اللَّهِ ص إِلَى الْیَمَنِ فَقَالَ یَا عَلِیُّ لَا تُقَاتِلَنَّ أَحَداً حَتَّى تَدْعُوَهُ إِلَى الْإِسْلَامِ- وَ ایْمُ اللَّهِ لَأَنْ یَهْدِیَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ عَلَى یَدَیْكَ رَجُلًا خَیْرٌ لَكَ مِمَّا طَلَعَتْ عَلَیْهِ الشَّمْسُ وَ غَرَبَتْ وَ لَكَ وَلَاۆُهُ یَا عَلِی«وسائل الشیعه ج 15 ص 43»

2: قال رسول الله (صلی الله علیه و آله): لَیْلَةَ أُسْرِیَ بِی إِلَی السَّمَاءِ رَأَیْتُ جَمَاعَةً تُقْرَضُ شِفَاهُهُمْ بِمَقَارِیضِ النَّارِ كُلَّمَا قُرِضَتْ وَفَتْ فَقُلْتُ یَا جَبْرَئِیلُ مَنْ هَۆلاءِ قَالَ هَۆلاءِ خُطَبَاءُ أُمَتِّكَ یَقُولُونَ مَا لا یَفْعَلُونَ وَ یَأْمُرُونَ النَّاسَ بِالْبِرِّ وَ یَنْسَوْنَ أَنْفُسَهُمْ «مستدرك الوسائل، ج 12، ص 205.»

3:قال الصادق (علیه السلام): وَ صَاحِبُ الامْرِ بِالْمَعْرُوفِ یَحْتَاجُ إِلَی: أَنْ یَكُونَ عَالِماً بِالْحَلالِ وَ الْحَرَامِ‏،  فَارِغاً مِنْ خَاصَّةِ نَفْسِهِ عَمَّا یَأْمُرُهُمْ بِهِ وَ یَنْهَاهُمْ عَنْهُ‏،  نَاصِحاً لِلْخَلْقِ‏، رَحِیماً رَفِیقاً بِهِمْ‏، دَاعِیاً لَهُمْ بِاللُّطْفِ وَ حُسْنِ الْبَیَانِ‏، عَارِفاً بِتَفَاوُتِ أَخْلاقِهِمْ لِیُنَزِّلَ كُلا مَنْزِلَتَهُ. «مصباح الشریعة، ص 18»

منابع:

رهروان ولایت

پایگاه دارالحدیث