چگونگی روزه در دین اسلام و مسیحیت

یا ایها الذین آمنوا کتب علیکم الصیام کما کتب علی الذین من قبلکم لعلکم تتقون. (بقره/180)

ادیان گوناگون در طی قرون متمادی ، هر یک راه و روش و آئین های خاصی را برای ارتقای روحی و روانی بر پیروان خود واجب دانسته اند. از جمله ی این آموزه های دینی روزه است که در ادیان، آئین ها و سرزمین های مختلف، شکل های گوناگون و گاه بسیار متفاوت به خود گرفته است.

به تصریح قرآن کریم، روزه بر پیروان ادیان آسمانی قبل از اسلام نیز واجب بوده است. اما تنها مسلمانان، مسیحیان و یهودیان نیستند که روزه می گیرند ، بلکه حتی آئین های غیرالهی نظیر بودیسم و هندوئیسم نیز روزه و ریاضت های جسمی را برای تربیت جسم و روح پیروان خود ضروری می دانند.

در مطلبی که از نظرتان می گذرد، چگونگی روزه و روزه داری در دین اسلام و مسیحیت، از دید یک فرد خارجی به اختصار مورد بررسی قرار گرفته است. امید آن داریم که با همیاری شما عزیزان، اینگونه مطالب به مرور ایام هر چه کامل تر و جامع تر گردد.

*اسلام ( ISLAM )

در آئین مقدس اسلام روزه جایگاه بسیار خاص و ویژه ای دارد و یکی از وسایل تقرب به خداست. دین اسلام که 622 سال پس از میلاد مسیح توسط حضرت محمد (ص) در شهر مکه عرضه گردید، از جوان ترین و بزرگ ترین دین های دنیاست. مسلمان ها دین اسلام را مکمل دین ابراهیم ، داوود ، موسی و عیسی دانسته و پیامبرشان را خاتم انبیاء می دانند. قرآن کتاب مقدس مسلمانان است و ایشان در اجرای مسائل دینی از احادیث پیامبر و امامانشان سود می برند.

روزه در آئین اسلام

مسلمانان یک ماه تمام را روزه می گیرند. ماه رمضان نهمین ماه تقویم قمری مسلمانان است که در این ماه روزه واجب می باشد. این ماه یادآور نزول قرآن بر حضرت محمد(ص) است.

مسلمانان برای روزه گرفتن از شروع سحر(اذان صبح) تا غروب آفتاب(اذان مغرب)، از خوردن و آشامیدن اجتناب می کنند. همچنین مصرف دخانیات و داشتن رابطه ی زناشویی در زمان روزه داری حرام است.

روزه داری در این ماه واجب است، ولی مسلمانان در دیگر اوقات سال نیز به دلخواه می توانند روزه بگیرند.

*مسیحیت ( CHRISTIANITY )

مسیحیت حدود 2000 سال پیش، از دل یهودیت متولد شد. حضرت مسیح، پسر مریم مقدس که مورد آزار یهودیان هم وطن خود قرار گرفته بود، پیام جدیدی از خداوند متعال ارائه نمود. در طول سفرهای حضرت مسیح 12 مُرید (که بعدها حواریون نام گرفتند) همراه وی بودند تا آموزه های دینی را از او بیاموزند. مسیح در دوران خود معجزه های زیادی بر مردم عرضه کرد تا آموخته هایش را ملموس تر سازد. از معروف ترین سخنان مسیح این است «همسایه ات را دوست بدار» و « طرف دیگر صورتت را بگردان »*.

مسیحیت فرقه های زیادی دارد که شاید به دلیل عدم تفاهم بر روی اصول دینی ، فرهنگ متفاوت مسیحیان و سلیقه های شخصی بوده است. گاهی تفاوت اعتقادی بین این فرقه ها آنقدر زیاد است که شاید هر کدام دین متفاوتی به نظر آیند.

فرقه های مسیحیت و روزه در آنها

آیین کاتولیک (CATHOLIC):

کاتولیک ها در روزهای چهارشنبه خاکستر «ASH WEDNESDAY» (اولین روز ایام روزه ی مسیحیان) و جمعه های ایام روزه «LENT»** و جمعه ی پاک «GOOD FRIDAY» روزه می گیرند و از خوردن گوشت خودداری می کنند. کاتولیک ها قرن های متمادی از خوردن این ماده غذایی در تمام جمعه ها منع شده بودند، اما از اواسط دهه ی 1960 خودداری از مصرف گوشت در جمعه های خارج از ایام روزه، به نظر محلی و شخصی افراد واگذار شد.

در روز چهارشنبه خاکستر و جمعه ی پاک ، خوردن دو وعده ی غذایی کوچک و یک وعده غذایی عادی جایز است، اما خوردن گوشت ممنوع است. در سایر جمعه های ایام روزه نیز مصرف هر نوع گوشتی حرام است. برای روزه های اختیاری در روزهای جمعه، برخی افراد به جای خودداری از غذا خوردن، ریاضت دیگری را برای تقرب در نظر می گیرند یا نماز مخصوصی را می خوانند.

هدف از این روزه کنترل هواهای نفسانی و ریاضت کشیدن برای بخشایش گناهان و همدردی با فقراست.

آیین ارتدوکس شرقی (EASTERN ORTHODOX) :

در این فرقه، دوره های متعددی برای روزه وجود دارد که شامل ایام روزه «LENT»، روزه های رسولان «APOSTELS»، روزه ی آسودن یا دورماسیون «DORMITION»، روزه ی تولد مسیح «NATIVITY» و روزه های دیگر است. هر چهارشنبه و جمعه، روزهای روزه به شمار می آیند به غیر از آنهایی که در هفته های خالی از روزه واقع می شوند.

در روزه این آیین به طور کلی مصرف گوشت، لبنیات و تخم مرغ ممنوع است. ماهی در برخی روزهای روزه ممنوع است و در بعضی روزها مجاز .

ارتدوکس ها به این دلیل روزه می گیرند که معتقدند پرهیز از شکم پروری، رحمت خدا را برای آنها به ارمغان می آورد.

آئین پروتستان (انجیلی) "PROTESTANT(EVANGELICAL)" :

روزه در این آیین، قانون جامعی ندارد ، بلکه به انتخاب و صلاحدید افراد، کلیساها، مؤسسات یا انجمن هاست.

برخی از افراد کلاً از مصرف غذا و نوشیدنی امتناع می کنند؛ بعضی دیگر فقط آب یا آب میوه می نوشند؛ یا اینکه فقط غذاهای مشخصی را می خورند و از غذاهای خاصی امتناع می کنند و با هر وسوسه ای مقابله می کنند.

هدف از روزه در این آیین ، تقویت روح یا به کرسی نشاندن یک سخن حق در جامعه مدنی یا سیاسی است.

فرقه ی پروتستانیسم (جریان اصلی) "PROTESTANT(MAINLINE)":

روزه یک بخش اصلی در سنت این فرقه نیست، اما می توان با نظر انجمن ها، کلیساها، گروه ها و افراد روزه گرفت و نحوه ی آن براساس نظر خود فرد است.

پی نوشت :

* این جمله بدین معنی است که چون در زمان ظهور مسیحیت، یهودیان بسیار خشن و ستیزه جو شده بودند. حضرت مسیح مردم را دعوت به آرامش می کرد. از این رو از گفته های مسیح است که اگر کسی به صورت تو سیلی زد ، روی دیگر صورت خود را پیش بیاور و در صدد تلافی نباش.

** LENT : فاصله ی 40 روزه ی چهارشنبه خاکستر تا روز قبل از عید پاک است که ایام روزه نامیده می شود.

منبع: برگرفته از منابع فارسی و سایت های خارجی چون BELIFNET.COM و OMSAKHTI.ORG

تهیه و ترجمه : موسوی - کارشناس تغذیه تبیان