جنبش جامع فرهنگ مقاومت
از سرخ تا گندمگون مقاومت
طی انتفاضه دوم، در سال 2000، ارتش اسراییل با مجهزترین جنگ افزارها به استقبال مردم بی دفاع فلسطین آمد. حریف آنها که بود؟ یک مشت کودک ضعیف بینوا که مجهز به "سنگ" بودند.
جوی هاریو هم مانند سیمون اورتیز خود را عضو انجمن شاعرانی میداند که به ناحق از ادبیات غنی کشور خود دور مانده است؛ آن هم به خاطر اینکه جزئی از اقلیت نژادی آمریکا شده است. وی در مصاحبه با "استفانی اسمیت" می گوید:
"تلاش بسیاری کرده ام که فرهنگ و ادبیات غنی مردمم را در این شرایط وخیم زنده نگاه دارم. شعرم را به پای این مهم گذاشته ام. نوشتم و نوشتم. از کنایه های تاریخی. خوش شانس بودم که بخشی از یک جنبش چند فرهنگی شدم".
"دوآن بیگ ایگل" در شعرهای خود از نوستالژی پیش از استعمار بهره میبرد. او در شعر "سرزمین پدری" از مدینه فاضله پیش از ورود اروپاییان می گوید:
آه ای پدر!
بیا دگر باره راه برویم
چونان پدرانمان .
اگر نیاز باید،
پیکره زمین را بسازیم دگر بار
بیا خاطرات را بجویم
و فقط شهد بهشت بنوشیم؛
پناه ببریم به عشقمان
در گستره این سرزمین؛
آوازی باید که ارواحش بیاموزند ما را؛
و بخوانیم
همیشه بخوانیم!
این حس نوستالژی شعر "هاریو"، "اورتیز" و برخی دیگر از شعرای ادبیات سرخپوستی، در شعر "لیندا هوگان"، "وندی رز"، و "کارتر روارد" دیده نمی شود. هوگان در شعر "میراث" خود از سرزمین از دست رفته و گذشته آن می گوید اما دیگر آن را از دست رفته می داند و حسرت خوردن را جایز نمی بیند. او به رنج و تبعید و شکنجه و بی خانمانی سرخپوستان پس از استعمار اینگونه اشاره می کند:
و مادر بزرگ، زن چشم آبی
به من گفت که قبیله ام چگونه همیشه عصا را دنبال می کردند
به سمت نقطه موعود غرب
و نقطه موعود شرق
خانواده ام آموختند مرا رازی
که هیچگاه امید به خانه نداشته باشم.
در شعر "وندی رز" به نام "به پیشینیان قبیله هوپی"، شاعر از وضعیت اسفبار پس از استعمار میگوید و پیشینیانش را بابت کم کاری در دفاع از هویت و ارزشها محکوم می کند:
آوازهایتان تغییر،
و به نجوای ماتم تقلیل یافت
و تا مغز استخوان
گرفتار سنگهای تپه سرخ شدیم
آری، شمایان
خود را نابود کردید.
"رز" در همین شعر فریاد دادخواهی به سوی پیشینیان سر می دهد. از وضعیت اسفبار فعلی که در دامان استعمار بر گرده آنها نشسته اعتراض داشته و رویای "آرمانشهر" پیش از استعمار را بی فایده می داند. سرزمینی که با قلع و قمع پدران و مادران توسط امپریالیستهای مزدور اینگونه نابود شد. وی پیشینیان را مقصر یکسوی قضیه می داند.
در همین راستا، "کارتر ریوارد"، استعمارگرایان اروپایی را مقصر اصلی نابودی سرزمین و نسل خود میداند. او در شعر "کشف دنیای جدید" همانطور که صحنههای فجیع کشتار سرخپوستان توسط اروپاییان استعمارگر را شحر میدهد، از کنایات ادبیات علمی بهره میبرد. او معتقد است که خونریزیهای استعماگران با اجبار پذیرش فرهنگی همراه می شود:
موجوداتی که امروز به دیدارشان رسیدیم،
به چهره سبز رنگ و چشمان سرخمان
حیرت زده مینگریستند،
دریغ که شاخک نداشتند.
خطوط بالا از طبیعت و پروژه نژادپرستانه استعمار می گوید که هدف آن حذف استعمارشدگان از قاموس تاریخ و انسانیت است. نقشه راه مشخص بود: حذف بومیان آمریکا به هر قیمت و تسلط بر منابع آنها: "ما به هوا و نیتروژن آنها احتیاج داریم. چیزهایی که نمیدانند چگونه باید از آنها بهره برد.
نژادپرستی و ایدئولوژی نژادپرستی موجب اصلی بدبختی بومیان آمریکا است. همین تفکر است که توسط اروپاییان صهیونیست در زمین فلسطین پیاده می شود. طی انتفاضه دوم، در سال 2000، ارتش اسراییل با مجهزترین جنگ افزارها به استقبال مردم بی دفاع فلسطین آمد.
حریف آنها که بود؟ یک مشت کودک ضعیف بینوا که مجهز به "سنگ" بودند. "آنی هیگینز"، فعال حقوق بشر، به زیبایی یک روز از احوالات فلسطینیان در اردوگاه آوارگان در "جنین" را اینگونه شرح می دهد:
"ساعت 7 و نیم عصر است. سربازان اسراییلی خیابان ها را گز می کنند. دانش آموزان و دانشجویان در مسیر مدرسه و دانشگاه هستند. شکارچیان طاقت نمی آورند و به سمت آنها برای آزار و اذیتشان می روند. از دور صدای تانک شنیده می شود. این نوجوانان و جوانان اما بسیار استوارند. آنها راه دور زدن تانکها و جنگ افزارهای اسراییلی را تا حدود زیادی یاد گرفته اند. این تانک ها سریع نیستند اما بسیار قوی اند. برای تفریح و تنوع هم که شده، ارتش اسراییل به مدارس و مراکز حمله می کند و تمامی دست اندرکاران و دانش آموزان و دانشجویان را آزار می دهند. از اول سپتامبر کار مدارس شروع شده بود. اما ناگهان میبینید که مدرسه را هدف گرفته اند. این امر آنقدر تکرار شده که برای فلسطینیان عادی است. اما هنوز خطرات خود را دارد. ظاهرا امروز هم روز شکار آهوهای بی آزار جوان توسط گرگهای تانک نشین است".
ترجمه:محمدرضاصامتی بخش فرهنگ پایداری تبیان
منابع: پایگاه اینترنتی "دنیای شریف"
پایگاه اینترنتی "آگاهان ملی فلسطین"