تبیان، دستیار زندگی
گاه لقمه حرام توفیقات انسان را از وی می گیرد، حتی اگر انسان علم به حرام بودن لقمه نداشته باشد، عقل می گوید انسان اگر احتمال بدهد که لقمه ای لقمه حرام است یا عملی عمل حرام است، آن را انجام نمی دهد.
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

برخی سلب توفیق ها نتیجه لقمه های حرام و شبهه ناک است


گاه لقمه حرام توفیقات انسان را از وی می گیرد، حتی اگر انسان علم به حرام بودن لقمه نداشته باشد، عقل می گوید انسان اگر احتمال بدهد که لقمه ای لقمه حرام است یا عملی عمل حرام است، آن را انجام نمی دهد.


لقمه حرام

چهار عامل تأثیرگذار در خصوصیات انسان

وراثت، لقمه، محیط خانه و تربیت در انسان تأثیر می گذارد، اما اثر تربیتی از سه عامل دیگر قوی تر است، گاه انسان عامل وراثتی و لقمه و محیط خانه را دارد اما در اثر معاشرت با نااهل دچار گمراهی می شود.

پسر حضرت نوح(علیه السلام) از اهلیت آن حضرت به در آمد، تربیت این گونه در انسان تأثیر می گذارد و انسان را ممکن است با داشتن سه عامل وراثت، لقمه و محیط خانه به گمراهی بیندازد.

عاملیت لقمه و غذا

انسان از روح و بدن تشکیل یافته است، روح روی بدن تأثیر می گذارد و بدن نیز بر روی روح تأثیر می گذارد، روح راکب بر بدن است و بدن انسان همانند ماشین در خدمت روح است.

اثر تکلیفی علم و جهل

عقاب کردن یا عقاب نکردن به علم و جهل انسان ربط دارد، نداند حرام است و انجام دهد عقابی در کار نیست، عمل تکلیفی وابسته به علم و جهل است.

تأثیرگذاری اثر وضعی عمل ربطی به علم و جهل ندارد، مانند این که انسان جام زهری را بنوشد یا دست خود را به سیم برق بزند حتی اگر نداند این اثر وضعی خود را می گذارد.

لقمه حرام حتی در صورت آگاه نبودن تأثیر خود را می گذارد

انسان اگر بداند که لقمه حرام است و بخورد هم اثر وضعی و هم اثر تکلیفی بر وی می گذارد، هم عقاب می شود و هم بر روی روح انسان تأثیر می گذارد، اما اگر نسبت به حرام بودن لقمه آگاه نباشد، عقاب نمی شود اما اثر وضعی آن را بر روی روح انسان می گذارد.

در مورد اثر لقمه حرام هم روایات می‌فرمایند: دیگر گوش شنوا نمی‌شود، یعنی به صورت ظاهر پای وعظ هم هست امّا شنوا نیست و برایش اثرگذار نخواهد بود و اصلاً متوجّه نمی‌شود چه می‌گویند

سلب توفیقات با لقمه حرام

گاه لقمه حرام توفیقات انسان را از وی می گیرد، حتی اگر انسان علم به حرام بودن لقمه نداشته باشد، عقل می گوید انسان اگر احتمال بدهد که لقمه ای لقمه حرام است یا عملی عمل حرام است، آن را انجام نمی دهد.

انسان اگر احتمال بدهد در سوراخی مار وجود دارد، دست خود را در آن سوراخ نمی کند، گفت: انسان در احتمال ضعیف هم اهل مراعات است، مانند این که از 20 لیوان نوشیدنی یک لیوان سم خطرناک باشد، انسان در این امر احتیاط می کند.

اثر فوری غذای شبهه ناک!

آقای محمّد تقی حاتمی نقل کرد: عادت من این بود که هر شب هنگام سحر یک ساعت مانده به صبح برای نماز شب بیدار می شدم؛ ولی چهل روز موفّق نشدم. به مرحوم شیخ حسنعلی اصفهانی (نخودکی) نامه نوشتم. ایشان در جواب، دعای کوچکی فرستادند که صبح ناشتا بخورم و نوشته بودند: «چهل روز قبل فلان روز که از مجلس شورا با فلان شخص خارج شدی، ظهر گذشته بود و رفیقتان شما را به ناهار دعوت کرد. در چلوکبابی غذا خوردید؛ ای اثر آن غذا است!» و همان طور بود که حاج شیخ نوشته بودند. دعا را خوردم و مجدّداً به خواندن نماز شب موفّق شدم!(نشان از بی نشان ها 2/59)

حرام

دوری از شبهات

روزگاری که آیت الله العظمی سید محمّدرضا گلپایگانی به مکتب می رفتند و پدرشان را هم از دست داده بودند رسم چنان بود که وقت ناهار، کودکان غذایشان را روی هم ریخته، با هم می خوردند؛ اما آیت الله گلپایگانی به کناری می رفتند و جداگانه غذای شان را می خوردند و هر چه دیگران اصرار می کردند که با آنان غذا بخوردند، نمی پذیرفتند و می گفتند: شاید پدران شما راضی نباشند که من از غذایتان استفاده کنم. روزی بچه های غذای او را برداشتند و روی غذای خود ریختند تا مجبور شود با آنها ناهار بخورد، ایشان آن روز ناهار نخوردند. آری! رعایت تقوا و حلال و حرام و پرهیز از لقمه ی شبهه ناک پله ی اول کمال و ترقّی انسان است.(آیت الله گلپایگانی فروغ فقاهت/19)

لقمه شبهه ناک ما را به لقمه حرام می برد

هر چه انسان می‌کشد، از این لقمه است. «قف عند شبهه» اگر لقمه ای شبهه ‌ناک است، توقّف کنیم.

نگوییم: دیگر در این وضعیت اقتصادی، این مطالب را رها کنید، الآن اوضاع خراب است و نمی‌شود در شبهه‌ناکش هم توقّف کنم، إن‌شاءالله حلال است !!! همین إن‌شاءالله حلال است، گرفتارمان می‌کند. باید مواظب باشیم. اگر لقمه شبهه‌ناک بود، بیچاره‌مان می‌کند و به لقمه حرام مبتلایمان می‌کند.

در مورد اثر لقمه حرام هم روایات می‌فرمایند: دیگر گوش شنوا نمی‌شود، یعنی به صورت ظاهر پای وعظ هم هست امّا شنوا نیست و برایش اثرگذار نخواهد بود و اصلاً متوجّه نمی‌شود چه می‌گویند.

انسان اگر بداند که لقمه حرام است و بخورد هم اثر وضعی و هم اثر تکلیفی بر وی می گذارد، هم عقاب می شود و هم بر روی روح انسان تأثیر می گذارد، اما اگر نسبت به حرام بودن لقمه آگاه نباشد، عقاب نمی شود اما اثر وضعی آن را بر روی روح انسان می گذارد

لقمه این‌ قدر اثر دارد که طوری می‌شود که فرد حتّی دیگر وعظ آیات الهی و روایات شریفه را به تمسخر می‌کشد و می-گوید: این حرف‌ها چیست؟!

لقمه حرام قلب و دل آدمی را سیاه می کند ، پند و اندرز در او اثر نمیکند، سختترین مناظر رقتبار او را متأثر نمی کند. چنانچه در تاریخ عاشورا میخوانیم که امام حسین ـ علیه السلام ـ به لشکر عمر سعد فرمودند: «شکمهایتان از حرام پر شده و بر دلهایتان مهر خورده دیگر حق را نمیپذیرید و به آن گوش نمیدهید».( قمی، عباس. نفس المهموم. قم: مکتبه بصیرتی، ص 245.) این نکته تاریخی گویای آن است که لقمه حرام قلب را تیره و تار میکند. آنگاه از پذیرفتن حق و تسلیم شدن در برابر آن خودداری میکند و هیچ اندرزی در او تاثیر ندارد و از هیچ جنایتی روی گردان نیست.

لقمه نانی کـه بـاشد شبـهـه نـاک در حریــم کـعبـه ابـراهیـم پـاک

گر به دست خود فشاندی تخم او ور بگـاو چرخ کــردی شخم او

ور مه نـو در حصادش داس کـرد ور زسنگ کـعبـهاش دستاس کرد

ور به آب زمزمش کـردی عجیـن مریم آیـیـن پـیـکری از حور عین

ور بـدی از شاخ طـوبـی آتـشش ور شدی روح القدس هیزم کشش

ور تـنـور نـوح بــنـدد مریـمش ور دم عیسی بــود آتــش دمش

ور تـو بـرخوانی هزاران بـسملـه بـر سر آن لـقـمه پـر ولـولـه

عاقــبت خاصیـتـش ظـاهر شود نـفس از آن لـقمه تو را قاهر شود

در ره طـاعت تـو را بی جان کند خانـه دیـن تــو را ویـران کـنـد

درد دیـنت گـر بـود ای مرد راه! چاره خود کـن کـه شد دینت تباه

(نقل از کتاب کفایه الواعظین، تألیف ابی الفضل الحسینی. قم: انتشارات کتابفروشی مصطفوی، ج 1، ص 51.)

فرآوری: زهرا اجلال             

بخش اخلاق و عرفان اسلامی تبیان


منابع:

سایت حوزه

خبرگزرای درسا ؛ بیانات سیدرحیم توکل، استاد سظح عالی حوزه علمیه قم

بیانات حجت الاسلام قرهی در سایت مشرق

اندیشه قم

مشاوره
مشاوره
در رابطه با این محتوا تجربیات خود را در پرسان به اشتراک بگذارید.