آیا شما یک معتاد اینترنتی هستید؟

نگاهی به کتاب «اعتیاد اینترنتی»

کیمبرلی یانگ و دیگر همکاران روان‌شناسش در کتاب اعتیاد اینترنتی تلاش کرده‌اند تا در حد امکان به این سوالات و سوالات بسیار دیگر در این زمینه پاسخ دهند. این کتاب به تازگی با ترجمه فاطمه وحدت‌نیا از سوی نشر آسیم منتشر شده است و دارای 12 فصل است.

فصل‌ها حکم مقاله‌های پژوهشی را دارند که توسط نویسنده‌های متفاوت نگاشته شده‌اند که در اینجا به چند فصل ابتدایی این کتاب نگاهی کوتاه می‌اندازیم.

فصل اول کتاب با عنوان «برآوردهای شیوع و مدل‌های سبب شناختی اعتیاد اینترنتی» نوشته کیمبرلی اس.یانگ، زائو دانگ یوئی،و لی یینگ است. این فصل که بیشتر مقاله‌ای آماری است به میزان شیوع این بیماری در میان فرهنگ‌های مختلف پرداخته است که این آمار به‌روش میدانی و با بررسی‌های بسیار به دست آمده‌است. بر اساس این فصل از میان 17,000 کاربر اینترنتی که پرسشنامه اعتیاد اینترنتی را پاسخ داده‌اند 6درصد آنان با توصیف اعتیاد اینترنتی جور درمی‌آمده‌اند.. بر اساس یکی دیگر از تحقیقات معروف در ایالات متحده، که توسط تیمی از پژوهشگران مرکز پزشکی دانشگاه استنفورد انجام شد و نتیجه آن در این مقاله آمده، یک هشتم آمریکایی‌ها یک یا چند مورد از نشانه‌های اعتیاد اینترنتی را دارا هستند.

فصل دوم این کتاب تحت عنوان «سنجش بالینی مراجعان معتاد به اینترنت» نیز نوشته کیمبرلی یانگ است. در ابتدای این فصل کیمبرلی یانگ نظریه دکتر ماریسا هچت اورزاک را شرح می‌دهد که مطابق آن زمانی که زندگی برای کاربر آنلاین غیرقابل کنترل گردد افراد معتاد به اینترنت فقدان کنترل تکانه را نشان می‌دهند، با این حال به‌رغم وجود این مشکلات، فرد معتاد نمی‌تواند اینترنت را رها کند. کامپیوتر به عمده‌ترین رابطه زندگی فرد معتاد تبدیل می‌گردد. در ادامه توضیح داده می‌شود که با توجه به اینکه اینترنت در سطح جهان از محبوبیت برخوردار است و کارایی بالایی دارد تشخیص اعتیاد اینترنتی کار دشواری است زیرا در بسیاری از مواقع استفاده بی‌حد و حصر از اینترنت توجیه تجاری و شخصی دارد و بهترین راه تشخیص آن مقایسه‌اش با معیارهای موجود برای سایر اعتیادهای مشخص شده است و پرسشنامه تشخیصی اعتیاد اینترنتی اولین مقیاس بررسی ساخته شده برای تشخیص است.

مبحث مهم دیگری که در این فصل به آن پرداخته شده آزمون اعتیاد اینترنتی (اولین ابزار معتبر برای سنجش اعتیاد اینترنتی) است. درباره این آزمون باید گفته شود که آزمون اعتیاد اینترنتی علاوه بر انگلستان،در ایتالیا و فرانسه نیز اعتباریابی شده و به اولین مقیاس روانسنجی جهانی تبدیل شده است. میانه روی و استفاده کنترل شده، انگیزه برای درمان،اعتیادهای چندگانه (که به همزمانی اعتیاد اینترنتی با اعتیادهای دیگر مانند الکل و موادمخدر می‌پردازد)،مشکلات اجتماعی زیربنایی، روندهای آتی مباحثی است که این فصل را کامل می‌کنند.

فصل سوم با عنوان «تعامل اجتماعی آنلاین و استفاده مشکل آفرین اینترنت» نوشته اسکات ای. کاپلان و اندرو سی.های است. در این فصل توضیح داده شده که افرادی که پیامدهای منفی کاربرد اینترنت را گزارش می‌کنند بیشتر به سمت کارکردهای بین فردی اینترنت کشیده می‌شوند. بر اساس یکی از تحقیقات اولیه، در حالی که کاربران معمولی اینترنت بیشتر وقت آنلاین‌شان را صرف استفاده از پست الکترونیکی و گشتزنی در وب سایت‌ها می‌کنند، کاربرانی که اعتیاد اینترنتی دارند بیشتر وقت آنلاین‌شان را صرف استفاده از کاربردهای ارتباطی بین فردی همزمان می‌کنند.

فصل چهارم را رابرت لاروس تالیف کرده. این فصل با عنوان «کاربردها و لذت ناشی از اعتیاد اینترنتی» نامیده شده و به‌رفتار لذت طلبانه معتادان اینترنتی نظر دارد. در افراد معتاد، کاربرد اینترنت از سطح استفاده از فن‌آوری به عنوان یک ابزار اطلاعاتی کاربردی فراتر می‌رود. در این افراد چیزی عمیق‌تر و با ارزش‌تر اتفاق می‌افتد که در این فصل به تشریح توضیح داده می‌شود.

در پایان این فصل الگوی کاربردها واحساس لذت از اینترنت شرح داده می‌شود و سپس به این سوال پاسخ داده می‌شود که به‌رغم در دسترس بودن همیشگی اینترنت و لذت بخش بودن استفاده از آن چرا همه افراد به اعتیاد اینترنتی مبتلا نمی‌شوند؟

فصل پنجم کتاب به «اعتیاد به بازی‌های ایفای نقش آنلاین» می‌پردازد. این فصل را لوکاس بلینکا و دیوید اسماهیل نوشته‌اند و در آن پس از بررسی جنبه‌های گوناگون این نوع از اعتیاد اینترنتی و طرح پرسش‌های بسیار به این نتیجه رسیده‌اند که بسیاری از بازیکنان قضاوت خود از معتاد بودن را صرفا بر مبنای مدت زمان سپری شده برای بازی قرار می‌دهند. از نقطه نظر درمانی، 6درصد بازیکنان خودشان را معتاد تلقی نمی‌کنند، اما نشانه‌های اعتیاد را نشان می‌دهند. این گروه به‌رفتار اعتیادگونه خود اعتراف نمی‌کنند، و به لحاظ درمانی باید به این مسئله پرداخته شود. 49درصد بقیه بازیکنان خودشان را معتاد تلقی نمی‌کنند و نشانه‌های اعتیاد را نیز نشان نمی‌دهند.

فصل ششم با عنوان «اعتیاد به قمار در اینترنت» نوشته مارک گریفیتس است. این فصل اگر چه بسیار جامع و مستدل است اما شاید به اندازه فصل‌های دیگر در کشور ما مصداق و کارایی نداشته‌باشد.

منبع: تهران امروز- شکوفه نیک‌راد