هدف از رجعت چیست؟

خداوند متعال برای رجعت و برگرداندن برخی به دنیا بعد از فوت اهدافی را دنبال می کند که عبارتند از:

1.اوج تکامل و شقاوت

همان گونه که می‌دانیم رجعت جنبه عمومی و همگانی نداشته و اختصاص به مۆمنان خالص و کافران ستمگر دارد چنانکه امام صادق (علیه السلام) فرمود: «إنَّ الرّجعَةَ لَیسَت بعامَةِ وَ هِیَ خاصَّةٌ لایَرجِعُ اِلاّ مَن مَحضَ الإیمانَ مَحضاً أو مَحَضَ الشَّرکَ مَحضاً» (1)؛ رجعت امری همگانی نیست، بلکه امری اختصاصی است و تنها کسانی رجعت می‌کنند که به ایمان خالص و یا شرک خالص رسیده باشند.

از این روی بازگشت مجدد این دو گروه به دنیا به منظور تکمیل یک حلقه تکاملی برای گروه اول و پست‌ترین درجه انحطاط برای گروه دوم است. به دیگر سخن: چون مۆمنان واقعی در مسیر تکامل معنوی با موانعی در زندگی روبرو بوده‌اند تکامل آنان ناتمام مانده است چرا که در پرتو دولت کریمه و عدالت زندگی نکرده‌اند و در زندگی اجتماعی پیوسته با جباران و ستمگران روبرو بوده‌اند و لذا در بعد تکامل اجتماعی دچار نواقص و کمبودهایی شده‌اند. پس حکمت الهی اقتضا می‌کند که با رجعت و بازگشت به دنیا آخرین مسیر تکامل خویش را طی کنند. مۆمنان واقعی که پیوسته در زندگی فردی خویش از هیچ عمل صالحی کوتاهی نکرده‌اند، در روز رجعت با مشاهده مجازات ستمگران و نظاره تشکیل حکومت صالحان بر روی زمین و نصرت دین خدا به اوج تکامل نائل می‌شوند در مقابل منافقان و جباران تاریخ که از هیچ جنایتی بر بشریت فروگذاری نمی‌کردند به دنیا برمی گردند تا به بخشی از مجازات‌های خویش برسند و در دادگاه بشریت به سزای اعمال ننگین خود نائل شوند. (2)

2.نصرت دین و حکومت عدل جهانی

از آیات و روایات متعدد چنین به دست می‌آید که قبل از قیامت، دین اسلام بر همه ادیان و مکاتب بشری غلبه پیدا می‌کند و مردم خسته از پندارهای بشری به زلال معرفت الهی نائل می‌شوند و از سوی دیگر حاکمیت سیاسی اجتماعی کره زمین به دست مسلمانان به رهبری حضرت حجّت (علیه‌السلام) خواهد افتاد. بر این اساس یکی از اهداف رجعت برخی انسان‌ها به دنیا، نصرت و یاری دین اسلام و کمک برای تشکیل حکومت دینی فراگیر بر سطح کره خاک خواهد بود. آری در هنگام رجعت رسول خدا و ائمه «علیهم السلام»، فرقه های مختلف اسلامی به وحدت واقعی رسند و اسلام در چهره واقعی‌اش، یعنی شیعه متجلّی خواهد شد. (3)

3.ظهور قدرت الهی

روز رجعت یکی از روزهای الهی و تجلّی قدرت و عظمت خداوند شمرده شده است.

در تفسیر آیه‌ی مبارکه‌ی «وَ ذ َکِّرهُم بِأیّام الله» (4) امام صادق (علیه‌السلام) می‌فرماید:

«روزهای خداوند سه روز است: روز قیام مهدی (علیه‌السلام)، روز رجعت و روز قیامت (5)»

آری در این سه روز تمام اسباب مادی با اختلاف مراتب از کار و تأثیر می‌افتد و عظمت الهی در نعمت یا نقمت، در عزّت یا ذلت، تجلّی و ظهور تام پیدا می‌کند. (6)

گرفتن انتقام مظلوم از ظالم

رجعت روز تجلّی و مظهر عدالت الهی است که همزمان با ظهور عدالت گستر جهانی حضرت مهدی (علیه‌السلام) محقق می‌شود و از ظالمانی که عالم را پر از ظلم و جور نموده‌اند، انتقام گرفته می‌شود؛ لذا در روایات روی این هدف به طور عمومی و یا خصوصی بسیار تأکید شده است.

امام صادق (علیه‌السلام) می‌فرماید: «اولین رجعت کننده امام حسین و یارانش و یزیدیان کربلا می‌باشند تا از آن‌ها انتقام بگیرند، همان که آن حضرت و یارانش را به شهادت رسانده بودند.»(7)

ایجاد روحیه استقامت برای مۆمنان

یکی از اهدافی که برای رجعت ذکر شده است ایجاد روحیه استقامت و ایستادگی برای مۆمنان در برابر حوادث و ناملایمات است، چون انسانی که آینده را روشن ببیند به راحتی می‌تواند مشکلات زودگذر را تحمّل کرده و استقامت کند، لذا ائمه اطهار (علیهم السلام) مۆمنان را به صبر و بردباری دعوت نموده، با وعده‌ی رجعت وزندگی در سایه‌ی دولت کریمه اهل بیت (علیهم السلام) آنان را امیدوار می‌کردند.

حسن بن شاذان واسطی می‌گوید: از آزار و اذیت اهل واسط و دشمنی آنان به تنگ آمده به خدمت امام رضا (علیه‌السلام) طی نامه ای شکایت کردم. حضرت با خط مبارکشان نوشت، همانا خداوند متعال از مو الیان و دوستان ما پیمان گرفته است که در دولت باطل، صبر و بردباری را پیشه کنند. پس به حکم پروردگارت صبر کن وقتی که سیّد و آقای خلق قیام کند و مۆمنان و مخالفان برگردند آن‌ها خواهند گفت:8) «وای بر ما که از قبرهایمان برانگیخته شدیم این وعده الهی و صدق گفتار پیامبران است» (9)

نتیجه ای که می‌توان به دست آورد عبارتند از اینکه:

1. رجعت از ضروریات دین اسلام بوده و مخالفت ورزی با این اعتقاد، انسان را به کفر می‌کشاند و در واقع عذاب الهی را در بردارد.

2. رجعت مسئله ای اختلاف انگیز نیست، بلکه عده ای یا بر اثر تعصب یا بدون مطالعه در علم کلام اسلامی دلایلی واهی برای رد آن قرار داده‌اند.

3. رجعت در واقع امیدبخش برای زندگی آرام و بی دردسر در حکومت جهانی حضرت مهدی «علیه‌السلام» است.

4. قدرت و عظمت الهی ظهور و بروز بیشتری در رجعت پیدا می‌کند که همگان را به حیرت وامی دارد.

پی‌نوشت‌ها:

1.        البرهان، ج 2، ص 408.

2. تفسیر نمونه، ج 15، ص 560.

3. رجعت، بررسی جامع مفهوم رجعت از دیدگاه عقل و نقل، ص 57ـ56(خلاصه)

4. سوره ابراهیم، آیه 5.

5. بحار، ج 53، ص 63.

6. تفسیر المیزان، ج 12، ص 18.

7. بحار، ج 53، ص 76.

8. بحار، ج 53، ص 89.

9. سوره یس، آیه 51.

منبع: سایت راسخون