آیا «برنامه نفت در برابر غذا» به ایران رسیده است؟
اینک برنامه نفت در برابر غذا به ایران رسیده است؛ آن هم نه بر پایه قطعنامه سازمان ملل متحد و نه حتی توسط رسانهها یا سیاستمداران غربی، بلکه نخستین بار، روز گذشته مدیر عامل شرکت ملی نفت ایران از آغاز فروش نفت ایران در برابر غذا سخن گفت! اعلام این خبر کافی بود تا رسانههای خارجی، تیتر یک و خبر نخست خود را در ساعات گذشته به این نقل قول احمد قلعه بانی اختصاص دهند.
نفت در برابر غذا؛ نام برنامهای است که با نام کشور عراق پیوند خورده است. در سال 1995 میلادی بنا بر قطعنامه 986 شورای امنیت سازمان ملل متحد، به عراق اجازه داده شد که برای برآوردن نیازهای روزمره مردم این کشور و به دلیل تحریمهای غرب علیه این کشور، نفت بدهد و برای مردمش غذا بگیرد؛ برنامهای که تا زمان حکومت صدام حسین همچنان برقرار بود و سرانجام در سال 2003 با حمله آمریکا به عراق به صورت دوژوره (غیر رسمی) و نهایتا سال 2010 به صورت دوفاکتو (رسمی) لغو شد!
نفت در برابر غذا، اکنون دیگر تنها یک برنامه معمول یا غیر معمول سازمان ملل نیست، بلکه نمادی است از موفقیت تحریمهای سازمان ملل متحد علیه یک کشور که تکرار و بازنمایی نام این برنامه در رسانهها، نوعی عملیات روانی است.
اما اینک برنامه نفت در برابر غذا به ایران رسیده است؛ آن هم نه بر پایه قطعنامه سازمان ملل متحد و نه حتی توسط رسانههای یا سیاستمداران غربی، بلکه نخستین بار، روز گذشته مدیر عامل شرکت ملی نفت ایران از آغاز فروش نفت ایران در برابر غذا سخن گفت! و اعلام ابن خبر کافی بود تا رسانههای خارجی، تیتر یک و خبر نخست خود را در ساعات گذشته به این نقل قول احمد قلعه بانی اختصاص دهند.
اما هماکنون پرسش اینجاست که آیا آقای قلعه بانی از طرحریزی و هدف نهایی نفت در برابر غذا خبر دارد و این مطلب را بر زبان رانده یا خیر؟ چون استعمال و استفاده برنامه نفت در برابر غذا در اوضاع کنونی برای ایران، در بخشی نشاندهنده جنگ روانی بوده و در بخشی نیز نشان از تأثیرپذیری کشور از تحریمها دارد.
آیا مدیر عامل شرکت ملی نفت این را نمیداند؟
هم اینک برخی کشورها در پرداخت پول نفت ایران به دلیل تحریم بانک مرکزی، دچار مشکل شدهاند؛ این واقعیتی انکارناپذیر است و طبیعتا یکی از راهکارها، تهاتر کالا و همچنین اقلامی مانند داروست.
اما آیا کشور برای غذا هم نیاز به تهاتر دارد؟ آیا اگر غذا در مقابل پول نفت به کشور داده نشود، در درون کشور نیاز غذایی برآورده نخواهد شد؟ مثلا ما در مقابل پول نفت چه غذایی را از کشورهای دیگر وارد میکنیم؟
طبیعتا مدیر عامل شرکت ملی نفت در بیان این مسأله در شرایط کنونی، تعمدی نداشته، ولی اندکی تعقل و خردورزی پیش از بیان هر سخن، لازمه سیاستمداری و مسئولیت پذیری است.
نفت در برابر غذا، اکنون دیگر تنها یک برنامه معمول یا غیر معمول سازمان ملل نیست، بلکه نمادی است از موفقیت تحریمهای سازمان ملل متحد علیه یک کشور که تکرار و بازنمایی نام این برنامه در رسانهها، نوعی عملیات روانی است
صرفنظر از این بحث، دیوان محاسبات و سازمان بازرسی نیز در اوضاع کنونی و دوران تهاتر نفت در برابر کالا، باید جدی به این ماجرا وارد شوند، چرا که یکی از فساد خیزترین عرصههای اقتصادی در ایران، هنگامی است که پول نفت، غیر نقدی و توسط عوامل یا نهادی غیر از بانک مرکزی دریافت شود.
همچنین در این باره باید گفت، چنین عرصهای، عرصه مبادلات غیر شفاف و پر از فساد است. در زمان اجرای برنامه نفت در برابر غذا در عراق، سازمانهای حسابرسی کشورهایی که نفت از عراق دریافت میکنند و به جای آن غذا در اختیار آن کشور میگذارند، در گزارشهای متعدد، از موارد گوناگون فساد اقتصادی توسط بنگاههای اقتصادی درگیر این معاملات خبر میدادند. سازمان بازرسی و دیوان محاسبات به گوش باشند. اگر احساس مسئولیتی در این نهادها نسبت به کشور باشد، این روزها، این ماهها و این سالها، سالهای سختی برای آنان در راستای محافظت از بیتالمال مردم است!
منبع: تابناک