تلاقی تاریخ و طبیعت در جنوب

دِزفول یا «دژ پُل» شهری بازمانده از سپیده دم تاریخ است که در زمان ساسانیان همزمان با ساختن پل ارتباطی میان جندی شاپور و شوشتر در کنار رودخانه دز گسترش یافت. با این حال مطالعات تاریخی نشان می دهد که دزفول پیش از ساسانیان هم آباد بوده و بخشی از سرزمین‌های امپراتوری‌های ایلام و هخامنشیان به شمار می‌رفته‌است.

این شهر در 721 کیلومتری تهران و 155 کیلومتری اهواز جای دارد و در بخش‌های جلگه‌ای استان خوزستان و با گستردگی نزدیک به 4762 کیلومتر مربع قرار گرفته است.

شهرستان دزفول دارای زمستان و پاییزی مدیترانه‌ای بوده و زیست بوم سرسبز آن از پایان زمستان تا آغازه‌های بهار بسیار دلپذیر است.

پل قدیم دزفول به یادگار مانده از دوران شاپور یکم ساسانی، آسیاب‌های آبی ، مسجد جامع، بازار سنتی، آرامگاه یعقوب لیث صفاری‏، تپه‌های چغامیش، بازمانده شهر باستانی جندی شاپور، خانه تاریخی تیزنو، آبشار شوی به عنوان یکی از بزرگ‌ترین و زیباترین آبشارهای ایران، جنگل های ملی دز و دیگر سرمایه های ملی است که شایسته حفظ و معرفی بیشتر هستند. علاوه بر آن، بافت تاریخی دزفول با معماری ارزشمند و نقوش آجرکاری، معروف به "خوون چینی"، ساباط های تو در تو، شوادان ها به عنوان محیطی خنک و دلپذیر در هوای گرم مهم ترین جاذبه های دزفول هستند که گردشگران زیادی را برای تماشا به خوزستان می کشانند.

وجه تسمیه

«دزپل» یا «دژپل» را در گویش بومی دزفیل و دسفیل گویند و عربی شده آن دزفول است. دزفول در زمان ساسانیان همزمان با ساختن پل در کنار آن بر روی رود دز برای پدید آوردن پیوند میان پایتخت تازه (جندی شاپور) و شوشتر بنیان نهاده شد. دژ به معنی سنگر و سکوی دیدبانی می‌باشد و چنین برمی‌آید که نام دزفول یا دزفیل از نام دژ ساخته شده در کنار پل گرفته شده‌است. یکی از نام‌های دیگر دزفول اندامش بوده‌است. گفتنی است یکی از محله‌های کهن شهر دزفول روناش است، (در سده چهارم هجری قمری شهر دزفول به قصر روناش نیز نامور بوده‌است)، که در دست راست رود دز جای داشته و هنوز ویرانه‌هایی به همین نام نمودار است.

مردم دزفول به گویش دزفولی که از بازماندگان زبان پهلوی دری است سخن می‌گویند. این لهجه شامل دو گویش عمده حیدرخانه و صحرابدری است. لهجهء غالب دزفول حیدرخانه است.

آبشار شوی دزفول

آبشار شوی شهرستان دزفول با ارتفاع 85 متر و عرض 70 متر در ایران بی نظیر بوده و بزرگترین آبشار خاورمیانه به حساب می آید . این آبشار در رشته کوههای زاگرس و در دهستانی به نام شوی از توابع شهرستان دزفول و در نزدیکی کوه سالن  قرار دارد و دارای تنوع زیست محیطی بسیار زیبایی است. این آبشار در بهار دارای طبیعتی سرسبز و بسیار زیباست .این منطقه زیستگاه غنی از جمله حیات وحش چون کل بز، پلنگ، خرس و سمندر ایرانی است و پوشیده از درختان زاگرس از جمله بلوط است. راه دستیابی این آبشار از منطقه شهیون در شمال دزفول و بعد از عبور از روستای صالح آباد و از طریق جاده روستایی آن می باشد.

دریاچه شهیون

یكى از زیباترین دریاچه هاى ایران و جهان در شمال غربی دزفول و پشت دو كوه شاداب و تنگوان شكل گرفته و چهره زیبایى به منطقه شهیون داده است.  این دریاچه زمینه مساعدى جهت انجام ورزشهاى آبى از جمله قایقرانى، اسكى، شنا و... به وجود آورده است.  وجود چند جزیره كوچك و بزرگ كه روى آنها انبوهى از درختان كنار و بادام كوهى به چشم می خورد جلوه دیگرى به دریاچه بخشیده است.  به گونه اى كه جزیره بزرگ وسط دریاچه با مساحتى بالغ بر شصت هزار متر مربع چشم انداز زیبایى را بوجود آورده است.بر روى این جزیره درختان كنار(صدر)، بادام كوهى ، كلخنگ و بید و همچنین جانوران كوچكى مانند روباه و خرگوش در كنار پرندگان زیبایى مثل تیهو و كبك و پرندگان دریایى ؛ حیات وحش بىنظیرى را بوجود آورده است.

فراوری: الهام مرادی

بخش گردشگری تبیان

برگرفته از خبرگزاری میراث فرهنگی، شهرداری دزفول