سکانسهایی از دادگاه قیامت به روایت قرآن
در قیامت دادگاهش عین دادگاههای دنیا است. در دادگاه دنیا چه میبینیم. هرچه هست در قیامت هم هست. در دادگاه قیامت چه میگذرد؟
اول: مدارك و تشكیل پرونده.
دوم: تكمیل پرونده
سوم: گواهان ؛ چه افرادی شاهد هستند. شاهدان بیایند شهادت بدهند.
چهارم: مجرم، متهم، مجرم به جرم خود آگاه شود. تفهیم شود. مجرم پرونده را بخواند و اقرار كند.
ثبت همه اعمال انسان در دنیا
مدارك و تشكیل پرونده
قرآن میفرماید كه: «وَ رُسُلُنا لَدَیْهِمْ یَكْتُبُونَ» (زخرف/80) فرشتگانی را برای شما قرار دادیم، ریز كارهای شما را مینویسد. «وَ رُسُلُنا» یعنی فرستادههای ما، «لَدَیْهِمْ» نزد مردم، «یَكْتُبُونَ» مینویسند.
قرآن میفرماید كه: «وَ رُسُلُنا لَدَیْهِمْ یَكْتُبُونَ» فرشتگانی را برای شما قرار دادیم، ریز كارهای شما را مینویسد. «وَ رُسُلُنا» یعنی فرستادههای ما، «لَدَیْهِمْ» نزد مردم، «یَكْتُبُونَ» مینویسند. یعنی هر حرفی كه بیان می شود«ما یَلْفِظُ مِنْ قَوْلٍ» ، تمام كلمات ثبت میشود. ریزها را هم مینویسند. «وَ كُلُّ صَغیرٍ وَ كَبیرٍ مُسْتَطَرٌ»كوچك و بزرگ ثبت میشود.
تکمیل پرونده
«نَكْتُبُ ما قَدَّمُوا وَ آثارَهُمْ» (یس/12) یعنی هم خلاف را مینویسند، هم آثار آن خلاف را می نویسند.
گاهی وقتها خلاف چیز جزئی است. ولی آثار زیادی دارد. مثلاً شما چراغ را خاموش میكنی. چراغ خاموش كردن یك كار جزئی بود،كلید را میزنی خاموش میشود. اما بعد در این خاموشی كفشها گم میشود ، آدمها از پله میافتند، شیرینیها و چاییها ریخته میشود ، بچهها میترسند جیغ میزنند، بشقابها میشكند. اینها را هم باید جزء پرونده آورد. نگویی: آقا ما یك لحظه چراغ را خاموش كردیم. بله یك لحظه چراغ را خاموش كردی، اما میدانی آثارش چه بود؟این یعنی تکمیل پرونده .
اعضای بدن و اجزای هستی، گواهان قیامت
گواهان چه كسانی هستند؟
قرآن میفرماید: «وَ جاءَتْ كُلُّ نَفْسٍ مَعَها سائِقٌ وَ شَهید» (ق/21) (هر کسی می آید و با او کسی است که می راندش و کسی است که برایش شهادت می دهد)
در روز رستاخیز و آن روز بزرگ هر انسانى در حالى وارد محشر مىگردد كه فرشتهاى به همراه اوست و او را به سوى حسابرسى مىراند، و فرشتهاى دیگر با اوست تا گفتار و عملكرد زندگىاش را گواهى نماید؛ چرا كه كران تا كران زندگى او و همه گفتار و كردارش نوشته شده و دیگر راهى براى دروغ و انكار نیست.
به باور پارهاى از مفسران پیشین «سائق» از فرشتگان خواهد بود و «شاهد» از اعضا و اندامهاى خود انسان كه بر گفتار و عملكرد او گواهى مىدهد.(تفسیر المیزان)
یعنی هر انسانی فرشته ای دارد که او را به جلو هدایت می کند و فرشته ای برای شهادت دادن بر اعمال و رفتار او حاضر می باشد.
حدیث داریم امام صادق علیه السلام فرمود: گواه هر امتی امام آن امت است. امام هر امتی گواه آن امت است. خود زمین گواهی میدهد. «إِذَا زُلْزِلَتِ الْأَرْضُ زِلْزَالهََا» (زلزله/1)
« یَوْمَئذٍ تحَُدِّثُ أَخْبَارَهَا» (زلزله/4) زمین نیز به حرف می آید.
مگر زمین میتواند حرف بزند؟چگونه زمین می تواند حرف بزند؟
به همان دلیل كه امروز سیدی شما حرف میزند. شما نوار میگذاری، نوار حرف میزند. شما باور داشتی تلفن همراه پیدا شود و از یک سر دنیا با آن طرف دنیا حرف بزنی؟این پیشرفتها باور ما را زیاد كرده است.
میگوید: «لِمَ شَهِدْتُمْ» انسان به دستش میگوید: چرا شهادت دادی؟ چرا علیه من شهادت میدهی؟ دست میگوید: دست خودم نیست. «أَنْطَقَنَا اللَّهُ الَّذی أَنْطَقَ كُلَّ شَیْء»
میگفتند: امام زمان وقتی ظهور میكند، در مكه كه حرف میزند، همه مردم كرهی زمین صدایش را میشنوند.
میگفتند: چطور میشود؟ قبلاً كه تلویزیون و ماهواره و اینها نبود، میگفتند: یعنی چه؟ یعنی كسی در مكه حرف میزند ما اینجا متوجه می شویم؟ این پیشرفتهای علمی این قصهها را حل كرده است.
خود خدا شهادت می دهد : «و الشاهد لما خفی عنهم»
دست شهادت میدهد. پوست دست دارد حرف میزند كه چه کردم ؛ با این دست سرقت كردم، با این دست ظلم كردم. این دست شهادت میدهد.
میگوید: «لِمَ شَهِدْتُمْ» (فصلت/21) انسان به دستش میگوید: چرا علیه من شهادت میدهی؟ دست میگوید: دست خودم نیست. «أَنْطَقَنَا اللَّهُ الَّذی أَنْطَقَ كُلَّ شَیْء» (فصلت/21)
چطور در دنیا این تكه گوشت، در دهانت به وسیله زبانت حرف میزند. آن خدایی كه ما را با این گوشت به سخن آورد، با این گوشت هم میتواند نطق را به وجود آورد. برای خدا كه فرق نمیكند.
مجرم به جرم خودش آگاه میشود
«فَكَشَفْنا عَنْكَ غِطاءَكَ فَبَصَرُكَ الْیَوْمَ حَدیدٌ» (ق/22) قرآن میگوید: چشم های انسان باز میشود و اقرار میكند. میگوید: «غَلَبَتْ عَلَیْنا شِقْوَتُنا» (مۆمنون/106) حق با شماست ،شقاوت بر ما غلبه كرد. یعنی من قبول دارم. حالا ما را به دنیا برگردان، عمل صالح انجام میدهیم. میگوید: نه دیگر برگشتنی نیست.
پرونده را به خود متهم میدهند
میگویند: این پروندهی خودت، بخوان. « اقْرَأْ كِتابَك» (اسراء/14) نامه عملت را بخوان. «كَفى بِنَفْسِكَ الْیَوْمَ عَلَیْكَ حَسیباً» (اسراء/14) خودت بگو با تو چه كنیم؟
قرآن میفرماید كه: «وَ رُسُلُنا لَدَیْهِمْ یَكْتُبُونَ» فرشتگانی را برای شما قرار دادیم، ریز كارهای شما را مینویسد. «وَ رُسُلُنا» یعنی فرستادههای ما، «لَدَیْهِمْ» نزد مردم، «یَكْتُبُونَ» مینویسند. یعنی هر حرفی كه بیان می شود«ما یَلْفِظُ مِنْ قَوْلٍ» و تمام كلمات ثبت میشود. ریزها را هم مینویسند. «وَ كُلُّ صَغیرٍ وَ كَبیرٍ مُسْتَطَرٌ»كوچك و بزرگ ثبت میشود.
در سال چند ساعت پای تلویزیون نشستی و روزنامه خواندی و چند ساعت كتابهای دیگر را خواندی؟ چقدر عمرت خرج ورزش شد، چقدر عمرت خرج كارهای دیگر شد؟ چقدر پول خرج پایت كردی، چقدر پول خرج كفشت كردی؟ كفشهایت چند میارزد؟ چقدر پول دادی كفش خریدی؟ چقدر دادی كتاب خریدی؟ پول سیگارت بیشتر شد یا پولی كه به فقرا كمك كردی؟ چقدر پول دود كردی، و حال آنكه افرادی از زندگیشان دود بالا میرفت و كمكشان نكردی؟
انسان اقرار میكند. «شَهِدُوا عَلى أَنْفُسِهِمْ» (انعام/130) قرآن میگوید: انسان میگوید من خودم شاهد خودم هستم. «فَاعْتَرَفُوا بِذَنْبِهِم» (ملك/11)
تقاضای جبران میكنند. «فَارْجِعْنا نَعْمَلْ صالِحاً» (سجده/12) ما را به دنیا برگردان تا عمل صالح انجام دهیم.
میگویند: نه، برگردند، دروغ می گویند. در دنیا هم چند بار نذر كرد همین كه خرش از پل گذشت به نذرش عمل نكرد. اینها دروغ میگویند. هر وقت گیر میكنند میگویند: یا الله، «فَلَمَّا نَجَّاهُم» (عنكبوت/65)
یادت رفت بیپول بودی، گفتی: خدایا اگر به من پول بدهی، من خمس میدهم. دیدی صد میلیون به تو دادیم، بیست میلیون را ندادی؟ بارها در دنیا گفتی عمل نكردی.
خداوندا ما را از غافلین قرار مده.
فرآوری: زهرا اجلال
بخش قرآن تبیان
منبع:
بیانات حجت الاسلام قرائتی