ویژگیهای اخلاقی آیت الله فاضل

1. ساده‏زیستی‏

زندگی آن مرحوم یک زندگی معمولی و مطابق با سطح زندگی عموم مردم عادی بود. ایشان همواره سعی کردند که یک زندگی ساده و در سطح طلبه‏ها داشته باشند. فرزند برومند آن مرجع فقید می‏گوید: «زندگی ایشان در سطح بسیار بسیار ساده‏ای بود؛ به‏گونه‏ای که حتی منزل شخصی نداشت و منزل ساده‏ای که در آن زندگی می‏کرد، خانه‏ای بود که جدّ مادری ما برای مادرمان تهیه کرد. به یاد دارم که در همین دوران مرجعیت، یک آقایی آمد و خواهش کرد که با پول حلال خودش که سهم امام هم نبود، یک خانه مناسبی برای آقا تهیه کند تا با این حال مریض در آن کمی راحت باشد؛ اما ایشان فرمودند: شما مگر نمی‏خواهید با این کار مرا خوشحال کنید؟ شما اجازه بده من این پول را برای شهریه طلبه‏ها مصرف کنم و همین منزل کافی است. و همین کار را هم کرد و آن پول را مصرف شهریه طلبه‏ها نمود. (1)

2. دلسوزی برای مردم

مدیر مسئول روزنامه جمهوری اسلامی می‏گوید: «روز چهارشنبه، 19 اردیبهشت 86، برای عیادت حضرت آیة اللّه العظمی فاضل لنکرانی به بیمارستان دی رفتم. لحظاتی با ایشان خلوت کردم و ضمن احوال‏پرسی، به اظهار نگرانی ایشان از وضع معیشت مردم گوش فرادادم. روزهای آخر زندگی را سپری می‏کردند و بنیه درستی نداشتند؛ اما با تمام وجود از مشکلات مردم می‏گفتند و این جمله را که دو سه بار تکرار کردند، هنوز در ذهن دارم که: فشار گرانیها بر مردم بسیار زیاد است و من به قدری نگران زندگی مردم هستم که خوابم نمی‏برد.‌» (2 )

3. تجلیل از ایام فاطمیه

آیة اللّه العظمی فاضل لنکرانی، به خاطر عشق و ارادت زاید الوصفشان به خاندان عصمت و طهارت‏علیهم‏السلام، به عنوان یک مرجع ولایی به شمار می‏آمدند و بیش از 50 سال در ایام و مناسبتهای مختلف در منزل مراسم روضه‏خوانی دایر می‏نمودند. ایشان در جهت تجلیل شایسته و ادا شدن حق عظیم بانوی بزرگ اسلام، حضرت زهراعلیهاالسلام، مردم را به برپایی مجالس و اقامه عزا در ایام فاطمیه تشویق و ترغیب و دعوت می‏کردند و تمایل داشتند که مردم در روز شهادت آن بزرگوار، همانند عاشورای حسینی با تجمّعات گسترده و تشکیل محافل عزا، عشق و علاقه خود را به خاندان عصمت و طهارت ابراز دارند که در همین راستا، پیامهای ارزشمندی را هر ساله صادر می‏فرمودند. اقدامات عملی آن بزرگوار و سایر مراجع عالیقدر، موجبات رونق و گسترش عزاداریها را در ایام فاطمیه فراهم آورده است.

استعداد بالا، همت بلند، اهتمام به امور طلاب و فضلا، زهد و ساده‏زیستی، اخلاق نیکو در خانواده، تهجّد، پرهیز از غیبت، رعایت زیّ طلبگی، سخاوت، حضور جدّی در صحنه‏های مختلف انقلاب اسلامی، حمایت از رهبری، حمایت از مبارزان فلسطین، اخلاص در عمل و مرجع تظلمات مردم بودن، از ویژگیهای بارز این مرجع وارسته و انقلابی به شمار می‏رود. (3)

برپایی نماز جماعت

معظم له از دیرباز به عنوان یک شخصیت والای دینی در بین ارادتمندان به خاندان عصمت و طهارت‏علیهم‏السلام شهرت داشت. سالیان متمادی امامت جماعت مهم‏ترین پایگاه وعّاظ و مدّاحان شهر مقدس قم، یعنی «تکیه آقا سید حسن» را به عهده داشت و بعد از رحلت آیة اللّه مرعشی نجفی، به خواست طلّاب و فضلا و مردم قم و دعوت تولیت آستانه مقدسه حضرت معصومه‏علیهاالسلام امامت جماعت آن روضه منوّر را پذیرفته، هزاران نفر از مردم متدین قم و علما و طلاب به ایشان اقتدا می‏کردند.

مسئولیتها

پس از پیروزی انقلاب اسلامی، بر حسب ضرورت و نیاز، حضرت آیة اللّه فاضل لنکرانی به منظور کمک و تداوم بخشیدن به نظام مقدس اسلامی، عهده‏دار مسئولیتهایی گردیدند که عبارت‏اند از:

1. عضویت در جامعه مدرسین حوزه علمیه قم از بدو تشکیل تا پایان حیاتشان؛

2. ریاست دادگاه انقلاب اسلامی قم به امر حضرت امام‏رحمه الله؛

3. نمایندگی دوره اوّل مجلس خبرگان رهبری از استان مرکزی؛

4. دبیر و عضو محترم شورای عالی حوزه علمیه قم، جهت ساماندهی وضعیت حوزه مبارکه قم از طرف حضرت امام‏رحمه الله.

غروب آفتاب‏

حضرت آیة اللّه العظمی فاضل لنکرانی پس از عمری تلاش و مجاهدت علمی و خدمات فرهنگی، دینی، اجتماعی و سیاسی و تربیت شاگردان فراوان، تألیف آثار سودمند علمی و فقهی و تأسیس مدارس و مراکز دینی و علمی و دفاع از حریم اسلام و تشیع، سرانجام در اوّل جمادی الثانیه 1428 ه. ق دار فانی را وداع گفت و جهان اسلام را در غم فراق خویش داغدار ساخت. پیکر پاکش در روز سوم جمادی الثانیه، مصادف با روز شهادت حضرت زهراعلیهاالسلام با شرکت انبوه جمعیت، با شکوه هر چه تمام‏تر در قم تشییع و با اقامه نماز توسط حضرت آیة اللّه حاج شیخ حسین وحید خراسانی بر پیکر پاک آن مرجع وارسته، در جوار حرم کریمه اهل بیت‏علیهم‏السلام و در کنار قبور سایر مراجع عظام به خاک سپرده شد. (4)

پی نوشت ها:

1 ) روزنامه جمهوری اسلامی، ویژه‏نامه اربعین آیة اللّه فاضل لنکرانی‏رحمه الله، ص 6.

2 ) همان، ص 4.

3) ر. ک: همان و نیز ر. ک: جزوه زندگانی حضرت آیة اللّه العظمی فاضل لنکرانی، تدوین جمعی از شاگردان.

4) شرح حال مرجع وارسته، آیة اللّه العظمی فاضل لنکرانی در منابع ذیل آمده است: ستارگان فقاهت، محمدتقی ادهم‏نژاد، ص 107 - 119؛ گلشن ابرار، ج 6، ص 556 - 582؛ جامعه مدرسین حوزه علمیه قم از آغاز تاکنون، ج 3، ص‏303 - 310؛ خبرگان ملت، دفتر دوم، ص‏533 - 544؛ مجله نور علم، دوره 3، شماره 8؛ مجله کوثر، ش 3 (نشریه آستانه مقدسه حضرت معصومه‏علیهاالسلام)؛ مجله حوزه؛ ویژه‏نامه سی‏امین سالگرد ارتحال آیة اللّه العظمی بروجردی، ش 43 و 44؛ روزنامه جمهوری اسلامی، ویژه‏نامه اربعین ارتحال آیة اللّه فاضل لنکرانی.

تهیه و تنظیم: جواد دلاوری-گروه حوزه علمیه تبیان