در پی معنا

درپی معنا. تامس نیگل. مترجم: سعید ناجی و مهدی معین زاده. نشرهرمس.چاپ دوم. تهران.1389. 1500 نسخه.98 صفحه.1800 تومان.

«فرض کنید که در کتابخانه ای کار می کنید و هنگام بیرون رفتن مردم کتاب هایی را که با خود می برند کنترل می نمایید. دوستی از شما می خواهد به او اجازه دهید تا یک کتاب مرجع دشواریاب را دزدکی از کتابخانه خارج کند...»

[1]

در مقدمه این کتاب آمده است، این کتاب درآمد کوتاهی بر فلسفه است و برای استفاده کسانی نوشته شده که چیزی از فلسفه نمی دانند. اما به هر حال پرسش های مطرح شده در این کتاب پرسش هایی از جنس فلسفه است که ممکن است هر فرد پیش از اینکه به فلسفه وارد شو د در ذهن خود داشته باشد. سوالات بنیادی از جهان چندان ارتباطی با این موضوع ندارد که کسی فلسفه می داند یا خیر. هر چند هزاران سال است که این مسائل طرح شده و فیلسوفان مختلف هر کدام با روش هایی مجزا از دیگری تلاش کرده اند به این پرسش های بنیادی پاسخی در خور بدهند.

مواد خام فلسفی مستقیما از طریق جهان و رابطه انسان با جهان به ذهن خطور می کند و نه از طریق رو به رو شدن با تاریخ فلسفه و آثار نوشتاری گذشتگان.

در واقع این فلسفیدن است که بنیادی و مهم است و ما به دنبال این فلسفیدن است که به سراغ چگونه فلسفیدن در نگاه و نظر فیلسوفان می رویم.

در این کتاب ده مسئله و پرسش بنیادی فلسفی مطرح می شود و نویسنده تلاش دارد به بررسی آنها بپردازد. فلسفه به تفکر محض تکیه دارد و برای قطعی نشان دادن پاسخ هایش نمی تواند به آزمایش و خطا رجوع کند. به همین دلیل هم تلاش ندارد هیچ چیز را به صورت صوری به اثبات برساند. فلسفه تنها به درک مسائل می پردازد.

این کتاب شامل ده بخش است که نام بخش های آن عبارتند از: چگونه چیزی را می شناسیم؟، دیگر اذهان، مسئله ذهن- جسم، معنی کلمات، اختیار، درست و نادرست، عدالت، مرگ، معنای زندگی.

این کتاب کوچک 98 صفحه ای به خوبی و با زبانی ساده و قابل درک درباره این مفاهیم گفتگو می کند و تلاش دارد ذهن را برای ورود به فلسفه آماده کند و ذهن را برای رو به رو شدن با مفاهیم پیچیده تر تمرین دهد.

این کتاب با ویرایش مصطفی ملکیان به بازار کتاب عرضه شده است. ملکیان فیلسوف و روشنفکر ایرانی است که عمده پژوهش های وی درباره فلسفه اخلاق، دین، روانشناسی و معنای زندگی است. لازم به ذکر است توضیحات نویسنده بیشتر مستقل از آراء فیلسوفان و در واقع حاوی اندیشه شخص وی است.

انتشارات هرمس این کتاب را تحت نام فلسفه و کلام شماره 36 منتشر کرده است که کتاب های کوچک فلسفی و البته ساده را در بر می گیرد.

«همه می میرند اما همه درباره چیستی مرگ توافق ندارند. برخی معتقدند پس از مرگ و از بین رفتن جسمشان، به حیات ادامه خواهند داد، به بهشت ، دوزخ یا جایی دیگر خواهند رفت، بدل به روحی خواهند شد یا در کالبدی دیگر که شاید کالبدی انسانی هم نباشد به زمین باز خواهند گشت»[2]

پی نوشت:

[1] صفحه 57 کتاب درباره درست یا نادرست

[2] صفحه 83 کتاب درباره مفهوم مرگ