تبیان، دستیار زندگی
هزاران سال است که اهرام اسرار آمیز مصر ، انسان ها را به خود مجذوب کرده اند. همیشه این سوال در ذهن ها بوده که چگونه مصریان باستان این بناهای سنگی خارق العاده را ساخته اند و دلیل شان از این کار چه بوده است؟
عکس نویسنده
عکس نویسنده
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

اهرام چیستند؟


هزاران سال است که اهرام اسرار آمیز مصر ، انسان ها را به خود مجذوب کرده اند. همیشه این سوال در ذهن ها بوده که چگونه مصریان باستان این بناهای سنگی خارق العاده را ساخته اند و دلیل شان از این کار چه بوده است؟ پاسخ به این سوال وقتی بغرنجتر می شود که در امریکای مرکزی، اندونزی، بین النهرین، هند و چین نیز نمونه هایی ار اهرام دیده می شود.

اهرام

مشهورترین این اهرام ، سه هرمی هستند که در جیزه، در نزدیکی قاهره امروزی قرار دارند. اما در مصر نیز 80 هرم و همچنین یکصد هرم دیگر هم در جنوب سودان وجود دارد.

به باور متخصصین و باستان شناسان، هرم مقبره ای است که فراعنه (پادشاهان مصری) آن را به منزله ی آرامگاهی ابدی برای جسم خود می ساختند. در آن زمان ، اعتقاد بر این بود که قرار دادن اجساد در درون اهرام، باعث می شود تا ارواح فاعنه به زندگی جاودانه برسند و تا ابد باقی بمانند، اما دلیل مصریان از انتخاب چنین شکلی برای اهرام چه بوده است؟

شاید الگوی آنها ، شکل قبرهای خاکی اولیه بوده، و یا شاید ایجاد زاویه ای مناسب برای تابش خورشید و یا مسیری برای عروج به بهشت.

چندین قرن بعد از مصریان ، مردم امریکای مرکزی نیز عمدتا معبدها را به صورت هرم ساختند که هنوز صدها عدد از آن ها در اعماق جنگل ها پنهان مانده است.

اهرام در مصر

دوره ای که معروف به مصر باستان است حدود 3000 سال به طول انجامید. ابتدا اهرام جیزه و ابوالهول در دوره پادشاهی قدیم (2686-1281ق.م) ساخته شدند. ساختن اهرام در دوران پادشاهی میانه (2055-1650ق.م) مجددا قوت گرفت.فراعنه پادشاهی جدید از جمله توتانخامون، (1550-1069ق.م) در میان قبرهای سنگی عجیبی دفن شده اند.

در واقع در دوران اولیه تمدن مصر، بشر تلاش به ساختن اهرام می کرد که نوعی کوه مصنوعی بود اما در پادشاهی جدید و اواخر دوران فراعنه به جای ساختن کوه، فراعنه را در معابدی که در دل کوه های طبیعی کنده می شد دفن می کردند.

شعاع های سنگی

یکی از فراعنه مصر به نام خفرع در حدود 2530 سال پیش از میلاد، هرم خفرع را در جیزه ساخت که تنها کمی از بزرگ ترین هرم، کوچک تر است. شکل این هرم ، شبیه شعاع های خورشید ساخته شده که از میان شکاف سنگ بین ابرها می تابند. نوک هرم از طلا بوده تا درخشش آن جلوه ای مانند نور خورشید داشته باشد.

به باور متخصصین و باستان شناسان، هرم مقبره ای است که فراعنه (پادشاهان مصری) آن را به منزله ی آرامگاهی ابدی برای جسم خود می ساختند. در آن زمان ، اعتقاد بر این بود که قرار دادن اجساد در درون اهرام، باعث می شود تا ارواح فاعنه به زندگی جاودانه برسند و تا ابد باقی بمانند

قله های کوه ها

بیشتر پرستشگاه های دنیا ، به شکل هرم های نوک تیز ساخته شده اند. در تمامی فرهنگ ها باور به این است که ارواح و فرشتگان در آسمان ها زندگی می کنند و ارواح زمینی از معابدها به سوی آن ها پر می کشند. بیشتر معابد ، کلیساها، کِنشت ها و مساجد، مناره هایی به شکل قله کوه دارند.

قربانی کردن انسان ها

آزتک های مکزیک باستان برای پرستش خدایانشان معابد هرمی شکل می ساختند. هر معبد با دو راه پله به دو آرامگاه وصل می شد. روحانیون آزتک برای احرام به نیروهای طبیعی ، انسان ها را در معابد قربانی می کردند. آنها معتقد بودند تنها در صورتی می توانند خورشید را زنده نگه دارند که خون انسان را به پای خدایان بریزند.

سرچشم  حیات

هر سال رودخانه نیل طغیان می کرد و برای مردمان مصر، خاک حاصلخیز و تازه به ارمغان می آورد. آنها معتقد بودند که جهان به صورت تل خاک از دل نیل پدیدار می شود. بنا به باور آن ها شکل این تل خاک منشا زندگی بود و شاید هرم نیز با توجه به شکل همین کپه های خاک ساخته می شد و موجب دوباره زنده شدن شاه می گشت.

در واقع در دوران اولیه تمدن مصر، بشر تلاش به ساختن اهرام می کرد که نوعی کوه مصنوعی بود اما در پادشاهی جدید و اواخر دوران فراعنه به جای ساختن کوه، فراعنه را در معابدی که در دل کوه های طبیعی کنده می شد دفن می کردند

دنیاهای دور از  هم

اهرام در مناطق مختلف مصر و امریکای مرکزی وجد دارند اما هیچ گونه شواهدی در دست نیست که نشان دهد ساکنان قدیم امریکا با مصریان کوچک ترین تماسی داشته و یا حتی از وجود اهرام آن ها اطلاع داشته اند. هر دو تمدن از نظر زمانی و هم از نظر مکانی فاصله زیادی از هم داشته اند.

تفاوت دو نوع هرم

اهرام آمریکای مرکزی دارای نوک مسطح و راه پله ای حداقل در یک طرف بودند. روحانیون مایا برای رسیدن به قربانگاه روی نوک هرم از پله ها بالا می رفتند. برخلاف بهترین اهرام مصر که از بلوک های سنگ آهک ساخته شده اند، اهرام آمریکای مرکزی متشکل از لایه های قلوه سنگ هستند.

سمیه رمضان ماهی

بخش هنری تبیان


منبع:

اسرار اهرام در جهان باستان/ استیو پارکر/مترجم: محمد صادق شریعتی

تاریخ هنر جانسن