سوخوی T-50، هواپیمای تاکتیکی پیشرفته
(قسمت دوم)
در ادامه ی قسمت اول باید گفت تهیه اولین طرحها و بحث و بررسیهای اولیه با نیروی هوایی بر سر چگونگی جنگنده نسل بعدی میان سوخو و نیروی هوایی دستکم دو سال به طول انجامید تا سرانجام در اواخر سال 2004 میلادی اولین طرحهای T-50 بر روی کاغذ مورد قبول نیروی هوایی روسیه واقع شد و سخنگوی نیروی هوایی روسیه اعلام کرد که پروژه PAK FA وارد مرحله بعدی خود و گسترش پژوهش بر سر ساخت اولین پیش نمونه جنگنده نسل پنجم گردیده است.
اگرچه رسما طرح کلی پروژه T-50 در دسامبر 2004 قطعی شده بود؛ اما مجموعه نیازها و مفاهیم برنامه همچنان در حال تغییر بود. در ژانویه 2006 ژنرال ولایدمیر میخاییلوف یکی از فرماندهان نیروی هوایی روسیه درخواست نمود بیشینه سرعت جنگنده که در طرح پیشنهادی 2.15 ماخ پیش بینی شد به 2 ماخ کاهش یابد.
در این حالت اگرچه جنگنده پیچیدگی کمتری می یافت؛ اما مشکل اینجا بود که این موضوع بر کارایی رزمی نیز تاثیر گذار بود. در فاصله کمتر از یک ماه از این اظهار نظر، مدیر عامل شرکت سوخو میخاییل پوگوسیان تایید کرد که این موضوع نیاز به انجام بررسیهای بیشتر به منظور بهسازی طرح اولیه دارد؛ چرا که می بایست برای تغییر بیشینه سرعت در زمینه ابعاد و وزن جنگنده تغییراتی صورت گیرد.
طرح پاک فا از زمان شکل گیری تا پیاده سازی در چندین نوبت دچار تغییر شد و عملا تا زمان رونمایی از طرح نهایی هیچ کس از ماهیت واقعی ظاهر پاکفا اطلاع نداشت. اگرچه هنوز اطلاعات بسیار محدودی در زمینه مراحل طراحی پاکفا منتشر شده؛ ولی امروزه به درستی می توان حدس زد که بسیاری از این طرحهاعملا قابلیت اجرایی نداشتند. زمانی که بحث طراحی اولیه پاک فا پس از اتمام برنامه های MFI و LFI مطرح گردید، اولین نگرش طراحی جنگنده براساس دو طرح پیشین بود که البته در نهایت گرایش بیشتری به سوی طراحی بر پایه طرح اثباتگر فناوری S-37 سوخو بدون بالهای پیشگرا که در ابتدا با بالهای صلیبی شکل و بعدها با بالهایی با پسگرایی نسبتا کم ارائه گردید، قرار داشت؛ اماتقریبا هیچ یک از طرح های ارائه شده نتوانست موفقیت لازم را کسب نماید، تا در نهایت بر اساس ترکیبی از مزایای هر یک و همچنین نگاهی به طرح جنگندههای سوخو 27 طرح نهایی تهیه گردید.
مراحل طراحی و تکمیل اولین پیش نمونه T-50 تقریبا در سکوت کامل خبری دنبال شد؛ گرچه در سال 2007 چندین عکس گرافیکی از نمای احتمالی پاک فا توسط NPOSaturn انتشار یافت که به ظاهر کنونی سوخوی T-50 بسیار شباهت داشت. هر چند تا آن تاریخ نیز هنوز اطلاعات دقیقی در زمینه برنامه در دسترس نبود.
بودجه
تا سال 2005 میلادی 40 درصد از کل هزینه های برنامه بر عهده شرکت سوخو و 40 درصد دیگر نیز توسط شرکتهای پیمانکار تولید کننده تجهیزات جانبی (مانند رادار) تامین می گردید. 20 درصد باقی مانده نیز مستقیما توسط وزارت دفاع پرداخت گردیده بود که البته به دنبال افزایش چند نوبته هزینه ها تا سال بعد بخش کوچکی از این بودجه توسط وزارت صنایع و معادن روسیه نیز تامین گردید.
در سال 2007 به دنبال اظهار تمایل هندوستان برای پیوستن به برنامه جنگنده نسل پنجم روسیه موافقت نامه ای میان طرفین به امضا رسید که براساس گزارش آسیا تایمز، میخاییل پوگوسیان اظهار نموده بود که قرار است بودجه برنامه به صورت 50 -50 میان روسیه و هند تقسیم گردد که بر این اساس مجموع سهم هر دوسرمایه گذار تا پایان پروژه به 8 تا 10 میلیون دلار بالغ می گردید و از این رو هندوستان خواستار مجموعا 250 فروند از جنگنده نهایی پاک فا شد که بیشتر آنها می بایست نمونه دو سرنشینه سفارشی مخصوص نیروی هوایی هند باشد.
در سال 2010 مشخص شد که صنایع هواپیمایی هند (HAL) سهمی 20 درصدی ازطراحی پاک فا را نیز از آن خود نموده که این سهم شامل سهیم بودن در طراحی کامپیوتر عملیات و تجهیزات ناوبری، نرم افزار های مورد نیاز و نمایشگرهای چند حالته کابین می گردید.
بر اساس برنامه بودجه ای که شرکتهای درگیر پروژه پاک فا به موافقت دولت رسانده اند قرار است پاک فا رسما تا 2015 پس از اتمام تمامی آزمایشها واردخدمت گردد. هرچند تا همین امروز هم این پروژه تاخیر های زیادی را تجربه نموده است. چرا که در ابتدا پیش بینی تکمیل اولین نمونه برای سال 2007 شده بود که نهایتا تاریخ رسمی پایان کار 2009 اعلام شد، آن هم در شرایطی که الکسی فدرووف مدیرعامل شرکت متحد هوانوردی در مورد آماده شدن پیش نمونه پاک فا تاپایان 2009 برای انجام اولین تستهای پروازی ابراز تردید نموده بود و سرانجام در اواخر 2009 وزیر دفاع جمهوری فدرال روسیه ،سرگی ایوانف، در یک مصاحبه مطبوعاتی اظهار امیدواری کرد که اولین پرواز جنگنده نسل پنجم این کشور در اوایل سال 2010 میلادی صورت پذیرد. به هر شکل ظاهرا سوخو و شرکتهای درگیر در پروژه با وسواس تمام توانسته اند تا حدودی خود را به برنامه از پیش تعیین شده برسانند. آن هم در شرایطی که بسیاری از پروژه های تولید جنگنده امروزه به کندی پیش می روند. گرچه پاک فا هنوز تا ورود به خدمت راهی دراز در پیش دارد.
ادامه دارد...
بخش دانش و زندگی تبیان
منبع: aerospace
