حدس می زنید این عکس کجاست؟
علوم مختلف با سرعتی سرسام آور در حال رشد و تکامل هستند به طوری که هر روز بعد از بلند شدن از خواب و مالیدن چشمانمان از طریق اینترنت، تلویزیون، رادیو، رسانه های نوشتاری و ... با اخباری رو به رو میشویم که بعد از شنیدنشان دهانمان از تعجب باز میماند و باید دوباره چشمانمان را بمالیم، اما این بار از شدت تعجب!
اخترشناسان و منجمان از آن دست افرادی هستند که باعث می شوند مغز ما از شدت تعجب سوت بکشد. تلسکوپهای غول پیکر و پیشرفته آنها در کنار فناوریهای پیچیده شبیه سازی دادههای دریافت شده از ماهوارههای فضایی باعث شده است این دانشمندان هر روز اخبار جدید و جذابی برای ما داشته باشند.
تلسکوپ فضایی هابل تا امروز نقش به سزایی در دستاوردهای فضایی داشته است و حتما تا به امروز نام آن را بارها شنیده اید اما حالا قرار است تلسکوپی به فضا ارسال شود که جانشین هابل شود: تلسکوپ فضایی جیمز وب. جیمز وب یک تلسکوپ فروسرخ است در حالی که هابل قدرت رۆیت نور مرئی و طولموجهایی از فرابنفش را دارد. قطر آیینه آن 6.5 متر است در حالی که قطر آیینه هابل تنها 2.4 متر است. هابل در فاصله 575 کیلومتری زمین واقعشده و در دمای 77 درجه کلوین کار میکند؛ در حالی که جیمز وب در دمایی سردتر و در فاصله دورتری از زمین کار خواهد کرد. پس با شروع کار این تلسکوپ فضایی باید منتظر اخبار به مراتب تعجب برانگیزتری باشیم!
در سلسله مطالب « حدس می زنید این عکس کجاست؟» قصد داریم شما را با تصاویری که اخترشناسان از جای جای کائنات تهیه میکنند آشنا سازیم. حالا به نظر شما دو تصویر بالا که قسمتی جدا شده از یک عکس کاملند متعلق به چه مکانی هستند؟
تصویر سمت چپ: آتشفشانی در آیو (یو)
یکی از مهمترین اکتشافات ماموریت وویجر یک کشف فعالیت آتشفشانی در آیو(قمر مشتری) است. این کشف از آن جهت دارای اهمیت است که اولین کشف آتشفشان در دنیایی به غیر از زمین ما بود. آیو در واقع آتشفشانی ترین سطح شناخته شده در سامانه خورشیدی ماست (منظومه شمسی).
تصویر سمت راست: سطح سیاره عطارد
کاوشگر مسنجر در مدت ماموریت خود، تعدادی از اسرار سیاره بادپا و آفتابسوخته عطارد را فاش کرده است، از ترکیب مواد شیمیایی و وضعیت فعال زیرپوسته تا وجود یخ آب در اعماق دهانهها؛ اما این همه ماجرا نیست. سطح سیاره عطارد خراشهای زیادی برداشته و گرمای آفتاب نیز صدمههای زیادی به آن وارد آورده، اما از سوی دیگر مدتهای طولانی است که درست در کنار ستاره ما جا خوش کرده است.
برخی از مهمترین ویژگیهای این سیاره، دشتهای بزرگ آتشفشانی هستند (مانند آنچه در عکس فوق دیده میشود)، که در آنها نقاط سفید رنگ نشان دهنده مناطق مرتفع هستند و نواحی کم ارتفاع به رنگ بنفش مشاهده میشوند.
قسمتهایی از دهانه برخوردی کالوریس که 1550 کیلومتر پهنا دارد، اکنون از دیواره خود بالا زده و حاکی از این است که سطوح بالایی از فعالیتهای ژئوفیزیکی در زیر سطح سیاره جریان دارد.
همچنین پوسته سیاره در قطبین نازکتر و در عرضهای جغرافیایی پایینتر ضخیمتر است. این دادهها همچنین بیانگر این هستند که لایهای از مواد پر چگال در زیر پوسته قرار دارند که احتمالا از آهن یا سولفید آهن جامد تشکیل شده است.
اما دست کم یکی از معماهای عطارد باقی مانده است. تلسکوپهای راداری زمینی یک ماده به شدت بازتابنده را در قطبین عطارد کشف کردند. گمان بر این بود که این ماده احتمالا آب یخ زده باشد. درست خواندید: یخ، بر روی سیارهای که در نزدیکترین مدار به دور خورشید میچرخد.
در چهل و سومین کنفرانس علوم قمری و سیارهای که در وودلند تگزاس برگزار شد، مقالهای ارائه شد که نشان از این داشت که مواد بازتابنده تنها در مناطقی با سایه دائم قرار دارند که در دهانههای آتشفشانی عمیق پیدا میشوند. این با نظریه یخ سازگار است، ولی باید با یک لایه باریک از عایق پوشانده شده باشد.
فرآوری: م.ح.اربابی فر
بخش دانش و زندگی تبیان
برگرفته از پایگاه AIRSPACEMAG.COM و پایگاه خبر آنلاین