حج مساکین را در روز جمعه فراموش نکنیم

منظور از نداء براى نماز جمعه، همان أذان ظهر روز جمعه است. هنگامی كه صدای اذان نماز جمعه بلند می‏شود، مومنان باید كسب و كار را رها كرده، به سوی نماز كه مهمترین یاد خدا است بشتابند.

یکی از فرائض دینی که اسلام آن را واجب نموده و به شتاب در انجام آن تاکید کرده، نماز جمعه است.

این مسئله به قدری اهمیت دارد که یک سوره در قرآن به نام جمعه آمده است .

در حدیثی از پیامبر(صلی الله علیه و آله) آمده: "ان اللَّه تعالى فرض علیكم الجمعة فمن تركها فى حیاتى او بعد موتى استخفافا بها او جحودا لها فلا جمع اللَّه شمله، و لا بارك له فى امره، الا و لا صلاة له، الا و لا زكاة له، الا و لا حج له، الا و لا صوم له، الا و لا بر له حتى یتوب"( خداوند نماز جمعه را بر شما واجب كرده هر كس آن را در حیات من یا بعد از وفات من از روى استخفاف یا انكار ترك كند خداوند او را پریشان مى‏كند و به كار او بركت نمى‏دهد، بدانید نماز او قبول نمى‏شود، بدانید زكات او قبول نمى‏شود، بدانید حج او قبول نمى‏شود، بدانید اعمال نیك او قبول نخواهد شد تا از این كار توبه كند.)

در سوره جمعه آمده: " یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا إِذَا نُودِی لِلصَّلَاةِ مِن یَوْمِ الْجُمُعَةِ فَاسْعَوْا إِلَى ذِكْرِ اللَّهِ وَذَرُوا الْبَیْعَ ذَلِكُمْ خَیْرٌ لَّكُمْ إِن كُنتُمْ تَعْلَمُونَ

"( اى كسانى كه ایمان آورده‏اید! هنگامى كه براى نماز روز جمعه اذان گفته مى‏شود به سوى ذكر خدا بشتابید، و خرید و فروش را رها كنید كه این براى شما بهتر است اگر مى‏دانستید.)(9 جمعه)

این آیات وجوب نماز جمعه و حرمت معامله را در هنگام حضور نماز تاكید نموده است.

منظور از نداء براى نماز جمعه، همان أذان ظهر روز جمعه است. هنگامی كه صدای اذان نماز جمعه بلند می‏شود، مومنان باید كسب و كار را رها كرده، به سوی نماز كه مهمترین یاد خدا است بشتابند.

در روایتی از امام باقر (علیه السلام) آمده كه فرمودند: " وقتى گفته مى‏شود" فاسعوا " معنایش این است كه بروید و چون گفته مى‏شود "اسعوا " معنایش این است كه براى فلان هدف عمل كنید.

سعی در نماز ، سعی برای قیامت

سعی در آیه سوره جمعه معنایش این است كه براى نماز جمعه شارب (سبیل) خود را كوتاه كنید، و موى زیر بغل را زائل سازید، ناخن بگیرید، غسل كنید، بهترین و نظیف‏ترین جامه را بپوشید، و خود را معطر سازید، اینها سعى براى نماز جمعه است. و سعى براى روز قیامت هم این است كه آدمى خود را براى آن روز مهیا كند، هم چنان كه فرموده: " وَ مَنْ أَرادَ الْآخِرَةَ وَ سَعى‏ لَها سَعْیَها وَ هُوَ مُۆْمِنٌ"

نماز جمعه هم وزن حج است. روایت شده "علیك بالجمعة فانها حج المساكین "(نماز جمعه بروید که آن حج مساکین است)

اولین جمعه‏اى كه رسول خدا (صلی الله علیه و آله) با اصحابش تشكیل دادند، هنگامى بود كه به مدینه هجرت كردند، وارد مدینه شدند، و آن روز، روز دوشنبه دوازدهم ربیع الاول هنگام ظهر بود، حضرت، چهار روز در" قبا" ماندند و مسجد قبا را بنیان نهادند، سپس روز جمعه به سوى مدینه حركت كرد و به هنگام نماز جمعه به محله "بنى سالم" رسیدند، و مراسم نماز جمعه را در آنجا برپا داشتند، و این اولین جمعه‏اى بود كه رسول خدا (صلی الله علیه و آله) در اسلام بجای آوردند، خطبه‏اى هم در این نماز جمعه خواندند كه اولین خطبه حضرت در مدینه بود.

در روایات آنچنان بر نماز جمعه تاکید گردیده تا اینکه در حدیثی از امام باقر(علیه‌السلام) مى‌خوانیم: اجتماع برای نماز جمعه با وجود امام(معصوم) واجب است، هر گاه مردى بدون عذر، سه جمعه را ترك گوید عمل واجبی را ترك گفته و كسى سه فریضه را بدون علت ترك نمى‌کند، مگر منافق .

نماز جمعه یکی از اجتماعات بزرگ مسلمانان و فریضه ای عبادی - سیاسی است. شایسته است خطیب جمعه در خطبه های نماز جمعه مسائل مهمى كه با دین و دنیاى مسلمین ارتباط دارد مطرح کند و آنچه مورد نیاز مسلمین در داخل و خارج كشورهاى اسلامى و در داخل و خارج آن مناطق مى‏باشد مورد بحث قرار دهد و مسائل سیاسى و اجتماعى و اقتصادى و دینى را با در نظر گرفتن اولویت ها مطرح نماید، به مردم آگاهى بخشد و آنها را از توطئه‏هاى دشمنان با خبر سازد، برنامه‏هاى كوتاه مدت و دراز مدت را براى حفظ جامعه اسلامى و خنثى كردن نقشه‏هاى مخالفان به آنها گوشزد كند.

خطیب جمعه باید بسیار هوشیار و بیدار و اهل فكر و مطالعه در مسائل اسلامى باشد، و از موقعیت این مراسم بزرگ حداكثر استفاده را براى پیشبرد اهداف اسلام و مسلمین بنماید.

امام رضا (علیه السلام) می فرمایند: " خطبه، براى این در روز جمعه تشریع شده است كه نماز جمعه یك برنامه عمومى است، خداوند مى‏خواهد به امیر مسلمین امكان دهد تا مردم را موعظه كند، به اطاعت از خداوند ترغیب نماید، از معصیت الهى بترساند .

آنها از آنچه مصلحت دین و دنیایشان است آگاه سازد و اخبار و حوادث مهمى كه از نقاط مختلف به او مى‏رسد و در سود و زیان و سرنوشت آنها مۆثر است به اطلاعشان برساند.”‌

در نماز جمعه دو خطبه قرار داده شده تا در یكى حمد و ثنا، تمجید و تقدیس الهى كنند، و در دیگرى نیازها و هشدارها و دعاها را قرار دهند، و اوامر و نواهى و دستوراتى كه با صلاح و فساد جامعه اسلامى در ارتباط است به آنها اعلام دارند."

رسول خدا (صلی الله علیه و آله) فرمودند: سه چیز است كه اگر امت می دانستند چه چیزی در آن برای آنان است بر سر آن با هم منازعه مى‌كردند؛ اذان ، شتاب به سوی نماز جمعه و قرار گرفتن در صف اول نماز.