مسیر توانگری در نظر اسکاول شین!

خانم اسکاول شین نویسنده آمریکایی متولد 1871 در نیوجرسی آمریکاست. تحصیلات خویش را در ساحل شرقی آمریکا (شهر فیلادلفیا) ادامه داد، جائی که او در دوره هنرهای زیبای آکادمی پنسیلوانیا حاضر شد و در همان جا، شوهر آینده خود، هنرمند اورت شین را ملاقات کرد.

بعد از ازدواج، آنها به به آپارتمان استودیو، در نزدیک میدان واشنگتن در نیویورک، نقل مکان کردند. اورت شین، در کنار آن سالن تئاتری در آنجا ساخت و سه نمایشنامه را نوشت که فلورنس، نقس برجسته‌ای در آنها ایفاء کرد. اورت شین، به عنوان یکی از اعضای مدرسه هنر اشکان (مکتب واقعگری آمریکا ) شناخته شد و فلورنس اسکاول شین، به عنوان تصویرکش کار کرد. اما بالاخره اختلاف اسکاول شین با اورت شین شیرازه زندگی آنها را از هم پاشاند و آنها در سال 1912 از یکدیگر جدا شدند.

خانم شین قبل از پرداختن به معنویت و باطن گرایی، در مقام هنرمند(نقاش)، مشاور، خطیب مشغول بود. وی سالها در نیویورک، دانش الهی را تدریس می‌کرد. افراد بی‌شماری در کلاسهایش شرکت می‌جستند و از این راه، پیام معنویت را به بخش گسترده‌ای از مردم می‌رساند. نویسنده مشهور لوئیز هی اذعان می‌کند که اسکاول شین اولین کسی بوده که بر وی تاثیر داشته است.

کتابهای اسکاول شین چهارکتاب زیر است که بعدا به صورت یکجا با نام چهار اثر منتشر گردید: :

1. بازی زندگی و راه این بازی( 1925)

2. گفتار تو، عصای معجزه‌گر تو است. (1928)

3. در مخفی كامیابی (1940)

4. نفوذ گفتار

در نیمه دوم قرن بیستم که غرب بخصوص آمریکا دچار دگرگونی روحی و معنوی شد جنبش اندیشه نوین با فعالیت افرادی چون "چارلز فیلمور" (1854–1948)، "اِِما کورتیس هاپکینز"(1849–1925)، "فلورانس اسکاول شین"، "کاترین پاندر" موثر افتاد و هر کدام در جای خود، سنگی از این بنا را نهادند و بانیان پایه‌گذاری کلیساهای اتحاد نام گرفتند. اسکاول شین از پایه گذاران کلیسای اتحاد (Unity Church/Unity) در امریکا بود. کلیسای اتحاد در 1889 در با تلاش های کانزاس سیتی از سوی چارلز فیلمور و میرتل فیلمور(1845–1931) بنیان گذاری شد، مأموریت خویش را تبلیغ مسیحیت کاربردی مثبت اعلام کردند. تأسیس کلیسای اتحاد در راستای همسویی با جنبش اندیشه نوین (New Thought) صورت گرفت. به عبارت روشن کلیسای اتحاد بخشی از جنبش گسترده اندیشه نوین بود که هم سو با نهادها و سازمان های دیگری زیر چتر اندیشه نوین قرارگرفت. بنا به اعتقاد بعضی از رهبران اندیشه نوین سال 2012 نه تنها پایان جهان نیست که تولدی تازه است و بشریت تجربه معنوی جدیدی را آغاز خواهد کرد.(ابداع زندگی، والش، ص12)

نگاهی به اندیشه ‏های اسکاول شین

اسکاول شین در محورهای متعددی سخن رانده و به تفسیر مفاهیم گوناگونی در آثارش اقدام کرده است.

تمام افکار اسکاول شین را می توان به یک محور برگرداند و همه را برآمده از این باور تحلیل کرد. بر اساس این باور، روح (ذهن) آدمی سه لایه دارد. لایه های روح (ذهن) آدمی در نگاه اسکاول شین به این شرح است:

لایه اول، شخصیت آدمی، ذهن استدلالی یا همان ذهن هشیار است که انسان با آن زندگانی روزمره خویش را می نگرد و مرگ و بیماری و فقر و تنگنا را مشاهده می‏کند. یکی از کارهای اصلی ذهن هشیار، تأثیرگذاری بر ذهن نیمه هشیار است.

لایه دوم شخصیت هر فرد، ذهن نیمه هشیار اوست. ذهن نیمه هشیار توان فهم و استدلال ندارد، هر فرمانی به آن داده شود، آن را دریافت کرده و همان را انجام میدهد. هر آن چه آدمی عمیقا احساس یا به روشنی مجسم کند بر ذهن نیمه هشیار نفوذ کرده و آن گاه است که مو به مو در صحنه زندگی ظاهر می گردد.

در لایه سوم، «ذهن برتر» قرار دارد. ذهن برتر که همان «هشیاری برتر» است، جایگاه «طرح الهی » انسان هاست. این طرح در درون هر فرد قرار دارد و قلمرو آرمان های الهی زندگی انسان و طرح خدایی زندگی انسان بر روی زمین است. به عبارت روشن تر، هر انسانی صاحب طرحی الهی است که الگوی کامل سعادت وی است. (چهار اثر، ص 4 و 285)

نکته قابل ذکر این که بسیاری از خوانندگان کتابهای اسکاول شین جایگاه چهار مطلب زیر را در اندیشه های وی به خوبی نفهمیده اند:

نکته اول این که از منظر وی "ذهن نیمه هشیار" همان چیزی است که در ادیان الهی به آن روح گویند. وی به صراحت این مطلب را به زبان آورده؛ ولی چون آن را در ضمن بحث های جذاب دیگری گنجانده، چندان به بسط و توضیح آن نپرداخته ؛ از این رو خواننده هم به این بخش از گفته وی توجهی نمی‏کند. (اسکاول شین، چهار اثر، ص24. 29)

مطلب دوم این که هر کس در زندگی دنیوی خویش، دارای تقدیری پیشینی است که از طرف خداوند برای او در نظر گرفته شده است. آدمی اگر بخواهد آرامش معنوی را به صورتی عمیق و پایدار تجربه کند باید به این الگوی پیشینی گردن نهد و بر طبق آن مشی نموده و چیزی غیر از آن را از خدا نخواهد. به گفته وی «مهم ترین هدف زندگی، به انجام رسانیدن طرح الهی است.» (چهار اثر، ص269) به اعتقاد اسکاول شین، تصویر کامل این الگو، البته در «ذهن برتر» قرار دارد؛ گاه گاهی عکسی از آن در «ذهن هشیار» افکنده می شود، ولی ذهن هشیار به این علت که استدلالی است و چندان با شهود و تقدیر الهی میانه ای ندارد، این تقدیر را نادیده گرفته و آن را از «پوشه در دست اقدام» بیرون انداخته و در گوشه ای بایگانی میکند. از این روست که این «نقشه کامل» کمتر مورد تعقیب و پی گیری قرار گرفته و عملی می گردد؛ در نتیجه ناآرامی و عدم تعادل بر آدمی غالب شده و شادکامی و کامیابی از زندگی رخت بر می بندد.

«(طرح نقشه الهی) تقدیر راستین آدمی است که از جانب خرد لایتناهی درون خود او بر او جلوه کرده است. اما بسیاری از مردم، بی خبر از غایات یا تقدیر راستین خود، برای چیزها و اوضاعی می کوشند که از آنِ آنها نیست و اگر به دست آیند جز شکست و ناخشنودی حاصلی به بار نخواهند آود.» (اسکاول شین، چهار اثر، ص6)

مطلب سوم این که به زعم اسکاول شین، روشِ کشف وظیفه و طریقِ تحققِ نقشه الهی، «پیروی از ندای دل» است. «فرمان قلب» تنها نقطه اتکای آدمی است که اشتباه در آن راه ندارد. پیروی از ندای دل، سه پیامد مهم (روانی، معنوی و مادی) را بدنبال دارد:

اول این که می تواند آرامش را به زندگی انسان ها برگرداند (فایده روانی).

دوم؛ قوه شهود و الهام انسان را بارور و شکوفا می‏سازد (فایده معنوی).

سوم این که قادر است انسان را به رفاه و مکنت و ثروت رهنمون گردد (فایده مادی).

در یکی از خاطرات اسکاول شین این طور آمده است:

« یک روز داغ تابستان زنی نزدم آمد که شفاعتی کنم تا توانگر شود. گفت که در تمام دنیا هشت دلار بیشتر ندارد. گفتم: «خیلی هم عالی است. من به هشت دلار برکت خواهم داد تا چندین برابر شود؛ همان طور که مسیح، نانها و ماهی ها را برکت داد و هزاران برابر کرد.»

زن پرسید: حالا چه باید بکنم؟

گفتم: «از شهودت پیروی کن! به دلت افتاده که چکار کنی یا کجا بروی؟ شهود یعنی الهام یا دریافت هدایت مستقیم از باطن. شهود راهنمای لغزش ناپذیر انسان است.»

زن پاسخ داد: «انگار به دلم افتاده که به خانه بروم. آن قدر پول همراهم هست که بتوانم کرایه ماشینم را بدهم.»

خانه اش در شهری بود و سر وضعی فقیرانه داشت. ذهن استدلالی یا عقل به او می گفت:« در همین نیویورک بمان و کاری برای خودت دست و پا کن و پولی گیر بیار.» گفتم: «پس فوری به در خانه برو! هرگز از آن چه به دلت می افتد سرپیچی نکن!» و در حضور خودش اینگونه دعا کردم: «جان لایتناهی! راه فراوانی و دولتمندی را بر این زن بگشا! زیرا این زن مغناطیسی است مقاومت ناپذیر در برابر همه چیزهایی که حق الهی اوست.» به او گفتم پیاپی این جمله را تکرار کند. او بی درنگ به خانه رفت. یک روز که رفته بود به خانمی سر بزند، به یکی از دوستان قدیمی خانوادگی اش برخورد و از طریق این دوست به طرزی معجزه آسا هزاران دلار به دست آورد.» (چهار اثر، ص 8)

اگرچه اسکاول شین به آن طریق معجره آسا را نام نبرده و نگفته که در کدام طریق معجزه آسا هزاران دلار ناگهان از یک دوست قدیمی به انسان میرسد! اما ادعای وی این است که مسیر توانگری و ثروت از همین طریق میگذرد.

اسکاول شین آسیب هایی مخصوص به خود دارد که در بعضی از مکاتب دیگر وجود ندارد. پاره ای از این آسیب ها رفتاری و پاره ای دیگر عقیدتی و اندیشه ای است.

در فرصت های دیگر با نگرشی انتقادی نگاهی دوباره به افکار اسکاول شین خواهیم داشت و نارسایی افکار وی را برخواهیم شمرد.

بخش اخلاق و عرفان اسلامی تبیان

منبع: خبرگزاری رسا ، حجت الاسلام حمزه شریفی دوست ،‌کارشناس ارشد معنویت‌های کاذب