تبیان، دستیار زندگی
اگر پدر و مادر از صله رحم یا خدمت فرزند استقبال نمى‏كنند یا رویشان را بر مى‏گردانند، باید علت ناراحتى پدر و مادر را بیابند و برطرف بكنند و در هر صورت فرزندان حق قطع رحم، ترك احسان یا توهین به پدر و مادر را ندارند، حتى اگر خود پدر و مادر خواهان ترك رابطه ب
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

اگر والدین از فرزند روبرگردانند، تکلیف فرزند چیست؟

والدین سالمند


حتى اگر پدر و مادر مشرك باشند و تلاش بكنند انسان را از جاده توحید خارج بكنند، انسان حق بد رفتارى و قطع رحم ندارد و لازم است با آن‏ها با محبت و نیكى رفتار بكند.


در آیات و روایات بارها تاكید شده است كه به پدر و مادر احترام بگذارید، و از آنها اطاعت و به آنها نیكى كنید. از جمله خداوند در سوره لقمان فرمود: «به انسان وصیت مى‏كنیم كه در مورد پدر و مادرش به نیكى رفتار بكند، مخصوصاً در مورد مادرش كه چند ماهى او را حمل مى‏كند و شكر نسبت به مادر و خداوند را فراموش نكنید.» (لقمان/ 14) در ادامه تنها مورد استثناء را بیان مى‏كند: «وَإِن جَاهَدَاكَ عَلَى أَن تُشْرِكَ بِى مَا لَیْسَ لَكَ بِهِ عِلْمٌ فَلَا تُطِعْهُمَا وَصَاحِبْهُمَا فِى الدُّنْیَا مَعْرُوفاً»(لقمان/ 15) مضمون آیه این است كه اگر پدر و مادر شما مشرك بودند و خواستند شما را مشرك بكنند، از آن‏ها اطاعت نكن. ولى در همین مورد هم مى‏فرماید «در دنیا با آن‏ها مصاحبت پسندیده داشته باشید.»

بنابراین حتى اگر پدر و مادر مشرك باشند و تلاش بكنند انسان را از جاده توحید خارج بكنند، انسان حق بد رفتارى و قطع رحم ندارد و لازم است با آن‏ها با محبت و نیكى رفتار بكند.

در کتاب ارزشمند كافى، ج 5، ص 132، ح 1، از امام صادق (علیه السلام) نقل شده است: «خداوند در مورد سه چیز اجازه ترك نداده است؛ اداى امانت، وفاى به عهد و نیكى به والدین».

اگر پدر و مادر از صله رحم یا خدمت فرزند استقبال نمى‏كنند یا رویشان را بر مى‏گردانند، باید علت ناراحتى پدر و مادر را بیابند و برطرف بكنند و در هر صورت فرزندان حق قطع رحم، ترك احسان یا توهین به پدر و مادر را ندارند، حتى اگر خود پدر و مادر خواهان ترك رابطه باشند.

آرى! ممكن است پدر و مادر عصبانى باشند ناراحت بشوند یا مشكلى اخلاقى، عقیدتى، جسمى، روانى داشته باشند، اما هیچ كدام دلیل نمى‏شود كه فرزند وظیفه خودش را انجام ندهد.

دو نکته:

1. بعضى از مفسران (تفسیر المنار، ج 8، ص 185، تفسیر نمونه، ج 6، ص 34)  مى‏گویند: این كه خداوند فرمود «بالوالدین» و نفرموده «الى والدین» براى این است كه فرزندان خودشان بروند و به‏ آن‏ها احسان بكنند، نه این كه كسى را بفرستند تا كارهایشان را انجام بدهد.

2. طبیعت پدر و مادر این است كه از رفت و آمد فرزند خشنود شوند. حال اگر از دیدن فرزند آزرده شدند، حتماً مشكلى یا سوء تفاهمى عامل آن شده است و فرزند با حل مشكل یا رفع سوء تفاهم باید آنان را مسیر طبیعى برگرداند.

در هر صورت اگر پدر و مادر از دیدار فرزند ناراحت شدند، مصداق نیكى این خواهد بود كه مشكل را برطرف سازد و ارتباط را به روند طبیعى باز گرداند.

بعد از مقدمه چند پرسش و پاسخ را درهمین رابطه مطرح می کنیم:

سۆال 1: در چه صورت تأمین معاش پدر و مادر بر فرزند واجب است؟ و اطاعت از آنان تا چه حد لازم است؟

جواب: اگر پدر و مادر نتوانند معاش خود را تأمین كند بر فرزند واجب است نفقه آنها را بدهد و لازم است اولاد كاری كه موجب اذیت والدین باشد انجام ندهند و بهتر است به صلاح اندیشی های آنها احترام بگذارند. (استفتائات حضرت امام(ره)، ج3، ص203)

سۆال 2: مرز اطاعت از والدین كجا می باشد؟

جواب: اطاعت از پدر و مادر در مباحات است و اما در انجام محرمات و ترك واجبات نباید دستور والدین را اطاعت نمود.

سۆال 3: اگر پدری منزلی را ولایتاً برای فرزند صغیر خود به طور رسمی خریده باشد تا چه سنی حق ولایت در آن را دارد و اصولاً می خواهم بدانم ولایت پدر تا چه موقع در اموال فرزند ثابت است؟

جواب: ولایت پدر در اموال فرزند تا زمان بلوغ و رشد او ثابت است. (استفتائات حضرت امام(ره)، ج3، ص598)

سۆال 4: لطفاً وظیفه شرعی یك زن شوهر دار در برابر پدر و مادرش را بیان فرمائید؟

جواب: وظیفه خاصی ندارد، و برای خارج شدن از منزل باید شوهر راضی باشد. (استفتائات حضرت امام(ره)، ج3، ص598)

سۆال 5: اینجانب مدت هشت سال است كه با دختر یك فرد بهائی ازدواج نموده ام ـ كه البته نخست اسلام آورد ـ و حالا سه فرزند از ایشان دارم، حالا آیا همسر بنده می تواند با پدر و مادرش رفت و آمد داشته باشد؟

جواب: رفتن به منزل پدر و مادر مانعی ندارد، ولی اگر خوف این باشد كه دو مرتبه بهائی شود رفت و آمد نكند. (استفتائات حضرت امام(ره)، ج3، ص599)

فرآوری: آمنه اسفندیاری  

بخش احکام اسلامی تبیان


منابع:

سایت اندیشه قم

کتاب پرسش و پاسخهای قرآنی ج4ـ دکتر محمد علی رضایی اصفهانی

مشاوره
مشاوره
در رابطه با این محتوا تجربیات خود را در پرسان به اشتراک بگذارید.