تبیان، دستیار زندگی
جلبک ها گروهی از تالوفیت‌ها (ریسه داران) دارای کلروفیل هستند. جلبکها اکثرا آبزی بوده و بطور شناور و یا چسبیده به کف یا تکیه‌گاه در آب قرار می‌گیرند. جلبکهای کوچک میکروسکوپی و شناور در آب را فیتوپلانکتون می‌نامند....
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

شاخه‌های جلبک ها

جلبک ها گروهی از تالوفیت‌ها (ریسه داران) دارای کلروفیل هستند. جلبک ها اکثرا آبزی بوده و بطور شناور و یا چسبیده به کف یا تکیه‌گاه در آب قرار می‌گیرند. جلبک های کوچک میکروسکوپی و شناور در آب را فیتوپلانکتون می‌نامند. دانش شناسایی جلبک ها را جلبک شناسی (Phycology) می‌گویند.

شاخه‌های جلبک ها

جلبک ها گروه بزرگی از گیاهان هستند که از لحاظ شکل و اندازه، تنوع وسیعی دارند. برای اولین بار، لینه گیاه شناس، در سال 1754 ، این گیاهان را با نام آلجی معرفی کرد. رومی ها از واژه fucus، چینی ها از واژه tsao و مردم هاوایی از واژه limo برای معرفی این گیاهان استفاده می‌کردند. در تقسیمات جهانی گیاهی، جلبکها 1800 جنس و 21000 گونه دارند. بیشتر جلبک ها، آبزی هستند. در جلبک ها هر سلول دارای 1 تا 2 عدد کلروپلاست و بندرت دارای کروماتوفور هستند.

اساس طبقه بندی

رنگیزه‌ها: مقادیر مواد رنگی ، نوع مواد و ترکیب شیمیایی و انوع بازترکیبی آن ها.

شکل خارجی: اندازه ، شکل ، زواید و دیگر ساختمان ها.

شکل کروماتوفور یا کلروپلاست: آیا فنجانی ، ستاره‌ای ، عدسی و ... هستند؟

مواد ذخیره‌ای: نشاسته ، چربی و ... و ترکیب شیمیایی آن ها.

تاژک ها: ساختمان ، نوع، تعداد و موقعیت آناتومی و اتصال آن به سلول.

دیواره سلولی: ساختمان ظریف دیواره و ساختار شیمیایی آن.

هسته و کروموزوم ها: حضور یا عدم حضور یک هسته و شکل کروموزوم.

داده‌های اکولوژیک: توجه به زیستگاه ها ، آیا ساکن آب شیرین هستند یا آب شور؟

شاخه‌های جلبک ها

شاخه‌های جلبک ها

سیانوفیت ها یا جلبک های سبز – آبی

این گروه از جلبک ها، ساختاری ساده داشته و به صورت تک سلولی، کلنی و یا رشته‌ای بوده، غالبا در پوششی از ماده ژلاتینی قرار دارند. هسته در این جلبک ها مشخص نبوده و به صورت گرانول هایی در داخل سیتوپلاسم پراکنده است. رنگیزه‌های این جلبکه ا ، شامل کلروفیل، کاروتن، فیکواریترین و فیکوسیانین هستند.

مواد ذخیره‌ای در این جلبک ها گلیکوژن یا نشاسته خاصی به نام فلوریدین است. نوستوک و اسیلاتوریا از گونه‌های معروف این گروه هستند.

شاخه‌های جلبک ها

اوگلنوفیت ها یا جلبک های تاژک‌دار

این دسته از جلبک های تک سلولی، دارای تاژک غشایی ظریف بدون دیواره سلولزی هستند. در عده‌ای از جلبک های تاژک دار، لکه‌ای به رنگ قرمز، به نام لکه چشمی در محلی نزدیک به تاژک قرار دارد.

این لکه نسبت به نور حساس است. پیگمان های رنگی به صورت کلروفیل و کاروتن بوده و اندوخته غذایی آن ها، گلوسیدی به نام پارامیلوم می‌باشد. جلبک اوگلنا بهترین نمونه از جلبک های تاژک‌دار است.

شاخه‌های جلبک ها

کلروفیت یا جلبک های سبز

این جلبک ها دارای کلروپلاست و هسته مشخص هستند. در ساختار جدار آن ها سلولز و پکتوز دیده می‌شود. بعضی از جلبک های تک سلولی و عده زیادی رشته مانند هستند. جلبک های سبز علاوه بر کلروفیل، دارای کاروتن و گزانتوفیل هستند. مواد اندوخته‌ای در این جلبک ها، نشاسته‌ای است و با معرف ید، آبی رنگ می‌شود. جلبک اسپیروژیر و شارا از این گروه هستند.

شاخه‌های جلبک ها

فائوفیتا یا جلبک های قهوه‌ای

تقریبا همه جلبک های قهوه‌ای دریازی هستند. ساختمان رشته‌ای دارند و عموما نسبت به بیشتر جلبک های دیگر، سازمان پیچیده‌تری دارند. در واقع امروزه جلبک قهوه‌ای تک سلولی وجود ندارد. معروف‌ترین این جلبک ها، فوکوس است که در امتداد بسیاری از سواحل دریاها، یافت می‌شود. در این جلبک ها ، رنگیزه‌های کلروفیل و فوکوگزانتین قهوه‌ای وجود دارد. لامینارین و مانیتول از مواد ذخیره‌ای این جلبک ها، محسوب می‌شود.

رودوفیتا یا جلبک های قرمز

جلبک های قرمز تقریبا همگی پرسلولی و دریازی هستند. این جلبک ها، علف های دریایی موجود در آب های استوایی را تشکیل می‌دهند. رنگیزه فیکواریتدین نقش کمکی مهمی را در فتوسنتز این جلبک ها، ایفا می‌کند. جلبک های قرمز مشبک‌تر و ظریف‌تر از جلبک های قهوه‌ای سخت و ستبر هستند. از این جلبک ها، جنس گلیدیوم منبع ژله آگار است و از آن به عنوان محیط کشت میکروب ها، استفاده می‌شود.


مرکز یادگیری سایت تبیان

تجمیع : فاطمه گودرزی