روز جهانی محیط زیست

خداوند تبارك و تعالی ، برای استقرار و ادامه حیات بشر و همه جانوران و گیاهان ، زمین (محیط زیست ) را در نظر گرفته است كه مجموعه ای متشكل از هوا، آب و ذرات معلق مانند : دوده ، غبار و خاك است یا به زبان علمی ، محیط زیست متشكل از نظامهای اتمسفر "Atmospher" كه از هوا و ذرات معلق تشكیل شده ، پدوسفرpethosper"" (زمین ) ، بیوسفر "biospher" (قشر زیست محیطی ) و هیدرو سفر "hidrospher"" ( آب ) می باشد . مجموعه این نظامها به اضافه نیروی خورشیدی فضای محیط زیست محیطی را آماده می كنند .

از آغازی كه انسان پا به عرصه طبیعت گذاشته، با شرایط محیط زیست خود تطابق داشته، و پیدایش و ادامه حیات همه تمدنها در صحنه محیطی بوده است .

تخریب محیط زیست و اثرات آن

پژوهشگران جهانی بر اساس تحقیقات ،مدعی تخریب و تهدید محیط زیست به دست انسان هستند و ادامه چنین وضعی را موجب پدیدار شدن مصیبت مرگباری برای زمین و موجودات آن می دانند .

عامل مهم تخریب محیط زیست ، انسانها هستند و در حال حاضر اثر نیروی انسانی بر روی عوامل محیط زیست ، جهانی شده است . رشد سریع جمعیت و مصرف انرژی فسیلی ، روند طبیعی را دگرگون كرده و موجب تغییرات شگرفی شده و تركیب مادی عناصر را تغییر داده است .

افزایش دما نیز تغییرات و نوسانهای شدیدی ایجاد كرده ، كه پوشش گیاهی را بشدت دچار دگرگونی خواهد كرد .

استفاده از صنایع تسلیحاتی ، گسترش هزاران نوع سموم و ورود آنها به اكوسیستم ، افزایش و توسعه گازهای خطرناك در جو نظیر گاز كربنیك و اكسید ازت و بارش بارانهای اسیدی – كه ناشی از سوخت نفت چاهها و جنگلهاست همگی عوامل تخریب زیست محیطی می باشند.

توسعه اقتصادی یا تخریب محیط زیست

در مجمع عمومی سازمان ملل در 22 دسامبر 1989 ، قطعنامه ای تصویب شد كه در اجلاسی هم محیط زیست و هم توسعه مورد بررسی قرارگیرد .  هدف ، مجمع ، توسعه ای مبنی بر حفظ محیط زیست در سطح جهانی و ملی بود ، اما متأسفانه الگوهای فعلی توسعه ، عكس هدف مجمع عمومی سازمان ملل می باشد . به این معنا كه الگوهای فعلی حاكم بر توسعه در عمل ، عامل تخریب سازمان محیط زیست در جهان هستند .

كشورهای در حال توسعه ، كشورهای صنعتی را متهم اصلی  بر هم زدن توازن زیست محیطی می دانند و كشورهای صنعتی ، كشورهای رو به توسعه را متهم می كنند كه افزایش جمعیت موجب شده كه ییش از ظرفیت زمین از منابع آن بهره برداری و آثار زیانباری برای زمین ،آب و هوا یا محیط زیست فراهم كنند . واقعیت این است كه كشورهای صنعتی با هزاران پالایشگاه و صنایع متنوع و گسترده ، سهم بزرگی در تولید گاز دی اكسید كربن و گازهای متصاعد شده مضر در جو دارند . ضمنا تولید دسته ای از مواد شیمیایی و مصرف فراوان آن كه در نازك شدن لایه اوزن مؤثر می باشد در كشورهای صنعتی انجام می گیرد .

به منظور حفاظت محیط زیست با شركت 1400 نماینده از 113 كشور تحت این عنوان كه تنها یك زمین وجود دارد با سرپرستی سازمان ملل در شهر استكهلم پایتخت سوئد تشكیل شد . كه مقارن با تاسیس " یونپ " ( سازمانی كه برنامه ریز محیط زیست درسازمان ملل متحد است . ) بود و سپس سالروز تأسیس سازمان " یونپ " به عنوان روز جهانی محیط زیست نامگذاری شد.

راه حل نهایی بحران محیط زیست

هر تحول و دگرگونی در اندیشه و تفكر نیازمند زمان است . در مسائل محیط زیست نیز بشر نیاز به زمان دارد .

دانشمندانی در دهه 1960 ، نابودی نهایی منابع و خسارات فراوانی را كه بر طبیعت وارد می شود پیش بینی كرده بودند .

در آغاز دهه ی1970 در كنفرانسهای متعدد سازمان ملل ، بسیاری از متفكران ، جهان را از توسعه بی رویه كشورهای صنعتی و انفجار جمعیت در كشورهای جنوب برحذر می داشتند ، اما اولین شوكها زمانی  وارد آمد كه فاجعه های متعددی برای محیط زیست در دهه اخیر ، انفجاری در خود آگاهی و دگر گونی بشریت وارد آورد . اینكه بشریت به دست خود خطری آفریده و این خطر آینده ی او را به بازی گرفته است و تهدید می كند ، زمانی كشف شد كه گسترش حفره ای در اوزن و دیگر اثرات فیزیكی برای كسی جای تردید باقی نگذاشت .

در كشورهای صنعتی باید شیوه های تولید و مصرف تغییر یابد ، اما نه تنها شیوه های حاكم در تولید و مصرف امروز نگران كننده هستند ، بلكه نگران كننده تر اصلی از آنها مصرف بی مرز انرژی در جهان است.

بدون شك كشورهای صنعتی مقصر اصلی تخریب و آلودگی محیط زیست می باشند . كشورهای صنعتی بایستی از تخریب جنگلهای مناطق استوایی و پیشرفت كویرها جلوگیری كنند و این امر زمانی ممكن است كه به كشورهای رو به توسعه چه در زمینه روابط آنها با محیط زیست و چه در زمینه های مشكلات اجتماعی و اقتصادی یاری برسانند . و سیاست محیط زیست باید به گونه ای در جهان اعمال شود كه فراتر از مرزهای مصنوعی و سیاسی و جغرافیایی و طبیعی كشورها باشد .

اعمال یك سیاست جهانی محیط زیست هم باید مسئولیت پذیریكل جهان را دربربگیرد و هم همه كشورها و آحاد مردم احساس تكلیف و وظیفه كنند.

به منظور اعمال سیاست جهانی برای محیط زیست باید ضوابط و مقررات و قواعد اجرایی و حقوقی وجود داشته باشد . همكاری و هماهنگی های دو جانبه و چند جانبه بین كشورها مقدمه ای است برای برپایی و برقراری ضوابط پایدار جهت حفظ محیط زیست، كه بر اساس حفظ منافع ملی و منطقه ای باشد .

به دلایل فوق ، بشریت امروز نیازمند گسترش روابط شمال و جنوب است و شرایط حاكم كنونی بین شمال و جنوب باید از پایه و اساس دگرگون شود.

اسلام و محیط زیست

در دین مبین اسلام توجه زیادی به محیط زیست و حفاظت از آن و تاكید زیادی بر آباد كردن زمینهای بایر ، درختكاری ، پاكیزه نگاه داشتن نهرها و آلوده نكردن آنها شده است .

در احادیثی كه از حضرت رسول اكرم (ص) نقل شده است ، آن حضرت سفارش به آباد كردن زمینهای بایر و درختكاری نموده اند .

زمین ، زمین خداست وبندگان ، بندگان خدا هستند هر كه زمین مرده ای را آباد كند متعلق به او می باشد .

در حدیث دیگری پیامبر اكرم (ص) توصیه به درختكاری نموده اند و درخت را باقیات صالحات برای انسان دانسته اند كه هركس از ثمره آن درخت استفاده كند برای كسی كه درخت را كاشته است صدقه ای محسوب می شود . در رابطه با اهمیت درختكاری و گسترش فضای سبز ، رسول اكرم (ص) تا بدانجا سفارش نمودند كه اگر رستاخیز بپا شود و در دست ما نهالی باشد باید اگر می توانیم آن را بكاریم . این فرمایش نشان دهنده این مطلب است كه چقدر ما باید به محیط زیست توجه داشته باشیم.