اهمیت و کاربرد جلبک ها در زندگی بشر

شناسایی دریاها موجب شده است که فرآورده های بسیاری برای انسان حاصل شود، یکی از این فرآورده ها جلبک ها هستند که به زندگی روزانه بشر فواید بسیاری می رسانند. بررسی تکنولوژی و جنبه‌های اقتصادی تولید جلبک‌ها نشان می‌دهد که از آن‌ها در جنبه‌های مختلف تولید مواد می‌توان استفاده کرد .

اهمیت جلبک ها به عنوان تولید کننده در اکوسیستم های آبی

جلبک ها موجودات فتواتوتروف هستند و تولید کنندگان اصلی مواد آلی در محیط های آبی می باشند. در اکوسیستم های آبی جلبک ها و فیتو پلانکتون ها بخش مهمی از زنجیره غذایی موجودات آبزی و ماهی ها را تشکیل می دهند.

اهمیت جلبک ها به عنوان غذای انسان

جلبک ها به علت سرشار بودن از مواد معدنی،‌ویتامین ها،‌ هیدرات های کربن، و پروتئین ها که در درون  سلول ها و یا در دیواره سلول ها وجود دارند،‌مورد استفاده غذایی انسانها قرار می گیرند.

کاربرد جلبک در تهیه آگار(ماده  زمینه برای کشت جاندار ذره بینی)

آگار، پلی ساکاریدی ژله مانندی است که از برخی جلبک های قرمز بدست می آید و در تمام آزمایشگاه های میکروب به عنوان ماده زمینه به کار می رود. از دیگر استفاده های این ترکیب می توان به استفاده از آن در :

کاربرد جلبک ها در تهیه کاراگینان(Carageenin)

کاراژنین یک کمپلکس هیدرات کربن و اسید سولفوریک است که در دیواره سلولی جلبک قرمز یافت می شود،

این ماده در تهیه خمیر دندان،‌مواد آرایشی، ‌رنگ ها،‌ در پروسه نهایی منسوجات چرم نما،‌ منسوجات، ‌درصنایع تخمیر و دارویی کاربرد دارد...

اهمیت جلبک ها به عنوان غذای جانوران (با تاکید برآبزیان)

جلبک ها به عنوان یک منبع غذایی برای ماهیان، دوزیستان، پستانداران و دیگر جانوران از اهمیت ویژه ای برخوردارند. وابستگی انسان به ماهی و سایر جانوران آبزی برای تکمیل خوراک خود واقعیتی است که بر کسی پوشیده نیست. بنابراین جلبک ها به طور غیر مستقیم ارزش بسیار ارزنده ای برای انسان ها دارند.

اهمیت جلبک به عنوان کود بیولوژیک

جلبک های دریایی به علت داشتن فسفر، ‌پتاسیم،‌ و برخی از عناصر کم مقدار در بسیاری از مناطق ساحلی به عنوان کود بیولوژیکی مورد استفاده قرار می گیرند. آن ها را می توان با دیگر مواد آلی مخلوط نمود یا آن ها را به تنهایی و پس از پوسیده شدن و کمپوست مورد استفاده قرار داد.

کاربرد جلبک ها در تهیه داروها

جلبک ها به دلیل دارا بودن ترکیبات ویژه پلی ساکاریدی و نیز ترکیبات دارویی خاص، دارای کاربرد های وسیعی هستند.

خواص دارویی که برای جلبک ها عنوان کرده اند بسیار می باشد از جمله به عنوان مسهل در یبوست های دستگاه گوارش، به عنوان التیام دهنده زخم های دستگاه گوارش و به عنوان داروهای ضد انگلی دستگاه گوارش و هم چنین در کاهش فشار خون، کاهش چربی خون، کاهش وزن زیاد و نیز جلوگیری از بیماری های تصلب شرایین از جلبک ها استفاده می شود.

از کاربرد های جدید و مدرن این گیاهان در بیماری توموری است که ترکیبات ضد سرطانی از این گیاهان استخراج شده و برای مقابله با بیماری های توموری از آن ها استفاده می شود. حتی در برخی از منابع به قدرت مقابله این گیاهان در مقابل ویروس HIV نیز اشاره شده است. هم چنین مقابله با ویروس تبخال نیز با کاربرد جلبک ها امکان پذیر می باشد.

کاربرد جلبک ها در تصفیه فاضلاب

رشد نوعی جلبک ها به عنوان گیاه تصفیه کننده در کانال های فاضلاب ها نیزحایز اهمیت است. این جلبک ها برای انجام فعالیت های متابولیسم (سوخت وساز بدن برای ادامه حیات)خود نیترات ها و فسفات ها را مصرف کرده و با انجام پروسه فتوسنتز به باکتری های هوازی کمک می کند تا در تجزیه مواد خام فاضلاب ها فعال باشند.

مرکز یادگیری سایت تبیان

تهیه: فاطمه گودرزی