درمان سرماخوردگی با طب سنتی

اصل درمان در نزله‌های گرم و سرد، به قوام آوردن خلط و ترشحات و آماده کردن آن‌ها برای دفع است.

به ابتلا به عفونت‌های ویروسی مجاری تنفسی فوقانی سرماخوردگی گفته می‌شود که از شایع‌ترین بیماری‌هایی است که دست‌کم دو تا سه بار در سال افراد مختلف را درگیر می‌کند و باعث می‌شود که عملکرد روزانه‌شان مختل شود؛ بنابراین درمان صحیح و اصولی و همچنین پیشگیری می‌تواند تا حد زیادی به افراد مبتلا و به خصوص افرادی که استعداد بیشتری برای ابتلا به این‌گونه عفونت‌ها دارند (افراد خردسال و افرادی که مبتلا به بیماری‌های مزمن هستند) کمک کند. در ادامه به اختصار به درمان‌های مۆثر و ساده این‌گونه عفونت‌ها می‌پردازیم.

در مکتب طب ایرانی، محور اصلی علائم و پیگیری روند درمان، بر اساس نوع ترشحات مجاری تنفسی فوقانی تنظیم می‌شود.

بر اساس تعریف، منشأ اصلی این ترشحات مغز است و آنچه از مسیر بینی و چشم خارج می‌شود زکام نامیده می‌شود و ترشحاتی که به حلق و مجاری تنفسی تحتانی ریخته می‌شود نزله نام دارد؛ بر این اساس ترشحات نزله‌ای را در دو گروه کلی طبقه‌بندی می‌کنند: نزله گرم و نزله سرد

علامت‌های ذکرشده در نزله گرم، بیشتر با علائم سرماخوردگی متناسب است و شامل ترشحات آبکی و رقیق بینی و حلق، سوزش و خارش گلو و حلق، سرخی چشم‌ها، التهاب حلق و گرفتگی بینی و صداست؛ این علائم تماماً با مراحل اولیه سرماخوردگی (زکام) مطابقت دارد.

درمان

اصل درمان در نزله‌های گرم و سرد، به قوام آوردن خلط و ترشحات و آماده کردن آن‌ها برای دفع است؛ بدین ترتیب که با تدابیر و داروهای مناسب، خلط رقیق را غلیظ و خلط غلیظ را رقیق کنیم؛ با این توضیح مشخص است که باید تدابیری به‌ کار ببریم تا در مراحل اولیه سرماخوردگی که خلط رقیق است آن را غلیظ کنیم. برعکس، در روزهای نهایی سرماخوردگی یا هنگام بروز عوارضی چون سینوزیت چرکی و وجود اخلاط غلیظی که دفع آن‌ها مشکل است، باید با تدابیر و داروهای مناسب خلط را رقیق و آماده دفع کرد.

به طور کلی دستورات درمانی در سرماخوردگی (مراحل اولیه) به شرح ذیل است:

1 - غذای اصلی در سه روز نخست باید تنها سوپ جو رقیق با حبوبات بسیار اندک و سبزیجات فراوان باشد؛ به عبارت بهتر معده سبک نگه داشته شود. در این مرحله از بیماری، خوردن غذاهای سنگین (به ویژه گوشت) به شدت منع شده است.

2 - از مصرف آب خالی به ویژه آب سرد اجتناب شود؛ به خصوص که با مصرف سوپ جو به همراه سبزیجات، آب مورد نیاز بدن تأمین می‌شود.

3 - مصرف حریره‌ی تهیه‌ شده از آب، سبوس گندم، نشاسته، کتیرا، روغن بادام و شکر به همراه مغز بادام توصیه شده است.

4 - چکاندن روغن‌های سرد مانند روغن بنفشه و روغن کدو در بینی

غذای اصلی در سه روز نخست باید تنها سوپ جو رقیق با حبوبات بسیار اندک

و سبزیجات فراوان باشد؛ به عبارت بهتر معده سبک نگه داشته شود

علامت‌های نزله سرد، بیشتر با مزمن شدن و عوارض سرماخوردگی مانند سینوزیت و برونشیت باکتریایی تطابق دارد. درمان آن با نزله گرم متفاوت است و شامل:

1- پوشاندن سر و حتی گرم کردن آن با حوله گرم یا کیسه‌ای که در آن ارزن ریخته باشند.

2- نوشیدن جوشانده‌ای از شوید، بابونه، بومادران، آویشن و مرزنجوش.

طرز تهیه: به نسبت مساوی تمام مواد با هم مخلوط و نیم‌کوب شود و هر شش ساعت، یک قاشق غذاخوری در دو لیوان آب جوشانده و بعد از صاف کردن، مصرف شود.

3- جوشانده‌ای از زوفا، ریشه شیرین‌بیان و انجیر جهت نرم کردن سینه و طبع مفید است.

4- پرهیز از خواب وسط روز و پس از غذا

5- اجتناب از نوشیدن آب سرد