تبیان، دستیار زندگی
دوستان و ارادتمندان مرحوم آیت‌الله تهرانی‌(ره) در گفتگو با خبرگزاری حوزه، ابعاد تازه‌ای از سجایای علمی و اخلاقی آیت‌الله تهرانی‌ را تبیین کردند.
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

ابعاد شخصیتی آیت الله تهرانی

آیت الله بهجت

دوستان و ارادتمندان مرحوم آیت‌الله تهرانی‌(ره) در گفتگو با خبرگزاری حوزه، ابعاد تازه‌ای از سجایای علمی و اخلاقی آیت‌الله تهرانی‌ را تبیین کردند.

خبرگزاری حوزه بخش دوم گفتگو با دوستان و شاگردان این عالم ربانی را منتشر می‌کند.

*به خدا متصل بود

تولیت حوزه علمیه حجت‌بن‌الحسن‌(عج) مرحوم آیت‌الله شیخ مجتبی تهرانی در زهد و تقوا و کناره گیری از دنیا و پرهیزکاری بی بدیل بودند و متاسفانه واقعیت باطنی ایشان آنگونه که شایسته شخصیت ارزشمندشان بود در جامعه شناخته نشد.

وی با بیان اینکه شناختی بنده از ایشان به دوران جوانی بازمی گردد افزود: سبک و شیوه و برنامه ایشان همواره بر این اصل استوار بود که افراد را به سمت خدا سوق دهد و این در سخنان و مشی و روش ایشان مشهود بود.

تولیت حوزه علمیه حضرت حجت بن الحسن(عج) تهران افزود:  آیت الله حاج آقا مجتبی تهرانی یک انسانی فوق العاده تاثیرگذار بود و کار ایشان انسان سازی و پرورش باطنی افراد بود.

وی افزود: ایشان با استفاده از روشهای مختلف، افراد را به سمت خدا گرایش می داد و من معتقدم یکی از افرادی که خداوند فردای قیامت به او اجازه شفاعت می دهد ایشان است.

آیت الله طاهری شیرازی که از دوستان آن عالم ربانی است خاطرنشان کرد: تقریباً افرادی که با ایشان مراوده داشتند فقط می دانستند که او از چه مقاماتی برخوردار است.ایشان واقعاً متصل به خدا بود.

وی در پایان گفت: شخصیت ایشان بگونه ای بود که طلاب می توانند از او بعنوان یک الگو استفاده کنند.

*از نوادر روزگار ما بود

تولیت مدرسه علمیه نبی اکرم(ص) تهران نیز در تشریح شخصیت آیت‌الله تهرانی می‌گوید مرحوم حاج آقا مجتبی از نوادر روزگار و عالم متخلق به اخلاق اسلامی و موثر در هدایت نسل جوان جامعه بودند.

آیت‌الله ضیاء‌الدین نجفی با اشاره به شخصیت والای این عالم وارسته ابراز داشت: ایشان به معنای واقعی کلمه روحانی، عالم، فقیه و متواضع بود و حضور مقام معظم رهبری در تشییع پیکر این عالم ربّانی و اقامه نماز بر ایشان کاشف از عظمت علمی و اخلاقی آن مرحوم است.

 تولیت حوزه علمیه حضرت نبی اکرم(ص) تهران با بیان اینکه این عالم ربانی هرآنچه از حضرت امام(ره) دریافت نموده بود در خود حفظ کرده و به آن عامل بودند افزود: بی تردید اثربخشی و تاثیر گذاری کلام نافذ ایشان در سطح جامعه ریشه  در درجه والای اخلاص و بندگی ایشان داشت.

وی افزود: یکی از ویژگی های بارز حضرت حاج آقا مجتبی تهرانی توجه به نسل جوان و تمرکز بر تربیت این قشر از جامعه بود که روحانیت معظم باید در این عرصه از ایشان الگو بگیر و راه او را ادامه دهند.

*دائم الذکر بودند

حجت الاسلام والمسلمین سید محمود مجدگفت: مرحوم حاج آقا مجتبی تهرانی(ره) فارغ از همه تعلقات دنیوی همواره دائم الذکر و خود را در محضر خدا می دیدند.

تولیت مدرسه علمیه باقرالعلوم تهران با بیان اینکه بنده افتخار ارتباط فامیلی با ایشان را داشتم افزود: در میهمانی ها حضورشان چندان ملموس نبود و مشی ایشان به گونه ای بود که کمتر در اجتماعات و میهمانی ها حاضر می شدند و یا اگر حضور می یافتند کمتر به صحبت های معمول می پرداختند و بیشتر در حال گفتن ذکر بودند.

تولیت مدرسه علمیه باقرالعلوم‌(ع) تهران با اشاره به خاطره ای از مرحوم آیت‌الله تهرانی گفتند به یاد دارم ایشان در مجلس ازدواج یکی از فرزندانش، با اینکه خود صاحب مجلس بودند در گوشه ای بدون تکلّف نشسته و مشغول به ذکر بودند گویی همواره خود را در محضر خدا می دیدند و اطرافیان نیز با دیدن ایشان به یاد خدا و غفلتهایی که در زندگی داشته اند می افتادند، یعنی جاذبه ای که در شخصیت ایشان وجود داشت در گرایش افراد به سوی خدا موثر بود.

حجت الاسلام والمسلمین مجد با تاکید بر اینکه آن مرحوم از دوره جوانی گرایش به معنویات داشتند افزود: زهد و تقوا، پرهیز از تجملات و ساده زیستی دوری از مقام و منصب و از همه مهمتر خلوص نیّت از همان دوران او موج می زد.

 وی با بیان اینکه ایشان نسبت به اهل بیت(ع) عشق می ورزیدند ابراز داشت: ارادت و ابراز محبت مرحوم حاج آقا مجتبی نسبت به ائمه اطهار(ع) بسیار زیاد بود و در این میان نسبت به حضرت سیدالشهدا(ع) و خانم فاطمه الزهرا(س) بسیار خاضع بودند به گونه ای که وقتی نام مبارک حضرت سیدالشهدا و صدیقه کبری در برابر ایشان برده می شد بی اختیار اشک از چشمانشان سرازیر می شد.

تولیت مدرسه علمیه باقرالعلوم تهران افزود: کرسی درس خارج ایشان نیز در سطح تهران معروف و مثمر ثمر بود و مطالب جدیدی را در کلاسهای خود مطرح و استخراج می نمودند.

*احیای شب قدر او انسان‌ساز بود

مدیر حوزه علمیه باقرالعلوم تهران با بیان اینکه مردم شهر تهران نسبت به مرحوم آیت الله تهرانی ارادت قلبی داشتند افزود: مجالس شبهای رمضان، ماه محرم و صفر و بالاخص شبهای احیای ایشان در سطح تهران از یک معنویت خاصی برخوردار بود و گاهاً در این ایام سیل جمعیت حتی خارج از مسجد جامع بازار  را در بر می گرفت.

حجت الاسلام و المسلمین سید حبیب الله مهدوی در ادامه افزود: زهد و تقوا، بندگی و خلوص نیّت و همچنین دوری از تعلقات دنیوی و شهرت گریزی این مجاهد فی سبیل الله همواره مانع از مطرح شدن ایشان در سطح گسترده می شد.

وی با اشاره به اینکه ایشان طبیب روح بودند گفت: حضور هزاران نفری مردم تهران در مراسم تشییع پیکر این عالم بزرگوار حاکی از اثر بخشی کرسی علمی و نشست های اخلاقی این عالم ربّانی در سطح جامعه دارد.

* دیدگاه‌های سیاسی آیت الله تهرانی

مدیر مرکز تخصصی قاسم بن الحسن تهران نیز گفت: کرسی درس آیت الله تهرانی(ره) تنها یک کرسی فقهی و اصولی صرف نبود و بلکه در ذیل مطالب علمی به تبیین مسائل سیاسی نیز می پرداختند.

حجت‌الاسلام والمسلمین سید محمدباقر علم‌الهدی در این رابطه افزود: دیدگاههای سیاسی حاج آقا مجتبی تهرانی در یک نگاه کلان همواره مبتنی بر حمایت از ولی فقیه استوار بود و ایشان در کلاسهایشان افراد را به تبعیت و پشتیبانی از ولایت فقیه دعوت می کردند و تاکید داشتند: نباید بگذاریم دوباره امور مملکت بدست بیگانه و ایادی آنها بیفتد لذا مسئولین باید از این فرصت الهی جهت خدمت به مردم در سایه حکومت اسلامی نهایت بهره برداری را بنمایند.

وی با اشاره به تبعیت محض ایشان از ولایت فقیه گفت: پس از پیروزی انقلاب حضرت امام (ره) از ایشان خواستند که بعنوان نماینده خود در شورای نگهبان به فعالیت بپردازند که در مقام پاسخ به امام گفتند: اگر فرمایش حضرتعالی برای بنده یک حکم و یا یک دستور است حتماً اطاعت خواهم کرد، امّا اگر پذیرش این موضوع برای من بعنوان یک پیشنهاد است از جنابعالی می خواهم اجازه دهید تا در تربیت نسل جوان و درس و بحث علمی خدمت نمایم.

* نسخه درمان مشکلات جوانان را شناخته بود

مدیر مرکز تخصصی قاسم بن الحسن تهران در ادامه با اشاره به برگزاری دو کلاس اخلاق عمومی و تخصصی این عالم فرزانه در سطح تهران افزود: کلاسهای عمومی ایشان در واقع در حضور خیل مشتاق و جمعیت کوچه و بازار تهران برگزار می گردید و در کنار آن کلاسهای تخصصی اخلاقی خیابان ایران بود که معمولاً در این کلاسها جوانان دانشجو و طلبه شرکت می کردند.

وی در ادامه تاکید کرد: غالب افرادی که در جلسات اخلاقی ایشان شرکت می کردند، جوانان مومن و متعهدی بودند که چهره های مصمم آنها حاکی از تصمیم گیریهای ارزشمند، اخلاقی و فضیلت مدارشان جهت تهذیب نفس و تسریع حرکت در مسیر الهی بود.

حجت الاسلام والمسلمین سید محمد باقرعلم الهدی افزود: اگرچه ایشان به ظاهر پا در عرصه سیاسی نگذاشتند، امّا با تربیت شاگردانی مومن و متعهد انقلاب اسلامی را در تحقق اهداف آرمانی الهی یاری نمودند.

وی در پایان با اشاره به ارتباط خوب ایشان با نسل جوانان گفت: حاج آقا مجتبی تهرانی دردهای جامعه و بالاخص مشکلات جوانان را می دانست و لذا با آسیب شناسی صحیح و تشخیص درست این مشکلات، جهت رفع موانع به آنان نسخه درمان ارائه می کرد، که این از اختصاصات ایشان محسوب می شد.

*ظاهر و باطن زندگی او یکی بود

امام جمعه موقت تهران گفت: ظاهروباطن زندگی مرحوم آیت الله حاج آقا مجتبی تهرانی یکی بود، یعنی زندگی خصوصی اوبا آن چیزی که بیرون بود هیچ تفاوتی نداشت.

حجت الاسلام والمسلمین کاظم صدیقی با تاکید براخلاص و وارستگی این عالم ربانی اظهارداشت: ساده زیستی وبی تکلف زندگی کردن و مهربانی با مردم ازشاخصه های بارزمرحوم حاج آقا مجتبی بود و اخلاص در سیما و وجود پاک او موج می زد.

وی با اشاره به فضائل وشجاعتی که آیت الله تهرانی درشاگردی امام راحل(ره) فراگرفته بود،تصریح کرد: این عالم وارسته ومتقی نسبت به نظام مقدس جمهوری اسلامی و وفاداربود ومواردی که به ذهنش می رسید وبه صلاح کشورمی دانست رادرقالب پیغام ویا دیدارحضوری به حضرت آقا ویا سایرمسئولین انعکاس می داد ونسبت به مسائل جاری کشور، بی تفاوت نبود.

امام جمعه موقت تهران همه ابعاد شخصیتی آیت‌الله حاج آقا مجتبی تهرانی را ارزشی توصیف کرد وگفت: سیره و منش این عالم ربانی دعوت به سوی خداوند و مکتب اهل بیت علیهم‌السلام بود و ذره‌ای جاه‌طلبی و خودبینی که عامل تمامی فتنه‌های اجتماعی است، در او وجود نداشت.

*درس اخلاق ایشان در تهران ویژه بود

معاون تهذیب حوزه علمیه تهران گفت: برای من که مدت کوتاهی بعنوان شاگرد کوچکی از محضر ایشان استفاده می کردم این امر، یک یادگاری و الگوی  والایی بود که ایشان با آن رتبه علمی و فقهی عرفانی و معرفتی که داشتند در مقام عرض ارادت به خاندان اهل بیت‌(ع) کاملاًخاضعانه و خاشعانه عمل می کردند.

حجت الاسلام حسین گودرزی در این رابطه افزود: ایشان در ارائه مباحث اخلاقی سطح درس را جهت فهم افراد گاهی بسیار پایین می آوردند تا مطالب برای همه افراد شرکت کننده ملموس و قابل فهم باشد، امّا کرسی درس خارج ایشان کاملاً علمی و سبک وسیاق خاص خود را داشت.

وی افزود: مجالسی که در تهران با عنوان جلسات اخلاقی برگزار می شد جلسات موعظه و پند و اندرز بود، امّا جلسات آیت‌الله حاج آقا مجتبی تهرانی به معنای واقعی درس اخلاق بود، بدین ترتیب که ایشان دقیقاً با استفاده از آیات و روایات و معارف اهل بیت مراحل سیرو سلوک و معرفتی که یک سالک طریق الی الله باید برای رسیدن به خدا طی کند را تبیین می نمودند. و در ذیل آن موعظه و دستورالعمل هم داشتند.

*حیف که رسانه‌ها او را نشناختند

حجت الاسلام و المسلمین محمود ابوالقاسمی نیز با اشاره به اهمیت شخصیت علمی، عرفانی و اخلاقی مرحوم آیت الله تهرانی(ره) گفت: متاسفانه نهادهای تبلیغاتی و رسانه‌های ارتباط جمعی نسبت به معرفی ابعاد شخصیتی عالم بزرگواری چون حاج آقا مجتبی تهرانی(ره) در زمان حیاتشان خوب عمل نکردند

مشاور و کارشناس مذهبی صدا و سیما افزود: اگر چه جلسات ایشان نیازی به تبلیغ نداشت و همواره مملو از حضور دانشجویان و طلاب تشنه به معارف اهل بیت(ع) بود، امّا پوشش مناسب دستگاههای تبلیغاتی می توانست افراد بیشتری را از برگزاری جلسات پٌر بار این استاد اخلاق آگاه کند.

وی در ادامه با بیان اینکه حتی صداوسیما یک فیلم کاملی از نشست های اخلاقی ایشان برای پخش نداشت افزود: یقیناً کم توجهی نسبت به چنین شخصیت هایی که از مفاخر عصر ما محسوب می شوند در مرحله نخست موجب محرومیت افراد جامعه از حضور موثر و سازنده این بزرگان می شود.

 حجت الاسلام والمسلمین ابوالقاسمی در ادامه با تاکید بر اهمیت کار رسانه در خصوص معرفی علمای ربّانی به اقشار مختلف جامعه اظهار داشت: بی تردید نسل جوان جامعه امروز ما نیازمند بیانات مدبّرانه، رهنمودهای دلسوزانه و راهگشای اساتید بزرگی چون حاج آقا مجتبی تهرانی می باشند.

وی گفت: همانطوریکه حضرت آقا فرمودند، مردم تهران از یک عالم مهذب تربیت شده و تربیت کننده محروم شدند و چه رخنه ای از این بالاتر که مردم یک شهری به بزرگی تهران از حضور عالم وارسته ای چون آیت الله تهرانی محروم گردد.


تهیه و تنظیم: جواد دلاوری، گروه حوزه علمیه تبیان