ازدواج کودکان زیر 10 سال در تهران و...!

ازدواج‌هایی که ثبت آن‌ها در دفا‌تر ثبت ازدواج به گفته کار‌شناسان خلاف قانون است و جرم محسوب می‌شود. چندی پیش سخنگوی کمیسیون اجتماعی مجلس ازدواج دختران و پسران زیر سن ازدواج را خلاف قانون دانسته و مسئولان به‌ویژه مراکز ثبت ازدواج را موظف به پاسخگویی چگونگی ثبت این ازدواج‌ها دانسته است.

سیدامیرحسین قاضی‌زاده‌هاشمی با انتقاد ازآمارهای منتشر شده سازمان ثبت احوال تهران مبنی‌بر وقوع حدود چهار هزار ازدواج بین 10 تا 14 سال و ازدواج حدود 75 دختر و پسر زیر 10 سال در سال 90 گفت: بر اساس قانون ازدواج دختران زیر 13 سال و پسران زیر 15سال تخلف است. به گفته او بررسی‌ها نشان می‌دهد که ازدواج دختران در سنین کودکی در خانواده‌هایی که پدر معتاد، بیمار روانی یا بی‌سواد باشد یا کودک تک‌والد یا والد ناتنی داشته باشد و از لحاظ اقتصادی و اجتماعی در سطح پایینی باشند، بیشتر است.

فرشید یزدانی، عضو انجمن حمایت از حقوق کودکان و رئیس سابق این انجمن نیز با اظهار گلایه از خلا برنامه‌ای جدی برای کاهش این ازدواج‌ها می‌گوید: نزدیک 90 درصد این ازدواج‌ها دختران کودک هستند.

در سال 89، 131 دختر زیر 15 سال با مرد بالای59سال ازدواج کرده است. در سال 88 هم 100 دختر زیر 15 سال با مرد بالای 50 سال ازدواج کردند. بنابراین وجه حاکم ازدواج کودکان ،به خصوص دختران، با کودکان نیست بلکه ازدواج کودک با بزرگسال است. قابل توجه این که بیشتر ازدواج دختران بین 10 تا 14 سال با پسران 20 تا 24 است.

ازدواج 75 كودك زیر 10 سال در تهران

در ادامه ماجرای ازدواج كودكان، ثبت احوال استان تهران از ازدواج 75 كودك زیر 10 سال در سال جاری خبر داد. در این میان احمد توسركانی رئیس سازمان ثبت اسناد و املاك كشور اعلام كرد: ثبت ازدواج پایین ‌تر از سن قانونی برای دختران و پسران، بدون حكم دادگاه تخلف است و در صورت مشاهده یا گزارش بی‌شك با آن برخورد می‌شود.

احمد تویسركانی درباره ثبت تعدادی ازدواج كمتر از سن قانونی گفت:

بیان كردن كلی این موضوع مشكلی را حل نمی‌كند، باید مصادیق این نوع ازدواج‌ها اعلام شود تا بررسی‌های لازم در مورد آن صورت گیرد. از ازدواج‌های دختر و پسرهای كمتر از سن قانونی اطلاعی ندارم و نمی‌دانم كدام مسئول در ثبت احوال از این ازدواج‌ها اطلاع داده است.

معاون قوه قضائیه در پاسخ به اینكه گویا ازدواج‌ها با تشخیص پزشكی قانونی ثبت شده است گفت: این خلاف قانون است و در صورتی كه بدانیم كدام دفتر خانه ازدواج‌های زیر سن قانونی را ثبت كرده است با آن برخورد انتظامی می‌كنیم.

آمار در کدام استان‌ها بیشتر است؟

نسبت این ازدواج‌ها معمولا در حاشیه شهرهای  بزرگ، شهرهای کوچک  و روستابیشتر است. براساس مستندات در سال 89 ،حدود  7 هز ار و 200 ازدواج کودک 10 تا 14 سال در سیستان و بلوچستان صورت گرفته که بعد از آن استان خوزستان با5هزار و 200  ازدواج و سپس استان آذربایجان شرقی با بیش از 2 هزار و 600 ازدواج قرار دارد.

البته این آمار در استان تهران نیز با هزار و200نفر رقم قابل توجهی را به خود اختصاص می‌دهد. درباره ازدواج کودکان کمتر از 10 سال نیز  ارقام540 نفر در سیستان و بلوچستان،  16 نفر در آذربایجان غربی و 34 نفر در خوزستان را شاهد هستیم.

قانون ازدواج كودكان خوب یا بد؟

هر چند رئیس سازمان ثبت اسناد كشور گفته ثبت ازدواج كودكان با حكم دادگاه بلامانع است ولی آیا قوانین موجود در این خصوص به نفع كودكان است؟ ماده 1041 قانون مدنی می گوید: عقد نكاح دختر قبل از رسیدن به سن 13 سال تمام شمسی و پسر‌قبل از رسیدن به سن 15 سال تمام شمسی منوط است به اذن ولی به شرط رعایت‌مصلحت با تشخیص دادگاه صالح.

ولی در این میان دكتر علی فایضی حقوقدان و از مدیران دفترخانه های ازدواج و طلاق تهران  می گوید: این ماده واحده قانونی مشكلی ندارد ولی اگر به تبعات این نوع ازدواج ها و پیشگیری از آسیبها نگاه كنیم باید كمی روی این قانون تامل کرد.

وی افزود: پزشكی قانونی یا دادگاه می گوید این فرد به بلوغ جنسی رسیده و می تواند ازدواج كند ولی آیا به بلوغ فكری و اجتماعی هم رسیده است؟ همین امر موجب طلاق های زود هنگام و افزایش آمار طلاق و سایر اسیبها می شود.

بهتر است در كنار این ماده واحده قانونی چند تبصره هم گنجانده شود.

چرا این ازدواج‌ها ثبت می‌شوند و هیچ برخورد قضایی صورت نمی‌گیرد؟

ثبت احوال موظف است این ازدواج‌ها را ثبت نکند اما فرآیندی که صورت می‌گیرد این است که خانواده این کودکان برای ثبت ازدواج به دادگاه مراجعه می‌کنند و براساس حکم قاضی مبنی بر سنجش توانمندی کودک به لحاظ جسمانی ثبت ازدواج صورت می‌گیرد.