تبیان، دستیار زندگی
زیباترین شیوه رفتار با همسایه، در عمل فاطمه زهرا علیهاالسلام بروز پیدا کرده است. ایشان همیشه همسایگان را بر خود مقدم می دانست و در مناجات های شبانه، برای آنان دعا می کرد و خیرشان را از خدا می خواست.
عکس نویسنده
عکس نویسنده
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

شاخه گلی از بوستان کوثر قرآن

حضرت فاطمه


حضرت فاطمه(سلام الله علیها) دارای شخصیت والای الهی و انسانی است به گونه‌ای که پیامبر گرامی اسلام(صلی الله علیه و آله) فرمودند: «فاطمه دختر من برترین زنان از اولین تا آخرین آنهاست. فاطمه پاره تن من است، زهرا نور دو چشم من است. زهرا میوه قلب من است»

وجود حضرت زهرا (سلام الله علیها)، قسمتی از وجود رسول خدا (صلی الله علیه و آله) است و سیره او جلوه دیگری از سیره رسول خدا (صلی الله علیه و آله) می‌باشد. وجودش مکمل وجود پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) است و اسوه‌گری اش تکمیل کننده اسوه‌گری پیغمبر خدا می‌باشد.

برترین الگو

در جایی که امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف حضرت فاطمه زهرا علیها السلام را به عنوان الگوی خویش مطرح می فرماید، تکلیف امثال ما در لزوم الگوگیری از آن وجود نورانی مشخص است.

از این رو ابتدا باید ملاحظه کرد این اولین و تنهاترین مدافع ولایت و امامت دارای چه منزلتی است و سیره عملی آن بزرگوار در مواجهه با حوادث روزگار و مسائل زندگی چه بوده است؛ تا بتوان از آن حضرت در زندگی فردی و اجتماعی خود الگو گرفت.

در این مجال کوتاه به بررسی مختصری پیرامون فضائل آن حضرت که الگوی همه بشریت است می پردازیم.

زهد

از امام صادق ـ علیه السّلام ـ و نیز از «جابر انصاری» نقل شده است كه: «پیامبر صلّی الله علیه و آله، فاطمه ـ علیها السلام ـ را دید كه لباسی خشن بر تن دارد و به دست خویش (آسیاب می گرداند و) آرد می كند، و در همان حال فرزند خود را شیر می دهد، اشك به چشمان پیامبر آمد و فرمود: «دخترم تلخی دنیا را به عنوان مقدمه شیرینی آخرت تحمل كن». عرض كرد: «ای رسول خدا! خداوند را بر نعمتهایش ستایشگر و سپاسگزارم».

زیباترین شیوه رفتار با همسایه، در عمل فاطمه زهرا علیهاالسلام بروز پیدا کرده است. ایشان همیشه همسایگان را بر خود مقدم می دانست و در مناجات های شبانه، برای آنان دعا می کرد و خیرشان را از خدا می خواست

و خدای متعال این آیه را نازل فرمود: «و لَسَوف یُعطیكَ رَبُّك فَتَرضی: («والضَحی»، آیه 5)  و بزودی؛ پروردگارت (آن قدر) به تو عطا خواهد كرد تا راضی و خشنود شوی».

برخورد با همسایگان

زیباترین شیوه رفتار با همسایه، در عمل فاطمه زهرا علیهاالسلام بروز پیدا کرده است. ایشان همیشه همسایگان را بر خود مقدم می دانست و در مناجات های شبانه، برای آنان دعا می کرد و خیرشان را از خدا می خواست. امام حسن مجتبی علیه السلام در این زمینه چنین فرمود:

مادرم شب جمعه یکسره در حال عبادت بود و مدام برای مردم دعا می کرد و نام آنان را به زبان می آورد. صبح به ایشان گفتم: در دعای دیشب برای خودتان چیزی طلب نکردید. آن حضرت جواب داد: «اول برای همسایگان و پس از آن برای خود».

هم چنین در تاریخ آمده که مردی خدمت ایشان رسید و عرض کرد: ای دختر رسول خدا! لطفا سخنی از پیامبر به من هدیه کنید. آن حضرت فرمود: پیامبر به ما سفارش کرد: «از مۆمنان نیست کسی که همسایه اش از او ایمن نباشد. هر کس به خدا و قیامت ایمان دارد، همسایه را نمی آزارد».

حضرت فاطمه

فاطمه و مستمندان

فاطمه علیهاالسلام، انسانی کامل و خود ساخته بود. او با این که فقیر نبود و درآمد قابل توجهی از فدک داشت، ولی آن را صرف کارهای شخصی خود و خانواده نمی کرد، بلکه از آن در راه یاری دادن و کمک به مستمندان استفاده می نمود. از این رو گاهی می شد که با وجود درآمد فدک، چند روز در خانه حضرت علی علیه السلام و فاطمه علیهاالسلام غذایی پیدا نمی شد. در شب عروسی حضرت زهرا علیهاالسلام بینوایی به منزل پیامبر صلی الله علیه و آله آمد و از اهل آن خانه لباسی طلبید. در این هنگام فاطمه علیهاالسلام پیراهن عروسی خویش را از تن درآورد و به آن زن بینوا انفاق کرد و خود همان جامه عادی همیشگی اش را پوشید. فاطمه علیهاالسلام با این عمل، انفاق خویش را به تأیید کلام خداوند متعال رسانید که: «هرگز به نیکوکاری نمی رسید مگر از آن چه خود دوست دارید انفاق کنید».

رابطه حقیقی امام و مأموم

1ـ معرفت به مقام امامت

حضرت علی علیه السلام، امام زمان حضرت فاطمه علیها السلام بوده است؛ از این رو حضرت فاطمه علیها السلام در معرفی امام علی علیه السلام به کسی که زبان سرزنش به امام علیه السلام گشوده بود، فرمودند:

«... او امام ربانی و الهی، مرکز توجه همه عارفان و خداپرستان، فرزندی از خاندان پاکان، گوینده بحق، جایگاه اصلی محور امامت و... است». «پدران این امت، محمد صلی الله علیه و آله وسلم و علی علیه السلام هستند؛ که کجی ها را راست و انحرافات را اصلاح می نمایند (اگر مردم اطاعتشان کنند) این دو، مردم را از عذاب جاویدان نجات می دهند و اگر با ایشان موافق و همراه باشند، نعمت های پایدار خداوند را ارزانی شان می دارند.»

دخت گرامی پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم در تمام لحظات عمر شریف خود در انجام وظایف خانوادگی و تربیتی و فراهم آوردن آسایش و آرامش خانه، کمک و همراه امام علی علیه السلام بود. و کانونی مالامال از محبت و مهربانی برای پرورش فرزندانی چون امام حسن و امام حسین و زینب و ام کلثوم علیهم السلام فراهم آورده بود

این معرفت به امام زمان خود، ویژگی حضرت فاطمه علیها السلام است که آگاه به فلسفه امامت و ره آورد آن می باشد؛ از این رو در قسمتی از خطبه خویش در مسجد مدینه، یکی از فلسفه های امامت را خطاب به مهاجران و انصار چنین می فرماید: «خداوند اطاعت و پیروی از ما (اهل بیت) را سبب پایداری امت اسلامی و امامت و رهبری ما را عامل وحدت و در امان ماندن از تفرقه ها قرار داده است.» (بحارالانوار، ج3)

2ـ  همراه امامت

الف) همراهی به عنوان همسر

دخت گرامی پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم در تمام لحظات عمر شریف خود در انجام وظایف خانوادگی و تربیتی و فراهم آوردن آسایش و آرامش خانه، کمک و همراه امام علی علیه السلام بود. و کانونی مالامال از محبت و مهربانی برای پرورش فرزندانی چون امام حسن و امام حسین و زینب و ام کلثوم علیهم السلام فراهم آورده بود.

ب) همراهی به عنوان مأموم

فاطمه زهرا علیها السلام بعد از ماجرای غصب خلافت امیرالمۆمنین علیه السلام تا لحظه شهادتش هرگز سکوت نکرد و پا به پای امام خود ـ آنجا که باید از امامت دفاع کند ـ حاضر شد؛ چه آنجا که بر در خانه های مهاجرین وانصار رفت و از آنان یاری طلبید و چه در سخنرانی هایش، چه بیت الاحزانش، چه وصیتش و... اینها همه نمونه هایی از همراهی فاطمه علیها السلام با امام زمانش می باشد.

اینک برماست تا با سرمشق قرار دادن مبارزات این سرباز حقیقی امام علی علیه السلام به دفاع از فرزندش که امام عصر ماست بپردازیم و با شناخت موقعیت ها و شیوه های مناسب از وجود مبارک یوسف فاطمه علیها السلام دفاع نماییم.

آمنه اسفندیاری             

بخش تاریخ و سیره معصومین تبیان


منابع:

مجله امان ـ تیر و مرداد 1386، شماره 5

مجله گلبرگ مرداد 1384، شماره 65

سایت اندیشه قم

سایت حوزه

سایت پژوهشکده باقرالعلوم

مشاوره
مشاوره
در رابطه با این محتوا تجربیات خود را در پرسان به اشتراک بگذارید.