دستورالعملی برای تطهیر روح
شور و شعف ورود به سال نو شما را از واجبات باز ندارد، مبادا به بهانه دید و بازدید و یا تفریح، وظایف ابتدایی که خداوند برای هر مسلمان در نظر گرفته را فراموش کنیم، نمازهای واجب و اعمال عبادی را به تاخیر انداخته و یا خدای ناکرده عبادت واجب را دیرهنگام به جای آوریم.
*شرط قبولی عبادات
از امام صادق (سلام الله‌علیه) نقل شده است كه فرمود: «أوّل ما یحاسب به العبد عن الصلاة فإذا قُبلت قُبل منه سائر عمله وإذا رُدّتْ علیه رُدّ علیه سائر عمله، فإذا صلّیت فأقبل بقلْبك إلی الله عزّ وجلّ فإنّه لیْس من عبدٍ مۆمنٍ یُقبِل بقلْبه علی الله عزّ وجلّ فى صلاته ودعائه إلا أقبل الله علیه بقلوب المۆمنین إلیه وأیّده مع مودّتهم إیاه بالجنّة» .
اول چیزی كه انسان به آن محاسبه می شود نماز است. اگر نماز قبول شد سایر اعمال هم از نمازگزار قبول می شود و اگر رد شد اعمال دیگر نیز مردود است. پس هرگاه نماز می خوانی، با قلب خود متوجه خدای سبحان باش تا دعا و نماز تو قبول شود و خدا با قلوب مۆمنان به تو رو كند.
*نمازگزار از نگاه قرآن
قرآن كریم نماز و نمازگزار را به خوبی معرفی فرموده است؛ نمازگزار كسی است كه مسائل مالی بر عهده او نیست، طمع و آز در درون او نیست. وقتی كه طبیعت دنیاپرست انسان را خالق انسانْ تبیین می كند كه: (إِنَّ الْإِنسَانَ خُلِقَ هَلُوعًا ( المعارج 19)إِذَا مَسَّهُ الشَّرُّ جَزُوعًا ( المعارج 20) وَ إِذَا مَسَّهُ الْخَیْرُ مَنُوعًا(المعارج 21 ) إِلَّا الْمُصَلِّینَ (المعارج 22). ابتدا مفاسد طبیعت انسان را تشریح می كند؛ آنگاه می فرماید: نمازگزاران از این رذایل محفوظ اند. معلوم می شود نماز، انسان را از این رذایل محفوظ و تطهیر می كند. بنابراین، فضیلت و كمال انسان از نماز خواهد بود؛ زیرا نماز بسیاری از فضایل را برای انسان تحصیل، و بسیاری از رذایل را برطرف می كند.
چه ذخیره ای بالاتر از اینكه دلهای مۆمنان به طرف انسان متوجه باشد؟ زیرا در مشكلات، مۆمنین یار انسانند. دعای مۆمنان نسبت به انسان مۆثر است. اگر انسان بخواهد مۆمنان مشكل او را حل كنند، برای او دعا و طلب آمرزش كنند، باید قلب خودش را مخصوصاً در حال نماز متوجه خداوند سازد
*نماز از نگاه امیرالمومنین(علیه السلام)
امیرالمۆمنین (سلام الله‌علیه) در نهج البلاغه از رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم) نقل فرموده كه: من در عجبم از كسی كه چشمه ای درِ منزل اوست و شبانه روز پنج بار در آن چشمه شستشو می كند، با این حال، باز آلوده است. چون نماز مثل چشمه زلال است كه انسان نمازگزار در وقت های پنجگانه در آن شستشو می‌كند .
نماز كوثری است كه انسان را تطهیر می كند. قهراً اگر ما از نماز این طهارت را در خود احساس نكردیم، باید بپذیریم آن نماز واقعی را نخوانده ایم. ممكن است نماز صحیح باشد، لكن مقبول نیست؛ زیرا نمازی مقبول است كه روح انسان را تطهیر كند. آنگاه گذشته از اقبال الهی و بهشت؛ خداوند متعال، دلهای دیگران را متوجه شما می كند و شما محبوب دیگران میشوید.
*دعای نمازگزار مستجاب است
چه ذخیره ای بالاتر از اینكه دلهای مۆمنان به طرف خدا متوجه باشد؟ زیرا در مشكلات، مۆمنین یار انسانند. دعای مۆمنان نسبت به انسان مۆثر است. اگر انسان بخواهد مۆمنان مشكل او را حل كنند، برای او دعا و طلب آمرزش كنند، باید قلب خودش را مخصوصاً در حال نماز متوجه خداوند سازد.
وقتی انسان در نماز، قلب را مهار می كند كه چشم و گوش را در بیرون مهار كرده باشد. اگر در بیرون نماز، چشم و گوشش را حفظ كرد، در نماز دشمن درونی هجوم نمی آورد. مهم آن است كه انسان در بیرون نماز خود را حفظ كند.
فراوری: زهرا اجلال
بخش اخلاق و عرفان اسلامی تبیان
منابع:
مرکز خبر حوزه
شیعه نیوز؛بیانات آیت الله جوادی آملی
