تبیان، دستیار زندگی
حجت الاسلام صدیقی: رهبر انقلاب فرمودند در طوفان‎ها خود را به آیت الله خوشوقت وصل كنید.
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

درّ مکنون علامه طباطبایی

آیت الله خوشوقت

حجت الاسلام صدیقی: رهبر انقلاب فرمودند در طوفان‎ها خود را به آیت الله خوشوقت وصل كنید.

حجت الاسلام كاظم صدیقی امام جمعه موقت تهران، در جریان رونمایی از كتاب زندگی نامه آیت الله خوشوقت به نام «درّ مکنون علامه طباطبایی» به خاطره ای از دیدار خود و جمعی از طلاب با رهبر معظم انقلاب اسلامی، اشاره كرده است كه در این دیدار، رهبر انقلاب با اشاره به امتحانات و طوفانهای پیش رو توصیه می كنند:«در طوفان ها خود را به آیت الله خوشوقت وصل کنید.»

بسم الله الرحمن الرحیم

جا دارد که از خداوند توفیق شكر بخواهم که ما در زمانی هستیم که آسمان تشیع ستارگان درخشانی دارد اگرچهره‌های پر فروغی همچون آیت‌الله بهاءالدینی، امام خمینی(ره) و آیت‌الله بهجت یکی بعد از دیگری غروب کردند هنوز بقیه السلف چهره هایی که جلوه غیب و شهودند  و راهی را رفته اند و علاوه بر اصطلاحات و مفاهیم به حقایقی دست یافته اند که وجودشان برای ما نور است هنوز بهره مندیم و امیدواریم خداوند متعال ترحم و کرم کند و اینها را برای ما تا زمان ظهور نگه دارد.

من علامات الفقه العلم و الحلم و الصمت فقیه کسی که دین فهم است این سه علامت را دارد، دانش، بردباری و سكوت سه ویژگی فقیه است و در بحران‌های زمانه‌ باید به شخصیت‌هایی كه دارای این سه ویژگی هستند رجوع كرد.

ما افتخار داریم که از دوران بچگی به آیت الله خوشوقت ارادت داشتیم و الآن هم روضه خوان ایشا هستیم. سال‌هاست که در محضرشان هستیم باید نشست و درس آموخت در این فراز و نشیب ها در این بحران و طوفان‌ها آن‌که کالجبل الراسخ هیچ تکان نمی‌خورد ثبات ایشان به ما هم ثبات می‌دهد.

این‌که انسان بیاید کراماتی در وجود ایشان نقل کند هم زبان ما قاصر است و هم خود ایشان این آمادگی را ندارند ولی افرادی که در محضرشان بودند کسانی که مبتلا به دردهایی بودند، خواب دیدند و آمدند خدمت حضرت ایشان کسانی که در قنوت نمازشان چیزهایی می‌گفتند و بی‌آنکه با ایشان مطرح کنند رهنمودهایی گرفتند این‌ها هیچ‌کدام مهم نیست، مهم آن عبودیتی است که خود ایشان اتقوالله و یعلمکم الله.

الگوگیری از ثبات شخصیتی آیت‌الله خوشوقت لازم است و سخن گفتن از شخصیت استادی همچون آیت‌الله خوشوقت دشوار است اما كرامات بسیار نشان از اوج عبودیت بر وجود او دارد.

شاه‌كلید توفیق همیشگی آیت‌الله خوشوقت و خودشان از همان طریق از دست امیرالمۆمنین جام گرفتند و نوش جان کردند و فقیر شدند و هرچه داشتند و نداشتند همه را از ایشان گرفتند و با قرآن آشنایشان کردند "سفارش به تقوا" است.  همین تقوا نردبان عروج الهی و اكسیری است كه هر كه با آن آشنا شود چشم باطنش گشوده و قادر به سخن گفتن با پیامبر و درك مقام معصومان میشود.

چند وقت قبل به همراه تعدادی از طلاب به خدمت رهبر معظم انقلاب رسیدیم ، حضرت آقا فرمودند تنها به علم و اراده خودتان تکیه نکنید طوفان ها زیاد است و این طوفان ها گاهی اوقات سخت می شود و در این طوفان ها نمی توانید خود را حفظ کنید و باید در این اوقات خودتان را به کسی و یا جایی وصل کنید که شما را حفظ کنند، بعد بنده به حضرت آقا گفتم از چه کسی استفاده کنیم؟ رهبر معظم انقلاب در پاسخ گفتند؛ در طوفان ها خود را به آیت الله خوشوقت وصل کنید.

خدای متعال، یک نیرویی به ایشان داده که با اوضاع و اصول آشنا هستند، چه بسا این از الهامات الهی است و یا دریافتهای ذهن نورانی و باطن نورانی ایشان است. ایشان در شناخت افراد، پیچ و خمهای عقیدتی، سیاسی و اخلاقی آنها فوق العادگی زیادی دارند.

ایشان در خیلی قبل ها و در دوران جوانی شان به عنوان یکی از راه یافتگان به قله های کشف و شهود شناخته می شدند. تمام عظمت حضرت آیت الله خوشوقت  برای دوران جوانی شان است. ایشان خیلی اهل سکوت بود و تا مدتها کسی ایشان را نمی شناخت اصلا هیچ بروز و ظهوری نداشت.

حالا بعد از انقلاب خون شهدا چه کرد هم امام بعضی اسرار را فاش کرد هم آقای بهجت شناخته شد و هم ایشان. فالجمله چیزی که ما از آیت الله خوشوقت اطلاع داریم ایشان فوق آن چیزهایی است که ما فکر می کنیم .

این بزرگوار در بعد نقلی، عقلی، معرفتی، عملی و خودساختگی، برجستگی دارد. در بعد علمی، بحمدالله از درجه ی بالا و والای فقها و اجتهاد برخوردارند و در بعد عرفان، اخلاق و سیر و سلوك، جزء اولین كسانی هستند كه مرحوم آیت الله علامه بزرگوار، آیت الله سیدمحمد حسین طباطبایی، صاحب تفسیر المیزان را یافتند.

این بزرگوار و مرحوم آیت الله شیخ علی آقای پهلوانی، قبل از تمام شاگردانی كه در مراحل بعد با مراتب سیر باطنی و عرفانی مرحوم علامه طباطبایی -ره- آشنا شدند و رسیدن به خدا را در گرو شناخت و معرفت نفس دانستند، ایشان را یافتند. آیت الله خوشوقت، جزء نفرات اول شاگردان علامه هم از حیث زمانی و هم از نظر رتبی و كیفیت بودند.

ایشان انصافآً نفر اول بودند. مدتهای مدیدی قبل از انقلاب، آیت الله خوشوقت در میان خواص، به عنوان یك عنصر خودساخته و رهیافته به قله كشف و شهود شناخته شده بود. اما اینجور اشخاص خیلی عمومی نبودند و مردم، آنان را به این خصوصیتها نمی شناختند.

اما بعد از انقلاب كه خون زلال شهیدان، چشمه عرفان را به جوشش و جریان درآورد و حضرت امام راحل (ره) هم گوشه ای از پرده ها را كنار زدند و این مسائل خصوصی را در میان عموم هم مطرح كردند، عطش در میان برخی مردم، خصوصاً گروهی از جوانان پاكدلی كه صفای باطن داشتند، رو به فزونی گذارد و دنبال چهره ها می گشتند.

یكی از این چهر ه های ناب آیت الله خوشوقت بود. زمانی كه هنوز انقلاب واقع نشده بود، مرحوم آیت الله قدوسی كه یك مدیر با كفایت و یك مربی نورانی بودند و با علامه طباطبایی از نزدیك ارتباط داشتند، از بین شخصیتهای موجود در آن زمان نسبت به دو نفر طمع داشتند.

در مورد این دو شخصیت آرزومند بودند و قدمهایی هم برداشتند. یكی آرزو داشتند كه مرحوم آیت الله علامه شهید مطهری(ره) را از تهران به قم برگردانند تا این شخصیت علمی و فلسفی در حوزه قم مستقر شوند و كرسی تدریس داشته باشند و به ساختن چهره های علمی و شكوفایی استعدادهای درخشان افراد مستعد بپردازند.

در آن جهت فی الجمله، توفیقی پیش آمد و مرحوم شهید مطهری(ره) بین تهران و قم در تردد بودند و هفته ای یك تا دو روز را برای تفسیر اسفار به قم می آمدند.

دیگر از آرزوهای مرحوم شهید قدوسی این بود كه آیت الله خوشوقت را برای تربیت نفوس مستعد و ساختن انسانها در بعد كمال انسانی به حوزه ی قم برگردانند كه در این آروز، علیرغم تلاششان موفق نشدند. آیت الله خوشوقت، علیرغم آنكه اهل سكوت بوده و به انس عمومی چندان تمایل نداشتند،

 اما با خراباتیهای زمان خویش؛ با تمام آنهایی كه مردم به صفای باطن آنها را شناختند و خواص آنها را به نورانیت می شناسند، با تمام آنها از نزدیك انس داشته است و از نزدیك «در یك خرابات، می ها به سر كشیدند» با داشتن این موقعیت باطنی و سیر در معرفة النفس و همچنین سیر عملی علاوه بر سیر علمی؛ آیت الله خوشوقت، در همان زمانها حساسیت خاصی نسبت به دستگاه طاغوت و هم نسبت به كسانی كه به هر كیفیتی با دستگاه طاغوت ارتباط داشتند، داشت.

هركس در آن زمان با آیت الله خوشوقت ارتباط فی الجمله ای داشت، در برابر جریانهای انحرافی و طاغوتی، شامه حساسی پیدا می كرد و ظلمت زدایی، انحراف زدایی و دوری از ظلم و ظالم، قطعاً شیوه او قرار می گرفت. كسی كه در ظاهر فكر می شد كه اهل سیاست نیست؛ معذلك دست پرورده های ایشان، همه انقلابی، علاقمند و مجری فرامین امام راحل (ره) بودند.

آیت الله خوشوقت در خفا و گوشه و كنار، تربیت برخی دانشجویان كه در دروس جدید اشكال داشتند و به ایشان برمی خوردند را هم بر عهده می گرفتند و از كتابهای حوزوی برای آنها تدریس می كردند.

گروهی از فضلای قم كه از افراد مفید و بابركت حوزه علمیه هم بودند، به حق عرض می كنم كه نسبت به آیت الله خوشوقت سرسپرده بودند تا آنجا كه حتی در ابعاد مختلف و جزئیات زندگی خود، با ایشان به عنوان كارشناسی امین، خبره و آگاه مشورت می كردند.

از عجایب ویژگی آیت الله خوشوقت، اطلاعات وسیع از جریانات مختلف عرفاست. از نوشته های آنها و نسبت به اشخاص، سوابق، تفكرات سیاسی ونقطه ضعفهای گذشته آنها اطلاعات بسیار زیادی دارند كه من هیچكس را سراغ ندارم كه اینگونه باشد و در بعد شناخت شخصیتهای آسمان عرفان، معرفت، اخلاق، علم و فقها، اینقدر اطلاعات داشته باشد.

گاهی كه ما در محضرشان بر روی منبر، ذكری از شخصیتها كردیم، قطعه هایی تاریخی نقل كردیم یا از شنیده های خودمان از بزرگان، نكته ای را درباره شخصیتی نقل كردیم، پایین كه آمدیم، دیدیم ایشان مطلب جدیدتری دارند، مطالبی می دانند كه ما آن را نمی دانیم.

 همینطور نسبت به كسانی كه در زمان طاغوت بوده اند و به خارج فرار كردند و یا با سوابق منفی بعدها خودشان را در مناصب مختلف نظام نفوذ دادند.

نسبت به برخی روحانیون و سوابق فكری آنها كه حالا بعضی از آنها، چهره انقلابی هم پیدا كرده اند و مطرح هم شده اند هم ایشان از قبل با تفكر آنها آشنا بود. ایشان قبل از انقلاب هم رابطه اش را با آنها كه بعد از انقلاب هم به آن وفادار نماندند قطع كرده بود. این واقعیت، صحت برداشت ایشان از اشخاص در قبل از انقلاب را تأیید می كرد.

این صحت برداشت ایشان هم ناشی از این امر است كه ایشان اُذُن خیر بودند و از هر گروهی افرادی را به حضور پذیرفته و به سخنان آنان به دقت گوش فرا می دادند و هم اینكه جزء اشخاصی هستند كه خدای متعال، یك نیرویی به ایشان داده كه با اوضاع و اصول آشنا هستند، چه بسا این برداشتها از الهامات الهی است و یا دریافتهای ذهن نورانی و باطن نورانی ایشان است.

 ایشان در شناخت افراد، پیچ و خمهای عقیدتی، سیاسی و اخلاقی آنها فوق العادگی زیادی دارند. بعد دیگر ایشان، همچنین نظر بدیعی است كه نسبت به آیات قرآن دارند.

نسبت به ایشان یك عنایت غیبی شده است و بعد از آن تحول قرآنی عمیقی در وجود ایشان پیدا شده كه یك فهم بدیع نسبت به آیات قرآن در وجود ایشان پدیدار كرده است.

ایشان توجهشان به این است كه قرآن در متن زندگی بشر، كارساز و ناظر به جریانات كلی زندگی انسانهاست. از هر آیه ای درسی برای زندگی، قابل فهم برای همه و به صورت خیلی ساده مطرح می كنند، بی آنكه جنبه های انحرافی داشته باشند.

چون بالاخره برخی از این روشنفكران هم پیدا می شوند كه چیزهای جدیدی از قرآن می گویند، لیكن ظلمت در آن هست، مادیت در آن هست، دور كردن از خدا در آن هست. اما آیت الله خوشوقت همان تعبد و ارتباط با خدا را در متن زندگی افراد پیاده می كند.

همین طور نسبت به دعاها؛ برداشتهایی بسیار عمیق، نورانی و دلنشین نسبت به آنها؛ مانند مناجات شعبانیه، صحیفه نورانی سجادیه و سایر متون دارند. گاهی ما در محضر ایشان كه بوده ایم برداشت های ایشان نسبت به حدیث معراج پیامبر (ص) را بسیار سازنده، مفید و نورانی دیده ایم.

در كنار همه این امتیازات، ایشان یك امتیاز دیگری دارند و آن این است كه قبل از انقلاب با پرچمدار انقلاب ما، حضرت آیت الله خامنه ای كه گرایش های خاص معنوی با اخلاقیون جامعه و با آنان مراوده و ارتباط داشتند، از قدیم الایام (از زمان مدرسه حجتیه) ارتباط داشتند.

 این انس و اینكه آقا ایشان را از نزدیك دیده بودند، موجب میشد تا مقام معظم رهبری اعتقادی نسبت به معنویت آیت الله خوشوقت داشته باشند و گهگاهی دیده شده كه ایشان اشخاص را در امور خودسازی و اخلاقی به آیت الله خوشوقت ارجاع داده اند. بحمدالله، ایشان از حسنات زمانه ما هستند، از گنجینه‏های زمانه ما هستند، مفیدند، مباركند.


منبع: رجا نیوز

تهیه و تنظیم: جواد دلاوری، گروه حوزه علمیه تبیان