ایام نوروز فرصتی برای پر کردن کوله بار ایام حسرت
راجع به ایام فراغت خیلی آیه و حدیث داریم. پیغمبر فرمود: «یَا أَبَاذَرٍّ اغْتَنِمْ خَمْساً قَبْلَ خَمْسٍ» (بحارالانوار/ج74/ص75) قدر پنج چیز را داشته باش، قبل از پنج چیز دیگر. یکی از آن 5 چیز جوانی است.
قدر جوانی تان را بدانید!
«شَبَابَكَ قَبْلَ هَرَمِكَ» قدر جوانیتان را داشته باشید. تعطیلات عید است. من سراغ دارم آدمی را كه در تعطیلات عید یك كتاب نوشت. كتابش هم الآن چند صد هزار تا چاپ شده است. كتاب مفید كه به چند زبان دنیا ترجمه شده است. فقط هم در ایام عید نوشت. یك مقدار خودمان را جمع و جور كنیم . اتلاف وقت نداشته باشیم.
حضرت امام(ره) میفرماید: دور ریختن نصف لیوان آب اسراف است. در بحث اسراف میگوید: دور ریختن نصف لیوان آب اسراف است. بعد میفرماید: اسراف گناه كبیره است و گناه كبیره انسان را فاسق میكند.
این یعنی چه؟ یعنی وقتی بنده وضو میگیرم، زیاد برای وضو آب ریختم، چون آب زیاد ریختم اسراف كردم، حالا چه رسد به بنزین و نفت و چه رسد به كاغذ و كتاب و چه رسد به و الی آخر... دور ریختن نصف لیوان آب اسراف و اسراف گناه كبیره است. گناه كبیره سبب فسق است، یعنی شما دیگر پشت سر او نمیتوانی نماز بخوانی. چون او در وضو زیاد آب میریزد. اسراف میكند، اسراف گناه كبیره است، آن فرد از عدالت میافتد .
استفاده از فرصت جوانی
امام صادق(علیه السلام) فرمود: نوجوانها را دریابید، قبل از آنكه دیگران كلههای اینها را از حرف انحرافی پر كنند. یعنی نوجوانی یك فرصت است. دو نعمت است كه قدر آن معلوم نیست. یكی سلامتی، یكی فراغت. سلامتی و فراغت! به هر حال تفریح و عید و دید و بازدید سر جایش، اما غافل نشویم.
روز قیامت، روز حسرت
امام سجاد در صحیفه میفرماید: «و استفرغ ایامی فی ما خلفتنی له» خدایا این فرصتهایی كه من دارم در یك فرصتی قرار دهم، كه بتوانم روز قیامت جواب بدهم. حدیث داریم روز قیامت لحظههای عمر جلوی آدم نشان داده میشود، مثل نوار قلب هست كه نشان میدهند. در بیمارستان قلب نوار قلب را نشان میدهند. میگوید: لحظهها میآید از جلوی چشم آدم میرود، آن لحظههایی كه هدر رفته و فرصتهایی كه از دست داده یك حسرتی میخورد.
«شَبَابَكَ قَبْلَ هَرَمِكَ» قدر جوانیتان را داشته باشید. تعطیلات عید است. من سراغ دارم آدمی را كه در تعطیلات عید یك كتاب نوشت. كتابش هم الآن چند صد هزار تا چاپ شده است. كتاب مفید كه به چند زبان دنیا ترجمه شده است. فقط هم در ایام عید نوشت. یك مقدار خودمان را جمع و جور كنیم . اتلاف وقت نداشته باشیم
قرآن میگوید: یكی از اسمهای قیامت «یَوْمَ الْحَسْرَةِ» (مریم/39) یعنی میگوید: آخ! میتوانستم این كار را بكنم. چرا این كار را نكردم. چرا این كار را نكردیم؟ میروید میوه بخرید، ده كیلو میوه برای عید خریدید، سیزده كیلو بخرید. یك سه كیلو هم در خانهی فلانی بدهید. آن هم عید است. اصلاً پول بدهید خودش برود میوه بخرد. بالاخره اگر شما دید و بازدید دارید، فقرا هم دید و بازدید دارند.
بهرهگیری از فرصت و ثروت در راه خدا
استفاده از فرصت، خدایا طوری مرا قرار بده، آنوقت چیزهایی هم كه رنگ خدا نیست، میپرد. به خاطر پز، به خاطر سلام، مثلاً روز قیامت به بنده میگویند: آقا، شما چه كردی؟ میگویم: در این ماه هزار تا سلام كردم. میگوید: خوب كدام برای خدا بود؟ این را سلام كردی مدیر كل بود. این هم معاون وزیر بود. این هم وزیر بود، این هم آیت الله بود. یك كارگر افغانی را سلام كردی؟ یك كارمند شهرداری كه كوچهها را نظیف میكنند، یك سلام به این كردی؟ آقا من لباسهایم را به فقرا دادم. لباس خوبت را دادی، یا لباسهایی كه تنگ شده است؟ آن لباسی كه تنگ شده است و رنگش را نمیپسندی.
قرآن میگوید: یكی از اسمهای قیامت «یَوْمَ الْحَسْرَةِ» یعنی میگوید: آخ! میتوانستم این كار را بكنم. چرا این كار را نكردم. چرا این كار را نكردیم؟ میروید میوه بخرید، ده كیلو میوه برای عید خریدید، سیزده كیلو بخرید. یك سه كیلو هم در خانهی فلانی بدهید. آن هم عید است. اصلاً پول بدهید خودش برود میوه بخرد. بالاخره اگر شما دید و بازدید دارید، فقرا هم دید و بازدید دارند
قرآن میگوید: اگر میخواهید به خدا نزدیك شوید، «لَنْ تَنالُوا الْبِرَّ حَتَّى تُنْفِقُوا مِمَّا تُحِبُّون» (آلعمران/92) آن چیزی كه دوست داریم به دیگران بدهیم. قرآن یك آیه دارد میگوید: اگر خودت فقیر بودی، این را به تو میدادند میگرفتی؟
یك حاجی مكه آمده بود. خیلی گرما خورده بود. حجش كه تمام شد. گفت: خدایا ما كه آمدیم. حالا خودت بودی میآمدی؟ از دست خدا عصبانی شده بود. میگفت: ما كه آمدیم، حالا خودت بودی میآمدی. قرآن میگوید. اینكه میگویم از قرآن است. قرآن میگوید: چیزی كه به فقیر كمك میكنی، اگر خودت فقیر بودی یك چنین لباس و خوراك به تو میدادند، میگرفتی؟ «وَ لَسْتُمْ بِآخِذیه» (بقره/267) یعنی خودتان اخذ نمیكردید. خودتان نمیگرفتید. «إِلاَّ أَنْ تُغْمِضُوا» مگر اینكه اغماض كنید، دیگر خیلی در فشار قرار بگیرید، مثلاً قحطی شود، غذای مانده را هم بخورید. اگر میخواهید در كارتان غصه نخورید، استفاده از فرصت این است كه كارهایمان را برای خدا انجام دهیم.
ثمره این مقاله این است که در این ایام نوروز و تعطیلات کمی با خودمان خلوتی داشته باشیم.در رفتار و روابط و عملکردهایمان تا می توانی کوله بار قیامتمان را پر بار کنیم.
فرآوری: زهرا اجلال
بخش قرآن تبیان
منبع: بیانات حجت الاسلام قرائتی