تبیان، دستیار زندگی
آیة اللّه العظمی مرعشی نجفی طبق فرموده خودشان، بارها در اصفهان و قم به خدمت آیة اللّه العظمی دهكردی (قدس سره) رسیده و از ایشان اجازه روایت مفصّلی دریافت نموده اند.
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

شاگردپروری آیة اللّه دهكردی

أیه الله دهكردی

آیة اللّه العظمی مرعشی نجفی طبق فرموده خودشان، بارها در اصفهان و قم به خدمت آیة اللّه العظمی دهكردی (قدس سره) رسیده و از ایشان اجازه روایت مفصّلی دریافت نموده اند.

شاگردپروری آیة اللّه سید ابوالقاسم حسینی دهكردی اصفهانی (ره)

از ویژگی های حوزه های علمیه در طول تاریخ، شاگردپروری و كوشش در رساندن آنان به مرتبه اجتهاد علمی و تهذیب نفس بوده است.

در نظام درسی حوزه به طلاب فرصت داده می شد بپرسند و دریافتهای خود را با استاد در میان بگذارند و به درس گرما ببخشند. روشن است در محفلی كه استاد به فكر و دریافت شاگردان ارزش می دهد و شاگردان حق نقد سخن را دارند روحیه علمی و كاوش در آنان تقویت شده برای فهم مطالب بالاتر تلاش می كنند.

مقام معظم رهبری با اشاره به اهمیت شاگرد پروری می فرمایند : « استادان باید یكی از اهتمام هایشان شاگردپروری باشد. ارزش استاد در بیرون، به دانشجویان اوست»(1)

علامه دهكردی (ره) در زمینه شاگردپروی ید طولایی داشته و بزرگان بسیاری بر سر سفره علمی ایشان پرورش یافته اند .در ادامه، بعضی از شاگردان و صاحبان اجازه اجتهاد و روایت از آیة اللّه العظمی دهكردی (ره) را برمی شماریم.

1ـ رهبر عظیم الشأن انقلاب اسلامی ایران، حضرت آیة اللّه العظمی امام خمینی (قدس سره )

حضرت امام خمینی در اوّل كتاب شریف اربعین حدیث به این امر تصریح نموده و درباره استاد اجازه خود چنین می نویسند: «أخبرنی إجازةً مكاتبةً و مشافهةً عِدَةٌ مِن المشایخ العظام و الثقات الكرام... و منهم السیِّدُ العالم الثقة الثبت السید أبوالقاسم الدهكردی الاصفهانی قدس سره عن السید السند الأمجد الآقامیرزامحمّدهاشم الاصفهانی عن العلامة الانصاری»(2)

2ـ حضرت آیة اللّه العظمی بروجردی (ره) ، یكی دیگر از مجُازین از آیة اللّه العظمی دهكردی اصفهانی (ره) می باشند.(3)

3ـ حضرت آیة اللّه العظمی سید شهاب الدین مرعشی نجفی (ره)

آیة اللّه العظمی مرعشی نجفی طبق فرموده خودشان، بارها در اصفهان و قم به خدمت آیة اللّه العظمی دهكردی (قدس سره) رسیده و از ایشان اجازه روایت مفصّلی (در حدود ده صفحه) دریافت نموده اند.

ایشان درباره استاد اجازه خود می فرمایند: «سید الفُقهاء الكِرام، حجة الاسلام والمسلمین، آیة اللّه، الحاج السید أبوالقاسم الحسینی الدهكردی، أحد مراجع الشیعة بإصفهان صاحب كتاب منبر الوسیلة، فی السّیر والسلوك و الأخلاق»(4)

4ـ حضرت آیة اللّه سید عبدالحسین طیّب (ره) ، صاحب تفسیر «اطیب البیان».

وی از شاگردان حضرت آیة اللّه دهكردی (ره) است كه بنابر كلام خودشان، در درس فقه آن فقیه ربّانی شركت می كرده اند، آیة اللّه طیّب سال ها در نزد اساتید حوزه علمیه اصفهان و قم و نجف اشرف تلمّذ كرده و از اساتیدی، چون سید محمّد باقر دُرچه ای، شیخ عبدالكریم حائری یزدی، سید ابوالحسن اصفهانی، آقا ضیاءالدین عراقی، میرزای نائینی ـ رضوان اللّه تعالی علیهم ـ دارای اجازه اجتهاد می باشند.(5)

6ـ حضرت آیة اللّه حاج آقا رحیم ارباب اصفهانی (ره) (1297 ـ 1396 ه.ق)

آیة اللّه ارباب مقدمات و سطوح را در اصفهان در خدمت حاج میرزا بدیع و آیة اللّه سید محمّد باقر دُرچه ای و آیة اللّه سید ابوالقاسم دهكردی فرا گرفتند و فلسفه و هیئت و ریاضیات را از محضر حكیم جهانگیرخان قشقایی و آخوند ملاّ محمّد كاشانی معروف به آخوند كاشی قدس سره آموختند.(6)

7ـ حضرت آیة اللّه سید محمّد تقی موسوی اصفهانی، صاحب «مكیال المكارم»(1301ـ 1348ه.ق)

ایشان عالمی جلیل و فاضل و خطیبی بارع بوده اند، و از طرف آیة اللّه سید ابوالقاسم دهكردی دارای اجازه روایت و اجتهاد می باشند.

8 ـ بانوی مجتهده ایرانی سیده نصرت امین (1308 ـ 1403ه.ق)

ایشان نزد عدّه ای از علما، من جمله آیة اللّه سید علی نجف آبادی و آیة اللّه میرزا علی آقا شیرازی و آیة اللّه سید ابوالقاسم دهكردی، تحصیل علم و معرفت نمودند.

بانو امین از عده ای از علما و فقها دارای اجازه اجتهاد و روایت هستند، از جمله: آیة اللّه شیخ محمّدرضا نجفی، شیخ محمّد كاظم شیرازی، شیخ عبدالكریم حائری.(7)

9ـ حضرت آیة اللّه شیخ محمّدرضا جرقویی اصفهانی.(8)

ایشان دارای حوزه درسی در كربلای مُعلی بوده اند. در كتاب زندگانی آیة اللّه چهارسوقی می نویسد: «... بلكه قیام حوزه علمیه كربلای معلی را می توان به وجود ایشان (آیة اللّه میلانی) و آیة اللّه عظیم الشأن، محقق مدقق عالی قدر و مجتهد بارع، آقای حاج شیخ محمّدرضا جرقویی اصفهانی حائری ـ دامت بركاته ـ بسته و منوط دانست.

ایشان در مدرسه هندیه كربلا به تدریس كلام و اخبار و فقه مشغول و ظهر و شب در مسجد صافی اقامه جماعت می كند و نماز جمعه را در این زمان واجب عینی دانسته كه در مسجد مذكور به پا می دارد.(9)

10ـ حضرت آیة اللّه سید حسن چهارسوقی.

از نوادگان صاحب روضات الجنّات كه در درس خارج فقه آیة اللّه دهكردی (ره) شركت می نموده است. وی در نزد عده ای از علمای اصفهان، امثال مرحوم آیة اللّه سید محمّد باقر درچه ای، حاج شیخ محمّدعلی نجفی مسجد شاهی، شیخ محمّدتقی اصفهانی تحصیل نموده و از عده ای از مشایخ عظام و علمای اعلام دارای اجازه روایت و اجتهاد می باشد.(10)

عالم ربّانی حضرت آیة اللّه ملاّ حسینعلی صدیقین، یكی دیگر از شاگردان آیة اللّه سید ابوالقاسم دهكردی (ره) می باشند.

در «تذكرة القبور» درباره ایشان می نویسد: «عالم فاضل زاهد متقی، از علمای پرهیزكار كه به زهد و تقوا معروف خاص و عام و مورد وثوق و احترام كلیه طبقات بود.

در اصفهان خدمت جمعی از اكابر درس خوانده و مراتب عرفان را خدمت حاج محمّد جواد بیدآبادی تكمیل نموده و سال ها به ریاضت و تصفیه باطن گذرانیده تا جامع مراتب صُوری و مقامات معنوی شد، الحق مَلكی بود به صورت بشر. ایشان در مسجد درب كوشك امامت و در مدرسه آن تدریس می نمودند و از طرف آیة اللّه العظمی سید ابوالحسن اصفهانی نماینده تام الاختیار بودند.(11)


پی نوشت‏ها:

1.    بیانات مقام معظم رهبری، 09/07/1386

2.    حضرت امام خمینی ،اربعین حدیث، تهران، موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره)، ص 3.

3.    مصلح الدین  مهدوی، تاریخ علمی و اجتماعی اصفهان در دو قرن اخیر،قم، نشر الهدایه ، ج 2، ص 227.

4.    آیه الله مرعشی نجفی،المسلسلات، قم، انتشارات، آیه الله مرعشی نجفی، ج 2، صص 31ـ 32.

5.    مجله حوزه، ش 33، مصاحبه با آیة اللّه طیّب.

6.    مجموعه ارباب معرفت (یادنامه آیة اللّه ارباب)، اصفهان: اداره كل فرهنگ و ارشاد، صص 74 و 99.

7.    علویه همایونی، بانوی مجتهده ایرانی، اصفهان، انتشارات گلبهار، ص 32.

8.    آیه الله مرعشی نجفی ، همان، ، ج 2، ص 31.

9.    محمد علی روضاتی ، زندگانی آیة اللّه چهارسوقی ،اراك، نشر تایید، ص 133.

10.    همان

11.   حمیدرضا میرمحمدی، تذكرة القبور، خوانسار، ارمغان قلم،  ص 305.

منابع:

قرآن کریم

تهیه و فراوری: حق دوست، گروه حوزه علمیه تبیان