تبیان، دستیار زندگی
در کشورهای اروپایی که گوشت حلال به وفور یافت نمی‌شود و یا قیمت آن زیاد است، می‌توان گوشت غیر حلال مصرف کرد؟
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

حکم خوردن غذای حرام چیست؟

حرام


لازم است همواره انسان دقت کند که غذای او حلال باشد چرا که این غذا و اثرات وضعی آن در سرنوشت معنوی او و حرکت در مسیر رضایت الهی تأثیر گذاشته و خدشه ایجاد می نماید زیرا حوادث عالم در کیفیت اخلاق و اعمال انسان مۆثر است، کمااینکه کیفیت اخلاق و اعمال فرد یا جامعه هم در حوادث عالم مۆثر است.


اگر انسان ندانسته گوشت حرام بخورد چه گناهی دارد؟

اگر کسی بدون توجه غذایی را بخورد و بعد از صرف غذا، متوجه شود که غذا، غذای حرام بوده است، مثلاً گوشت موجود در غذا حلال نبوده، تکلیفی به عهده او نیست. و بر اساس حدیث رفع که از پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله) نقل گردیده است (بحارالانوار، ج 5، (رسول خدا (صلی الله علیه وآله) فرمودند: از امت من، خطا و فراموشی و آنچه بدان مجبور شوند برداشته شده است) خطای او قابل بخشش بوده و مۆاخذه نمی شود.

اما بر اساس روایات متعددی که از اهل بیت (علیهم السلام) نقل گردیده، این قبیل اعمال هرچند به خطا و اشتباه باشد،در وجود و زندگی انسان اثرات خو د را می گذاردو توفیقاتی را از انسان سلب می نماید.

پس انسان باید دقت کند که غذای او حلال باشد و با این دقت و مراقبت، حرکت خود را در مسیر رضایت حق تعالی سرعت بخشد.

اما اگر کسی بداندکه گوشت یا غذایی که می خورد حرام است، یعنی هم غذا را می شناسد (موضوع) و هم حکم آن را که حرمت است می داند، با این حال آن را بخورد،  خطا و عصیان نموده و این عملش تمرد و نافرمانی از دستورات الهی محسوب شده و مستحق عقوبت و مجازات خاص آن می باشد و این گناه اثرات بدی در زندگی انسان می گذارد.

امام صادق (علیه السلام) در خصوص اثرات سوء دنیایی گناه می فرماید: اثر گناه این است که انسان را از عبادت محروم می کند. گاهی انسان در روز به گناهی مبتلا می شود و بر اثر آن از شب زنده داری و نماز شب محروم می شود. مگر اینکه توبه نموده و گذشته خود را اصلاح نماید.

غذای حرام آثار وضعی و طبیعی خود را قطعا در جسم و روح انسان خواهدداشت. علمای اخلاق به اثرات وضعی این نوع غذاها اشاره نموده اند و معتقدند که هرچند مجازاتی برای انسان درنظر گرفته نمی شود، اما توفیقاتی از انسان سلب می گردد و اثرات سوء معنوی دارد که قابل اغماض و چشم پوشی نیست. به همین دلیل در روایات متعدد تأکید شده که انسان مراقب غذا و خوراک خود باشد

اما در صورتی که ندانسته چنین غذایی را خورده باشد از دو حال بیرون نیست :

1- جاهل به موضوع بوده اما حکم آن را می دانسته است. یعنی می دانسته که مثلاً خوردن گوشت خوک حرام است اما نمی دانسته که این غذا از گوشت خوک تهیه شده و بعد از خوردن متوجه شده است

2- جاهل به حکم بوده اما از موضوع آگاهی داشته است، یعنی نمی دانسته که مثلاً خوردن گوشت خوک حرام است اما می داند غذای موجود از گوشت خوک تهیه شده است.

در هر صورت اگر می توانسته تحقیق کند و دقت نماید و به حقیقت مطلب پی ببرد، اما این کار را نکرده است که در این صورت او گناهکار محسوب شده و عملش یک عمل حرام است.

اما اگر امکان تحقیق و تفحص در خصوص غذای مذکور برایش فراهم نبوده یا توانایی و امکانات یادگیری حکم مسئله را نداشته است، در این صورت، مقصر نبوده و گناه کار محسوب نمی شود. و عمل او موجب مۆاخذه و عذاب نیست. چون بر اساس حدیث رفع، که از پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله) نقل گردیده (که ابتدای این نوشتار ذکر شد) تکلیف و بالتبع عذاب از او رفع می گردد و تکلیفی به عهده او نیست به جز طهارت دست و دهان و ظروف غذا.

امام صادق (علیه السلام) در خصوص اثرات سوء دنیایی گناه می فرماید: اثر گناه این است که انسان را از عبادت محروم می کند. گاهی انسان در روز به گناهی مبتلا می شود و بر اثر آن از شب زنده داری و نماز شب محروم می شود. مگر اینکه توبه نموده و گذشته خود را اصلاح نماید

البته این غذای حرام آثار وضعی و طبیعی خود را قطعا در جسم و روح انسان خواهدداشت. علمای اخلاق به اثرات وضعی این نوع غذاها اشاره نموده اند و معتقدند که هرچند مجازاتی برای انسان درنظر گرفته نمی شود، اما توفیقاتی از انسان سلب می گردد و اثرات سوء معنوی دارد که قابل اغماض و چشم پوشی نیست. به همین دلیل در روایات متعدد تأکید شده که انسان مراقب غذا و خوراک خود باشد.

در زمان رسول خدا (صلی الله علیه و آله) ظرف شیری را برای آن حضرت آوردند ولی ایشان تا از حلال بودن آن شیر اطمینان پیدا نکرد، ننوشید. و فرمود: پیامبران پیش از من، دستور داشتند که جز خوراک حلال و پاکیزه نخوردند و جز کار شایسته نکنند. (میزان الحکمة، ج 3، ص 128)

در روایات اهل بیت (علیهم السلام) در خصوص اثرات وضعی غذا حتی در وجود کودکان هشدار داده شده است.

بنابراین لازم است همواره انسان دقت کند که غذای او، حلال باشد چرا که این غذا و اثرات وضعی آن در سرنوشت معنوی او و حرکت در مسیر رضایت الهی تأثیر گذاشته و خدشه ایجاد می نماید زیرا حوادث عالم در کیفیت اخلاق و اعمال انسان مۆثر است، کمااینکه کیفیت اخلاق و اعمال فرد یا جامعه هم در حوادث عالم مۆثر است.

سوال: در کشورهای اروپایی که گوشت حلال به وفور یافت نمی‌شود و یا قیمت آن زیاد است، می‌توان گوشت غیر حلال مصرف کرد؟

حضرت آیة الله العظمی خامنه‌ای(مد ظله العالی):

جایز نیست.

حضرت آیة الله العظمی سیستانی(مد ظله العالی):

خیر، جایز نیست.

حضرت آیة الله العظمی مکارم شیرازی(مد ظله العالی):

در فرض سۆال جایز نیست، مگر ضرورت داشته باشد.

حضرت آیة الله العظمی صافی گلپایگانی(مد ظله العالی):

جایز نیست و حتماً از گوشت با ذبح اسلامی استفاده نمایید.

حضرت آیة الله العظمی نوری همدانی(مد ظله العالی):

مصرف گوشت‌هایی که ذبح آنها محرز نشده جائز نیست.

حضرت آیة الله هادوی تهرانی(دامت برکاته):

خیر.

(توجه:  استفتا از دفاتر آیات عظام: خامنه‌ای، سیستانی، مکارم شیرازی، صافی گلپایگانی، نوری همدانی(مد ظلهم العالی) توسط سایت اسلام کوئست)

فرآوری: آمنه اسفندیاری 

بخش احکام اسلامی تبیان


منبع:

اسلام کوئیست

مشاوره
مشاوره
در رابطه با این محتوا تجربیات خود را در پرسان به اشتراک بگذارید.