13 راه جلوگیری از مشکلات پوستی بعد از شیمی‌درمانی
یکی از روش‌های درمانی رایج برای بیماران سرطانی، شیمی درمانی می‌باشد. داروهای مورد استفاده در شیمی درمانی از طریق خون به سلول‌های سرطانی و تمام قسمت‌های بدن منتقل میشوند.
داروهایی که طی شیمی درمانی به فرد تزریق میشوند، می‌توانند مشکلات پوستی برای او ایجاد کنند، زیرا این مواد شیمیایی، نه تنها سلول‌های سرطانی را از بین می‌برند، بلکه بخشی از سلول‌های سالم بدن را نیز تحت تاثیر قرار می‌دهند.
لذا بیمار پس از شیمی درمانی، احساس خارش و خشکی پوست می‌کند؛ مثلا کسانی که پوست چرب دارند، پوستشان پس از شیمی درمانی، پوسته پوسته می‌شود. این عوارض موقتی هستند و با اتمام درمان قطع میشوند.
برای جلوگیری از عوارض پوستی ناشی از شیمی درمانی، به توصیه‌های زیر عمل کنید:
1- برای جلوگیری از خارش و خشکی پوست، می‌توانید به جای دئودورانت و ضدتعریق، از جوش شیرین استفاده کنید. مقداری جوش شیرین را به آبی که برای استحمام خود در نظر گرفته اید، اضافه کنید و آن را برای پوست خود مصرف کنید. همچنین می‌توانید با تجویز پزشک از کرم‌های مرطوب کننده و ضد خارش استفاده کنید.
2- به افرادی که تحت شیمی درمانی قرار گرفته اند، توصیه می‌شود که حتما از دوش آب ولرم استفاده کنند و هرگز از آب داغ استفاده نکنند، زیرا خارش بدن را بیشتر می‌کند.
3- به این دسته از بیماران توصیه می‌شود که پوست خود را تمیز نگه دارند. همچنین هنگام استحمام بدن خود را با لیف نرم و لطیف بشویند و از وسایل زبر و خشن استفاده نکنند؛ مثلا چیزی را روی پوست خود نکشند، زیرا پوست آنها به دلیل داروهای شیمی درمانی بسیار حساس شده و تحمل مواد خشن را ندارد.
اگر در حین شیمی درمانی، سوزش غیر طبیعی و شدیدی را در پوست خود احساس کردید، حتما به پزشک خود اطلاع دهید، زیرا ممکن است این سوزش ناشی از واکنش‌های آلرژیک بدن شما نسبت به مواد شیمیایی تزریق شده باشد
4- استفاده از روغن های طبیعی مثل روغن زیتون، پس از حمام کردن برای این دسته از بیماران توصیه می‌شود. استفاده از روغن‌ها برای چرب کردن بدن، تا حدی می‌تواند جلوی پوسته ریزی ناشی از شیمی درمانی را بگیرد.
5- اگر لب های شما خشک است، از کرم‌های مخصوص لب یا رژهای خاص استفاده کنید تا آنها را چرب و مرطوب نگه دارند.
6- همیشه همراه خود یک شیشه آب داشته باشید و مکررا از آن بنوشید.
7- این دسته از بیماران باید سعی کنند که همیشه پوست خود را با کرم مرطوب نگه دارند. حفظ رطوبت پوست در افرادی که تحت شیمی درمانی قرار دارند، بسیار ضروری است و سبب می‌شود تا پوست آنها خشک نشود و از ترک خوردگی آن جلوگیری شود.
متاسفانه بسیاری از افراد، حفظ رطوبت پوست را در طی این دوران جدی تلقی نمی‌کنند و ترک خوردگی پوست آنها منجر به بروز عفونت می‌شود. همانطور که می دانید بروز هر گونه عفونتی در طی دوران شیمی درمانی، به سختی و با کندی بسیار بهبود پیدا می‌کند.
8- حفظ سلامت دست‌ها و پاها در طی دوران شیمی درمانی بسیار ضروری است، زیرا در صورت عدم توجه کافی به پوست این مناطق، احتمال بروز تاول زدگی در این مناطق زیاد است.
9- پوست افرادی که تحت شیمی درمانی قرار گرفته اند، نسبت به اشعه فرابنفش بسیار حساس‌تر از قبل است. بنابراین ین دسته افراد باید تحت نظر پزشک، از کرم ضد آفتاب باSPF بالای 15 استفاده کنند تا از مضرات این اشعه در امان بمانند. بهتر است که از مرطوب کننده‌هایی که حاوی ضد آفتاب هم می‌باشند، استفاده کنند.
10- برای در امان ماندن از اشعه فرا بنفش خورشید، این دسته از بیماران باید همیشه در طول روز علاوه بر استفاده از کرم ضد آفتاب، از کلاه لبه دار نیز استفاده کنند تا اشعه خورشید مستقیما به آنها نتابد. استفاده از لباس های آستین بلند و شلوار و جوراب نیز برای این منظور بسیار توصیه شده است.
از صابون‌های حاوی گلیسیرین استفاده کنند تا پس از استفاده، دچار خشکی پوست نشوند. صابون‌های حاوی جوی دو سر معمولا خارش پوست را تسکین می‌دهند
11- این بیماران باید در ساعات اوج تابش نور خورشید که معمولا بین 10 صبح تا 4 بعدازظهر است، از منزل خارج نشوند و یا در مکان های مسقف (سایه) قرار بگیرند تا میزان قرارگیری در برابر اشعه خورشید را به حداقل میزان ممکن برسانند.
12- در صورت مشاهده هر گونه تغییر رنگ پوست در مناطق مختلف بدن، سریعا به پزشک خود اطلاع دهند. برای این منظور لازم است که حداقل هفته ای یک بار، پوست بدن خود را در جلوی آینه مورد معاینه قرار دهند تا هر گونه تغییر رنگ را تشخیص دهند.
13- از صابون‌های حاوی گلیسیرین استفاده کنند تا پس از استفاده، دچار خشکی پوست نشوند. صابون‌های حاوی جوی دو سر معمولا خارش پوست را تسکین می‌دهند.
بنابراین در نوع صابون دقت کنید و حتی المقدور از صابون‌های معمولی که سبب خشکی پوست میشوند، استفاده نکنید.
هشدار
- اگر در حین شیمی درمانی، سوزش غیر طبیعی و شدیدی را در پوست خود احساس کردید، حتما به پزشک خود اطلاع دهید، زیرا ممکن است این سوزش ناشی از واکنش های آلرژیک بدن شما نسبت به مواد شیمیایی تزریق شده باشد.
پوست، پوشش بیرونی بدن هر انسانی است و سلامت آن به نوعی نشان دهنده سلامت داخل بدن می‌باشد. بنابراین سعی کنید با رعایت موارد گفته شده در طول شیمی درمانی، سلامت پوست خود را حفظ کنید.
مطالب مرتبط:
عوارض جانبی شیمی درمانی و کنترل آن
شیمی‌درمانی چطور انجام می‌شود؟
